از بخور جوش‌شیرین تا درمان کرونا با دمنوش‌های گیاهی؛ علائم تنفسی دارید، راهی بیمارستان‌ها شوید

اعتمادآنلاین| زمانی که کار از کار گذشته و بیمار آنقدر دست روی دست گذاشته که ویروس کرونا همه بافت ریه را درگیر کرده است. این متوفیان معمولا کسانی بوده اند که مدت ها در منزل خوددرمانی کرده اند. درصدی هم که جان سالم به در می برند کسانی هستند که با درگیری بالای ریه به آی سی یو ها منتقل می شوند. درمان این دسته از بیماران هزینه های وحشتناکی را به نظام سلامت کشور تحمیل می کند.

اظهارنظر این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نشان می دهد؛ یکی از عوامل افزایش مرگ و میر به دلیل ابتلا به کرونا عدم مراجعه بموقع به پزشک و اتلاف وقت برای مراجعه به مراکز درمانی است؛ موضوعی که می تواند به خاطر بی توجهی به درمان به هنگام بیماری کرونا یا شایعه سازی های فضای مجازی باشد اینکه پای هر بیماری به بیمارستان برسد زنده از آنجا بیرون نمی آید. در این بین آمار خوددرمانی نیز با تشکیل قارچ گونه گروه های دوستانه و خانوادگی در شبکه های اجتماعی هم بالا و بالاتر می رود. حالا نسخه های فامیلی درمان کرونا جایگزین دستورات پزشکی شده اند. مردم در گروه های واتس اپی برای هم نسخه های متعدد درمانی می پیچند و البته نسخه های خودساخته در این گروه و آن کانال دست به دست می شود و در نهایت زمانی که ویروس به بالاترین میزان تکثیر خود در بدن فرد بیمار رسید همین خوددرمان گران که در حالت انفجار روحی و عود شدید بیماری قرار می گیرند مجبور به مراجعه به بیمارستان می شوند.

«ناشتایی یک لیوان دمنوش پونه، دم ظهر دمنوش کاکوتی، عصر به بعد هم دمنوش سیاه دانه و زنجبیل. بخور جوش شیرین را هم فراموش نکنید. هر چقدرهم می تونید سرکه رو غرغره کنید تا ویروس تو گلو نمونه. کپسول آزیترومایسین هم هر 8 ساعت یکی. این برنامه رو 10 روز به کار بگیرین خوب خوب میشین.»

«لطفا این مطلب را در جایی ذخیره کنید و تا می توانید نشر دهید تا بیمارستان ها خلوت شود. ان شاءالله. نکته اول اینکه به محض اینکه سرفه شروع شد سه ساعت به ساعت با یک لیوان آب گرم و کمی نمک دریا و یک قاشق چایخوری سرکه سیب گلوتون را شست و شو دهید و غرغره کنید. این خیلی مهمه چون از ورود ویروس به ریه جلوگیری می کنه. نکته دوم؛ هر دفعه یک دمنوش به صورت چرخشی بخورید بابونه، ختمی، زوفا، عناب و...برای تسکین سینه درد از قلیون عرق نعناع استفاده کنید و... سه یا چهار روز که تحمل کنید و این کارها را مرتب انجام دهید مطمئن باشید کرونا را شکست می دهید فقط همت می خواهد که اونم می ارزه به گرفتار بیمارستان شدن. منبع: مجله پژوهشی انگلیسی.»

این روزها بازار تجویزهای «من در آوردی» حسابی گرم است. همه برای خودشان طبیب شده اند و البته در این میان برخی از افراد به غلط هر دارو یا روش درمانی را به نام طب سنتی یا به استناد ازمجله های پژوهشی برای مردم تجویز می کنند.

اپیدمی اطلاعات غلط در شبکه های اجتماعی گرفتاری های زیادی را برای مردم ایجاد کرده است. هفته گذشته ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد که نشان می داد خانم جوانی در قبرستان برای حضار همایش گذاشته و بالای سر جنازه های کرونایی نسخه درمان کرونا می پیچید. «هیدروکسی کلروکین 200 روزی دوتا یکی صبح یکی هم شب. فاموتیدین هم بخورین ضد ویروس است. دیگه زینک و ویتامین های دیگر را هم بخورین. اگرهم که درگیری ریه دارید اون دیگه داروی دیگری دارد باید اسپری تنفسی بگیرید. با کرونا تعارف نکنید.

اگر دیدید حال تون بد میشه و سرفه هاتون شدید شد حتما بخور جوش شیرین بدهید. این نکته را هم بگویم در افراد دیابتی تجویز دگزامتازون مجاز است. ترامپ را دیدید ملاتونین خورد. من خودمم هر شب یک عدد می خورم. چیزی نیست همین ها را بخورید خوب می شوید. تا یادم نرفته بگویم یک مقاله ای را دیروز خواندم اگر علائم کرونا داشتید تا سه ماه هر روز آسپرین بخورین. شنیدین که می گویند طرف سکته مغزی کرد چون خونش لخته شد. الان علی شوهر من کرونا گرفت مرد برایش داروی ضد انعقاد خون می دادم نمی مرد.»

نکته قابل توجه در این کلیپ پرسش های مردمی است که هاج و واج چشم شان را به دهان سخنران شان دوخته اند. افرادی که به نظر می رسد پاسخ بدیهی ترین سوالات شان را نمی دانند و مجبورند برای نجات شان از بیماری کووید19 به این اطلاعات غلط اکتفا کنند. به نظر می رسد با وجود گذشت 9 ماه از این اپیدمی هنوز سوالات زیادی در رابطه با علائم و درمان این بیماری مطرح می شود مثلا اینکه کسانی که احساس می کنند به کرونا مبتلا شده اند باید چه زمانی به پزشک مراجعه کنند؟ یا چرا برخی از بیماران تمایل دارند در اوج بیماری دست به خود درمانی بزنند؟ و از همه مهمتر آیا نوشیدن دمنوش ها و برخی داروهای گیاهی به همه بیماران و با هر نوع علائمی توصیه می شود؟ فرد مبتلا چه زمانی نیاز به سی تی اسکن ریه دارد و در نهایت خوددرمانی چه تبعاتی برای بیمار و تشدید بیماری در پی دارد؟ ما در این گزارش با تعدادی از متخصصان عفونی، ریه، روسای بیمارستان ها و عضو ستاد علمی مقابله با کرونا درباره سوالات مطرح شده گفت و گو کرده ایم، همچنین سعی کرده ایم از تجربیات بیماران بدحالی بگوییم که به هر شکلی بعد از ابتلا به کرونا از مراجعه به پزشک امتناع کرده اند و با نسخه های واحد درمانی در شبکه های اجتماعی و توصیه دوست و آشنایان شان قربانی خوددرمانی شده اند.

اما لازم است در ابتدا گفته های برخی از کسانی که به خاطر بی توجهی به مراجعه به پزشک یا ترس از مراجعه مراکز درمانی دست به خود درمانی زده اند، بشنوید. در این میان برخی از کسانی که از مهلکه کرونا جان سالم به در برده اند، عنوان کرده اند به خاطر ترس از مرگ تن به هر توصیه ای داده اند حتی مصرف مواد مخدر!

خوددرمانی های مرگ آور

عالیه رحمانی 52 ساله کرونا را از دخترش گرفت. بیماری ابتدا با علائم خفیف شروع شد و بعد با سرفه و تنگی نفس. او برای بهبودی دست به مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک و توصیه و تجویزهای دیگران زد و در نهایت کارش به بیمارستان و بخش مراقبت های ویژه کشید.

این خانم 52 ساله درباره روزهای بیماری و اقداماتی که برای بهبودی اش کارگر نیفتاده است، چنین می گوید: «وقتی کرونا گرفتم اولش خفیف بود برای همین به پزشک مراجعه نکردم. با جوشانده و مایعات خوددرمانی کردم ، با وجود این هر روز حالم بدتر می شد. در نهایت شروع به مصرف آنتی بیوتیک و استامینوفن کردم. چند روز بعد که سرفه هایم شدید شد به توصیه دختر خاله ام که قبلا کرونا گرفته بود هیدروکسی کلروکین هم خوردم. هر کسی توصیه ای می کرد برای اینکه خوب شوم انجامش می دادم مثلا گفتند که بخور جوش شیرین بدهم، این کار را کردم. روز نهم به بعد سرفه هایم قطاری شد تا جایی که نمی توانستم نفس بکشم.

فامیل هایم مدام زنگ می زدند و می گفتند این دارو را بخورم یا فلان چیز را نخورم. هر روز نفس تنگی و سرفه هایم شدیدترمی شد و بی حالی شدید هم داشتم؛ با این حال حاضر نبودم دکتر یا بیمارستان بروم چند روز پیش در اینترنت خوانده بودم در یکی از بیمارستان های کشور اعضای بدن بیماران را برمی دارند. می ترسیدم بلایی سرم بیاورند. در نهایت کار به جایی رسید که دخترم نصف شب اورژانس را خبر کرد. با تشخیص وخامت حال به بیمارستان منتقل شدم و نتیجه اسکن ریه هام نشان داد که 60 درصد از آنها درگیر شده اند.»

به گفته این شهروند تهرانی، پزشکان بیمارستان برای وی داروی «رمدسیور» تجویز کردند که موجب بهبودی وی و در نهایت ترخیص او از بیمارستان می شود.

فریبرز جعفری 34 ساله هم تجربه خوددرمانی دارد. او هم به دلیل بی توجهی به بیماری و در نهایت مراجعه نکردن به پزشک و مراکز درمانی وضعیت جسمانی اش وخیم و چند روزی را در بیمارستان بستری شد. او درباره بروز علائم بیماری اش این گونه می گوید: «وقتی علائم مریضی آشکار شد، راستش پیش خودم گفتم اگر بخواهم بیمارستان هم بروم می گویند برو خانه و دو هفته توی قرنطینه باش. همه هم که همین داروهای معمول را می خورند. رفتم داروخانه یک نایلون دارو خریدم و بعدش خودم را در خانه قرنطینه کردم. از همان روزهای ابتدایی توصیه و تجویزهای دوستان و آشنایان شروع شد. سرفه می کردم، برخی گفتند سفکسیم و تعدادی هم هیدروکسی کلروکین را برایم تجویز کردند. یک هفته از شروع علائمم نگذشته بود که وضعیت ام هر روز بدتر از روز گذشته شد.»

رضا که 70 درصد از ریه هایش درگیر شده بود و با گذشت سه ماه از دوران نقاهتش هنوز هم سرفه دست از سرش برنداشته است در ادامه می گوید: «کرونا، مریضی نیست که خودت ر ا پزشک و عالم دهر بدانی و سرماخوردگی نیست که با دوتا قرص و دارو درمانش کنی. تصور من این بود که مثل سرماخوردگی است و با استراحت و مصرف دارو از بین می رود. اگر آن ابتدا به محض شروع سرفه به پزشک مراجعه می کردم و دست به خود درمانی نمی زدم کارم به اینجا نمی کشید.»

رضا عباسی 41 ساله و ساکن یکی از شهرستان های استان آذربایجان شرقی است. او زمانی که کارش به اورژانس کشید 70 درصد ریه هایش درگیر شده بودند. به او توصیه کرده بودند برای بهبودی تریاک مصرف کند!

«من تنها زندگی می کردم و شرایطم با بقیه خیلی فرق داشت. اسم داروها را از اینور و آنور یاد گرفته بودم و مصرف دارو را شروع کردم. کرونا بار روانی زیادی دارد برای همین مردم می ترسند به پزشک مراجعه کنند. بعد از 10 روز حالم بدتر شد حتی توان رفتن به دستشویی را نداشتم. برای اینکه سرفه هایم نرم تر شود دمنوش می خوردم و بعد از مدتی که حالم بد شد یکی از دوستانم توصیه کرد تریاک مصرف کنم. سرتان را درد نیاورم آنقدر این توصیه و آن تجویز را انجام دادم که یک هفته در آی سی یو بستری شدم. دکتر وقتی معاینه ام کرد یک سوال بیشتر نپرسید که چرا این همه دیر آمده ام!»

دکتر محمد طالب پور رئیس بیمارستان سینای تهران با انتقاد به مراجعه دیرهنگام مبتلایان بدحال به مراکز درمانی به «ایران» می گوید: «متاسفانه در موج اخیر برخی از بیماران کرونایی که به بیمارستان مراجعه می کنند در همان 24 ساعت اول فوت می کنند که بررسی های ما نشان می دهد هنگام مراجعه بسیار بدحال بوده اند و به خاطر مراجعه دیرهنگام و درگیری ریه هایشان از دنیا رفته اند.

باید بگویم دیر مراجعه کردن بیماران کرونایی به بیمارستان باعث می شود نتوانیم خیلی در روند معالجه دخالت کنیم. بیمارانی که در بخش ICU بستری می شوند کسانی هستند که درگیری ریه در آنها بسیار شدید است و اکسیژن خون این بیماران به کمتر از 86 درصد می رسد و با اکسیژن معمولی سطح اکسیژن بدن آنها بالا نمی رود.»

وی در ادامه می افزاید: «بیماری کرونا در بالای 85 تا 90 درصد بدون علامت است. از لحاظ بهداشتی باید این ناقلان را شناسایی کنیم تا از ابتلای دیگران پیشگیری کنیم. البته این اقدامات هزینه زیادی دارد و همکاری مردم را می طلبد. اما ناقلانی که علامت دارند اگر در فاز اول بیماری شناسایی و درمان آنها شروع شود کار ما راحت تر می شود. برخی از ناقلان، استراحت و تغذیه مناسب را پشت گوش می اندازند و فعالیت عادی انجام می دهند و سمت درمان های تخصصی نمی روند و سمت مصرف خودسرانه داروهای شیمیایی و گیاهی می روند.

وقتی دارو بدون تجویز و کمک و راهنمایی پزشک مصرف شود و بعد از آنکه بیمار وضعیت عمومی اش رو به وخامت می رود کم کم خانواده بیمار می ترسند چراکه مریض دچار نفس تنگی شدید می شود و تازه آن موقع است که او را به بیمارستان می آورند.»

به گفته این متخصص، 30 درصد فوتی های کرونایی در بخش اورژانس جان خود را از دست می دهند. یعنی اگر روزی 15 نفر در بیمارستان ما فوت کنند 5 نفرشان نرسیده به اورژانس فوت می کنند. اینها کسانی اند که مدت ها در منزل با حالت ناجور خوددرمانی می کرده اند. حتی اگر هم فوت نکنند مریض هایی که به این فاز می رسند میزان فشاری که به سیستم پزشکی وارد می کنند از جمله مدت زمان بستری، هزینه های آی سی یو خیلی هنگفت است.

دکتر طالب پور در ادامه می افزاید: «اگر کسی که علائمی دارد به مطب پزشک مراجعه کند و مشاوره تخصصی بگیرد و داروهای احتمالی را با تجویز دکتر مصرف کند و برای اطمینان از روند بهبودی نزد پزشک داخلی و عفونی برود و نکات بهداشتی را رعایت کند حتما بهبود می یابد چراکه بموقع اقدامات درمانی را انجام داده است. این بیماران حتی با مراجعه به بیمارستان نهایتا چند روزی بیشتر بستری نمی شوند زیرا تحت نظر پزشک اقدامات درمانی را انجام داده اند.

همه این آموزش ها باید فرهنگ سازی شوند اگر بیماری به تشخیص همکاران و پروتکل وزارت بهداشت به نقطه ای برسد که تب دار شود، تنگی نفس داشته باشد و اکسیژن خونش از 93 درصد پایین بیاید باید توسط پزشک ویزیت شود اینکه حتما بستری شوند الزامی نیست اما باید تحت نظر پزشک متخصص عفونی، داخلی و ریه باشند ویزیت تلفنی و مشاوره بگیرند و با کوچک ترین علامت درمان را جلو ببرند. به نظر می رسد دو گروه از افراد بیشتر خوددرمانی می کنند یکی سالمندان که امکان مراجعه به مراکز درمانی ندارند دوم افراد جوان که بازار کار را رها نمی کنند و با وجود تب و سرفه همچنان کسب درآمد می کنند.»

رئیس بیمارستان سینا در همین زمینه مثالی می زند: «جوان 30 ساله ای که در مجاورت بیمارستان ما فعالیت خرید و فروش سکه و ارز انجام می داد با آنکه جوان و تنومند بود اما ظرف 48 ساعت در بیمارستان فوت کرد چون هیچ اقدام درمانی خاصی انجام نداد و با آنکه مواجهه طولانی با بیماری داشت تنها با توصیه های رایج تبش را کنترل کرده بود در حالی که بیماری روز به روز پیشرونده تر می شد.»

رشید شعاعی 68 ساله و خانواده اش یکی از صدها خانواده ای هستند که در میهمانی همه اعضای خانواده و بستگانش در یک ماه اخیر به ویروس کرونا مبتلا شده اند. جوان ترها با علائم خفیف و آنهایی هم که سن و سال شان بالای 50 بود با علائم متوسط بیماری را تجربه کرده اند اما رشید که دیابت هم دارد وضعیتش به گونه دیگری است. شنیدن روایت این بیماری از زبان یکی از بستگانش در هادیشهر آذربایجان شرقی جالب توجه است: «دختر خواهر شوهرم با اتوبوس از ترکیه آمده بود. به خاطر کرونا تصمیم گرفتیم هر خانواده ای ماسک بزند و به دیدن سحر و پسرش برویم. آن شب حدود 18 نفر خانه خواهر شوهرم جمع شده بودند. فقط موقع چای و میوه ماسک های شان را بر می داشتند. بعد از چند روز فامیل شوهرم علامت دار شدند اما می گفتند ما آن زهر ماری را نگرفتیم برای ما حرف در نیاورید ما سرماخوردیم و فقط سردرد و بدن درد داریم.

فقط یکی از خواهر شوهرهایم تب و بدن درد شدید داشت اما همچنان اصرار داشتند سرماخوردگی است و با دمنوش و قرص و ویتامین خوب شدند. چند روز بعد خبر رسید که آقا رشید برادر شوهرم هم مبتلا شده است اما علائمش شدیدتر است و سرفه هم دارد. اعضای فامیل که همگی تجربه ابتلا به کرونا را داشتند این بار در گروه واتساپ هزاران مدل دمنوش و دارو و... برای وی تجویز کردند و پشت بند تجویزهایشان هم می گفتند اون زهر ماری رو نگرفتی نگران نباش ما همین کار ها را انجام دادیم و خوب شدیم. دکتر هم بروی همین ها را تجویز می کند. نرو. استراحت کن خوب می شوی.»

برادر زن رشید که راوی این ماجرا است در ادامه می گوید: «چند روز است آقا رشید بی اشتها شده. زیاد هم نمی تواند حرف بزند به خس خس می افتد. آزیترومایسین و ناپروکسن و قرص معده می خورد با دمنوش. قند خونش هم دیروز 500 بود. سرفه هایش هم خیلی زیاد شده. تقصیر فلانی است بهش گفته من با یکی از دوستای پزشکم صحبت کردم گفته نمی خواد دکتر بروی با همین ها خوب می شوی استراحت کافی درمان کرونا است.»

دکتر مینو محرز، عضو ستاد ملی مقابله با کرونا با اشاره به اینکه کسی که علائمی شبیه به علائم کرونا دارد باید برای پیشگیری از گسترش احتمالی ویروس ارتباطش را با دیگران قطع کند، به «ایران» می گوید: «کسی که به کرونا مبتلا می شود دوره نهفتگی دو هفته تا یک ماه را باید مدنظر داشته باشد. علائم اولیه زمانی است که ویروس در بدن تکثیر می شود. فاز بعد از دوره نهفتگی زمانی است که کم کم علائم بارز می شود. تب و لرز، تهوع و استفراغ و سرگیجه، تغییر حس چشایی و بویایی یا علائم ریوی و... در کل باید بگویم علائم بسیار متنوع اند.

تعداد و شدت و ضعف علائم در افراد مختلف بستگی به دوز ویروس دارد. مقدار ویروسی که وارد بدن می شود پاسخ های مختلفی از سیستم ایمنی را به دنبال دارد. اگر فرد مبتلا حال عمومی بدی ندارد توصیه نمی کنیم به پزشک مراجعه کند بخصوص فردی که بیماری زمینه ای نداشته باشد. افراد بالای 65 سال که بیماری زمینه ای بویژه دیابت و فشار خون و مشکل قلبی و کلیوی دارند و کسانی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند در معرض خطر بیشتری قرار دارند. در مجموع اگر مبتلایی حال عمومی بدی ندارد باید قرنطینه شود، در صورت بروز تب، از مسکن تب بر استفاده کند، رژیم غذایی و نکات قرنطینه را هم بخوبی رعایت کند.»

دکتر محرز در ادامه می افزاید: «خود درمانی عادت ما ایرانی ها است. یک نفر پیش دکتر می رود و به محض اینکه یکی از دوستان و اقوامش علامت دار شد همان نسخه را برای دیگران هم می پیچد. این شیوه در مورد کووید19 خیلی خیلی خطرناک است، زمان مفید را از دست دادن است. حتی برخی پزشکان می آیند توصیه می کنند درمان را در خانه انجام دهید و مریض می رود دستگاه اکسیژن ساز را می خرد در حالی که کار بسیار خطرناکی است، میزان اکسیژن دریافتی هر فرد برحسب گرفتاری ریه اش فرق دارد.

اکنون بیماران با حال بد به بیمارستان می آیند چون در خانه درمان شده اند.در بیمارستان به تعداد زیادی مریض برخورد کردم که صاف رفتند زیر دستگاه مکانیکی. خوددرمانی را به هیچ وجه توصیه نمی کنیم وقت مریض ها را تلف نکنید در خانه بیخودی نمانید و دستورات را از فضای مجازی نگیرید. برحسب معیارهایی که وجود دارد مریض باید ویزیت و بستری شود. فضای مجازی مردم را بیچاره کرده است. اینفودمی بدتر از اپیدمی شده است. نظر من را در مورد جوشانده و داروی گیاهی بخواهید بپرسید این است معلوم نیست کدام شان موثر است یا نیست.»

شیوع سرطان ها نتیجه سی تی اسکن های بی رویه خوددرمانگران

با طولانی شدن اپیدمی کرونا اقدام خودسرانه در درمان این بیماری هم بیشتر در بین اطرافیان مان دیده می شود. افرادی که با کوچک ترین علامت از ترس اینکه مبادا ریه شان درگیرشود روز اول با مراجعه به کلینیک های خصوصی سی تی اسکن ریه انجام می دهند. دکتر مرضیه پازوکی فوق تخصص بیماری های ریه و مراقبت های ویژه در بیمارستان سینا در پاسخ به اینکه آیا سی تی اسکن ریه برای همه مبتلایان به کرونا ضروری است؟ به «ایران» می گوید: «اولا که از روز اول شروع علائم، سی تی ریه را توصیه نمی کنیم. در بیشتر موارد از روز 5 به بعد درگیری ریه شروع می شود اگر بیمار علامت تنفسی ندارد و اکسیژن خونش پایین نیست نیاز به سی تی ندارد. انجام سی تی های اضافه در آینده به دلیل ایجاد عوارض بحران جدی را در پی خواهد داشت. اشعه ایکس خطر بیماری های سرطان ریه و سینه را در زنان افزایش می دهد بنابراین اگر ضرورت ندارد بخصوص در روز اول نباید سی تی ریه انجام داد. گاهی پزشک مجبور است روز چهارم سی تی ریه از بیمار بگیرد آنوقت می بینیم بیمار در سیر بیماری به دلیل سی تی های خودسرانه 5 مرتبه سی تی ریه انجام داده که بسیار خطرناک است. متاسفانه 90 درصد بیماران به کلینیک ها مراجعه می کنند و روز اول سی تی ریه انجام می دهند. افرادی که علائم شان تنفسی و سرفه و تنگی نفس و درد قفسه سینه شروع شده مسلما بررسی رادیولوژی انجام می شود ولی آیا لزوما نیاز به سی تی است؟ نه. اغلب با سطح اکسیژن خون درباره وضعیت بیمارتصمیم می گیریم کما اینکه عکس ریه اشعه اش خیلی کمتر از سی تی اسکن است.

ما به بیمارانی که علائم تنفسی دارند توصیه می کنیم دستگاه پالس اکسی متر بخرند و مرتب سطح اکسیژن خون شان را کنترل کنند. زنگ خطر زمانی است که اکسیژن خون پایین بیاید وقتی این عدد سمت 94 رفت علامت خطر است و اگر علائم ریوی، درد قفسه سینه و سرفه زیاد یا احساس تنگی نفس داشتند باید به پزشک و مراکز درمانی مراجعه کنند.»

این فوق تخصص ریه درباره مصرف خودسرانه داروهای هیدروکلروکین یا رمدسیور بدون تجویز پزشک می گوید: «مقالات مرتبط به داروهای کووید19روز به روز تغییر می کنند و هنوز هیچ دارویی برای درمان کرونا وجود ندارد. فاویپرایور و رمدسیور صددرصد موارد تاثیر ندارند و باید بر اساس تجویز پزشک مصرف شوند. کلروکین هنوز هم روی آن بحث است، برخی پزشکان تجویز می کنند، بیماران باید اجازه دهند پزشک معالج تصمیم بگیرد. آسپرین برای همه بیماران توصیه نمی شود باعث خونریزی داخلی در برخی افراد می شود. در مورد آزیترومایسین هم مقالات قبلا به نفعش بود ولی مقالات بعدی نشان داد تاثیری ندارد اصراری به این که بیمار استفاده کند، نداریم. البته همکاران پزشک بر اساس تجربه شان تصمیم به تجویز آزیترومایسین هم می گیرند.»

چه زمانی باید شاخک های مان تیز باشد و با دیدن چه علائمی بلافاصله به پزشک مراجعه کنیم؟ دکتر پازوکی در این بخش به نکات مهمی اشاره می کند:«کسی که بیماری زمینه ای ندارد و حال عمومی اش بد نیست باید استراحت کند. ویتامین د3، ث و قرص زینک را استفاده کند. بخور توصیه نمی کنم. غرغره با جوش شیرین و آب نمک را به هیچ وجه توصیه نمی کنم. این احتمال وجود دارد که ویروس در بینی و ناحیه حلق جایگزین شود و با غرغره کردن ویروس از آنجا وارد سیستم تنفسی شود، استراحت و رژیم غذایی خوب و متعادل تنها راه درمان خانگی است. دو تا نکته را باید مد نظر داشت یکی اینکه افراد منتظر نمانند شرایط شان بد شود و بعد به بیمارستان بروند نکته دوم هم آنکه نباید با یک سردرد ساده هم بیمارستان رفت. بیمارانی که تنگی نفس دارند یا حال عمومی شان خوب نیست، سن بالا یا چاق هستند باید به مراکز درمانی مراجعه کنند.»

اگر پای حرف های بیماران بدحال بنشینید یک جمله مشترک بین شان رایج است:«شنیدیم که خیلی ها رفتند بیمارستان مردند» از طرفی گفت و گوی ما با بیماران بدحال بستری در بیمارستان ها نیز بیانگر این واقعیت است که این بیماران مرز بین وضعیت خطر و وضعیت عادی بیماری را نمی دانستند و با این توجیه که در بیمارستان اقدام درمانی خاصی روی مریض انجام نمی دهند در منزل با نسخه های خوددرمانگران وقت را تلف کرده اند. دکتر پازوکی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در همین زمینه عنوان می کند: «اگر بیمار دارای علائم تنفسی، اکسیژن مناسب دریافت کند و داروی رمدسیور بموقع تجویز شود احتمال اینکه به سمت مرگ برود کمتر می شود.

بیشتر کسانی که حال شان وخیم می شود و روزهای اول در بیمارستان فوت می کنند از همان ابتدا شرایط خوبی در منزل نداشتند. اینها افرادی اند که می گویند در بیمارستان بدتر آلوده می شویم. خیلی وقت ها همراه بیماران می گویند مریض ما با پای خودش بیمارستان آمد و فوت شد. در حالی که مساله این است درمان ها تاثیر نداشته است. مردم باید ترس را کنار بگذارند اگر علائم تنفسی پیدا کردند و اکسیژن خون شان پایین آمد باید بستری شوند. در اینجا دقایق هم مهم است ،درمان هایی که برای بیماری کووید نیاز است اگر هر چه زودتر شروع شوند تاثیرشان به مراتب بهتر و بیشتر است.»

مشاهدات ما نشان می دهد خوددرمانگران دو دسته اند: گروهی که از روز اول سی تی ریه انجام می دهند و بعد که خیال شان راحت شد خوددرمانی را شروع می کنند گروه دوم هم کسانی اند که باوجود تنگی نفس از ترس شان به بیمارستان مراجعه نمی کنند و داروهای شیمیایی را خودسرانه مصرف می کنند. مختصری از پرونده یکی از بیماران بیمارستان سینا را بازگو می کنیم. بیمار خانمی 58 ساله چاق ولی بدون بیماری زمینه ای بعد از 12 روز به دلیل تنگی نفس بالا و با اکسیژن خون 60 به بیمارستان مراجعه کرده بود. وی بلافاصله به آی سی یو منتقل و درمان شروع می شود و در نهایت دو روز بعد فوت می کند. پزشک این بیمار می گوید: «آنقدر دیر مراجعه کرده بود که کل ریه درگیر شده بود و ما از بیماری عقب بودیم و درمان موثر واقع نشد. همراهش می گفت مادرم می ترسید بیمارستان بیاید هزاران دمنوش و داروی گیاهی از عطاری سر کوچه شان گرفته بود ولی افاقه نکرده بود.»

مصرف زیاد داروهای گیاهی به آنزیم های کبدی آسیب می زند

دکتر شبنم تهرانی متخصص بیماری های عفونی بیمارستان لبافی نژاد معتقد است: «بیماران باید نسبت به مطالبی که در فضای مجازی منتشر می شود، آگاهی کافی داشته باشند. زمان مراجعه به پزشک، داروهای مصرفی، استفاده از دمنوش و داروهای گیاهی و مکمل ها بسته به شرایط هر بیماری متفاوت است. زمان مراجعه بیمار به پزشک بسته به نوع علائم بالینی اش متفاوت است. اگر بیماری در حد تب خفیف، سردرد و بدن درد است علائم نگران کننده نیست و این علائم در حد 5 روز طبیعی است. در این مدت هم بیماران با داروهای معمول و نوشیدن مایعات و استراحت کافی علامت درمانی کنند تا تب شان کنترل شود، کافی است.

حتی مراجعه بیمار به دلیل ضعف شدید به اورژانس ها نیز نیاز نیست. البته کسانی که جزو گروه های پر خطر محسوب می شوند یعنی بالای 60 سال سن دارند و دچار بیماری های ریوی و قلبی و کلیوی و... هستند باید با شروع تب و علائم دیگر کووید19 ویزیت شوند. چنانچه تب بیش از 5 روز طول کشید و علائم گوارشی هم اضافه شد باید به پزشک مراجعه کنند. دسته دوم بیمارانی هستند که علائم تنفسی دارند، سرفه های شان شدید است و یا بریده بریده صحبت می کنند این دسته باید در سریع ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنند و سطح اکسیژن خون شان اندازه گیری شود.»

دکتر تهرانی دلیل خالی نبودن تخت های بیمارستانی را مراجعه دیرهنگام بیماران به پزشک و خود درمانی در منزل عنوان می کند و می افزاید: «بیماران وقتی به بیمارستان می آیند که از فعالیت های روزانه شان بازمانده اند یعنی زمانی که دیگر ویروس به بالاترین حد تکثیر خود رسیده مراجعه می کنند. هیچ فردی اجازه ندارد برای خود و اطرافیانش خودتجویزی کند. استفاده از داروهای گیاهی در دسته اول که علائم سرشتی ضعف و بی حالی دارند مشکل ساز نیست ولی دسته دوم که علائم تنفسی و گوارشی دارند نباید جسته و گریخته شربت و دارو مصرف کنند. بی شمار مراجعه کننده داریم که خودسرانه در هفته اول آغاز بیماری کورتون مصرف کرده اند. مهم ترین خوددرمانی که رایج هم شده کورتون تراپی است. بیمارانی که روزانه از دگزامتازون استفاده می کنند کم نیستند در حالی که کورتواستروئیدها از جمله دگزامتازون و بتامتازون نباید هفته اول بیماری مصرف شوند. اینها جزو داروهای خاص اند که حتما توسط پزشک باید تجویز شوند و در برخی افراد آن هم از هفته دوم بر اساس شرایط بالینی بیمار و آزمایش و رادیولوژی تصمیم به تجویز داروهای کورتونی با مقدار دوز مشخصی گرفته می شود.»

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران در ادامه به مصرف بیش از حد داروهای گیاهی برای درمان کووید19 اشاره می کند و می افزاید: «داروهای گیاهی باعث آسیب آنزیم های کبدی می شوند وقتی مریض مراجعه می کند می گوید سرفه هایم طول کشیده بود تنگی نفس داشتم از عطاری دارو گرفتم قبلا سرفه هام خشک بود الان خلط دار شده است در حالی که تنگی نفس و سرفه علائم هشدار محسوب می شوند، اینکه مریض به داروخانه یا عطاری مراجعه کند و داروی گیاهی و شربت خلط آور بگیرد جزو موارد مشکل ساز است. بویژه افراد پر خطر که آنزیم های کبدی شان با مصرف داروهای شیمیایی و گیاهی دچار اختلال شده و زمان مناسب درمان را هم از دست می دهند.»

او در ادامه به یکی از بیمارانش اشاره می کند که قربانی نسخه های خانگی شده است. «یک مورد خانم 65 ساله بدون هیچ بیماری زمینه ای خاص روز هفتم علائم بیماری به بیمارستان مراجعه کرد. روزهای اول بیماری تب و سردرد و بدن درد داشته و همان روز اول عکس ساده ریه می گیرد که وضعیتش نرمال گزارش می شود سپس روزانه از دگزامتازون استفاده می کند؛ بدون نسخه پزشک. بیمار روز هفتم علائم بالینی با تنگی نفس بسیار شدید وسطح اکسیژن 65 درصد و درگیری شدید هر دو ریه مراجعه کرد اما چون هفته اول روزانه دگزامتازون مصرف کرده بود سیکل معیوب به وجود آمده بود و در نهایت بیمار به دستگاه ونتیلاتور وصل و اینتوبه شد.»

از توصیه های عجیب و غریب و پیام های واتساپی و بخور جوش شیرین و عفونت زدایی با دمنوش های گیاهی و سی تی اسکن های پی درپی برخی افراد که بگذریم به گروه دیگری از بیماران بر می خوریم که اینها اتفاقا پا را فراتر گذاشته و دست به تجویز های تخصصی تر زده اند. اینها از همان اولش قال قضیه را سر و ته می آورند. یک دستگاه اکسیژن می خرند و به محض اینکه تنگی نفس پیدا کردند سریع پمپ هوای غنی از اکسیژن را به سمت ریه ها هدایت می کنند. دکتر تهرانی می گوید: «ما بیمارانی داریم که روز چهارم بیماری که علائم تنفسی پیدا کردند دستگاه اکسیژن می گیرند و بدون نظر پزشک با هرمیزان تنگی نفس اکسیژن دریافت می کنند. مواردی داشتیم که بیمار روز 17 علائمش مراجعه کرده و تکثیر ویروس به قدری زیاد شده بود که کاری از دست هیچ کسی ساخته نبود. این افراد اگر هم فوت نکنند همیشه وابسته به اکسیژن می شوند چون بافت ریه شان تخریب شده است.»

منبع: ایران