40 درصد پرستاران درگیر کرونا شده‌اند / نگاهی به 100 پرستار شهید مدافع سلامت

اعتمادآنلاین| «10 ماه است چشم انتظارش هستم. هر روز صبح صحنه آمدنش برایم تکرار می شود اما وقتی به خودم می آیم و می بینم که نرجسم نیست؛ دنیا روی سرم خراب می شود. درست است که دخترم رفت اما همه پرستارها فرزندان من هستند، نمی دانم چرا عده ای بی توجه به جان کادر درمان که همگی فرزندان این سرزمین هستند به راحتی مانند روزهای عادی چراغ دورهمی هایشان روشن است. دخترم نمرده بلکه روحش پرواز کرده اما این پرواز دل من را برای ابد سوزانده. چند جوان دیگر باید در این راه فدا شوند تا ما بدانیم کرونا با کسی شوخی ندارد. بارها شنیدم که مردم می گویند کرونا دروغ است اما همین دروغ، حقیقتی تلخ را برای من رقم زد...»

اینها بخشی از حرف های «آسیه حاجی زاده» مادر «نرجس خانعلی زاده» پرستار جوانی است که کرونا در اولین روزهای شیوع به جان او افتاد و نگذاشت بیست و پنجمین جشن تولدش را در کنار خانواده اش برگزار کند. اولین قربانی کرونا در نظام سلامت که پرستار بیمارستان لاهیجان بود 10 ماه است که از این دنیا رفته اما همقطاران او بی ادعا جان شان را در کف دست هایشان گذاشته اند و هر روز در جنگ با این دشمن نامرئی جان صدها بیمار را نجات می دهند.

«آسیه» دخترش نرجس را پرچمدار جنگ با کرونا می داند و می گوید: در روزهای اول ما چیزی از این ویروس نمی دانستیم اما دخترم خودش متوجه شده بود که این بیماری بسیار خطرناک است به خاطر همین اصلا شرایط را در خانه مطرح نمی کرد. می دانست اگر حرفی بزند ما نمی گذاریم به کارش ادامه دهد. ما وابستگی شدید به هم داشتیم اما برای او کارش از همه چیز مهمتر بود. وقتی بیماری را می دید نمی توانست بی تفاوت از کنار آن عبور کند حتی به حیوانات و گیاهان هم اهمیت می داد. اگر گربه ای آسیب دیده بود تا او را مداوا نمی کرد؛ آرام نمی گرفت.من اصلا تعجب نمی کنم که دخترم در این راه شهید و اسمش تا این حد بزرگ شده چون روح بزرگی داشت. من همین یک دختر را داشتم اما خوشحالم که نرجس من در جنگ با کرونا پرچمدار قافله سلامت بود. البته این جنگ سرداران زیادی دارد و دخترم تنها سربازی پیشرو بود. پزشکان بسیاری برای نجات جان دیگران جان شان را از دست دادند و من به این موضوع افتخار می کنم که دخترم نفر اول این قافله بوده است.

قرنطینه و تنهایی از داغ دخترم هم سخت تر بود

او که برای همیشه داغدار فرزند جوانش است از روزهایی می گوید که با غم از دست دادن فرزندش تنها مانده بود: بعد از فوت دخترم ما 20 روز در قرنطینه بودیم و هیچ کس کنار ما نبود. این قرنطینه و تنهایی برای من از داغ فرزندم هم سخت تر بود خصوصا اینکه دختر من اولین پرستار شهید در این راه بود و خیلی ها از ترس بیمار شدن با دیدن ما عقب عقب می رفتند.

در بدترین روزهای زندگی مان که با داغ تنها دخترمان می سوختیم کرونا هم به سراغمان آمد و خودمان در تنهایی با دردمان ساختیم. درست است دختر من به کسانی کمک کرد که بعد از رفتنش حتی برای دلداری هم کنارمان نبودند اما من هیچ گلایه ای از آنها ندارم. تنها گلایه من این است که چرا با وجود پرپر شدن پرستارانی مثل دختر من باز هم مردم کرونا را جدی نمی گیرند. هیچ چیز نمی خواهم فقط از مردم می خواهم رعایت کنند تا مادران کمتری داغدار شوند.

«امیررضا صالح مقدم»، مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم از شرایط سخت این روزهای پرستاران می گوید: از نیمه دوم بهمن ماه سال 98 اولین نشانه های این بیماری در کشور ظاهر شد و ما نیز در استان خراسان رضوی با بحران افزایش این بیماری مواجه شدیم. البته پیک بیماری در اسفند 98 در سطح استان شیوع پیدا کرد و از آن روز تا الان نیروهای کادر درمان و پرستاران ما با تمام وجود مشغول به خدمت رسانی هستند. در ماه های اول بیماری تا حد زیادی کنترل شد اما بی توجهی مردم باعث شد وارد پیک های دوم و سوم بیماری شویم.

کرونا وضعیت بحرانی ایجاد کرده و بیش از 50 درصد نیروهای پرستاری ما در بخش های کرونایی مشغول به خدمت بوده و مسئولیت اصلی نگهداری از بیماران بدحال را که حتی خانواده هایشان هم تمایلی برای نزدیک شدن به آنها ندارند بر عهده گرفته اند. ما در سطح دانشگاه علوم پزشکی مشهد حدود 8 هزارو 200 کادر پرستاری داریم که از اینها حدود 5 هزار و 700 نفر در شهر مشهد و بقیه در شهرستان های دیگر مشغول به خدمت هستند.

40 درصد پرستاران درگیر بیماری شده اند

وی با اشاره به اینکه 40 درصد پرستاران بخش های کرونایی خودشان هم مبتلا به این بیماری شده اند، ادامه می دهد: بخش زیادی از پرستاران ما از اسفندماه به شکل مستقیم با بیماران کرونا و دشواری های مراقبت از آنان مشغول بودند به همین دلیل 40 درصد از این افراد خودشان به این بیماری مبتلا شده اند و متاسفانه تا کنون 8 نفر از کادر پرستاری و تعدادی از پزشکان ما در این راه جان شان را از دست داده اند. البته بر اساس مقررات موجود در کشور هنوز ابلاغ «شهید خدمت» به این افراد داده نشده اما پیگیری این موضوع ادامه دارد. بر اساس آمارها در کل کشور حدود 90 تا 92 نفر از کادر پرستاری بر اثر ابتلا به کرونا فوت شده اند اما هنوز هیچ کدام از آنها به عنوان شهید خدمت معرفی نشده اند و هنوز پرونده این افراد در حال بررسی است.

عضو قرارگاه کرونا دانشگاه علوم پزشکی مشهد با تاکید بر اینکه افراد کرونایی در زمره بیماران عفونی تنفسی که جزو سخت ترین بیماران حوزه پزشکی و پرستاری هستند، قرار می گیرند، می افزاید: دوره این بیماری طولانی شده و کادر درمان دچار فرسودگی شده اند. درست است که همه مردم با این بیماری آشنا شده اند و اغلب خانواده ها سختی و دشواری مراقبت از این بیماران را در خانه های خود تجربه کرده اند اما متاسفانه با این بیماری سازگار شده اند و با ادامه رفتارهای غلط هر روز کار را برای پرستارانی که 10 ماه است خانواده خود را ندیده اند یا در حسرت به آغوش کشیدن فرزندشان هستند بسیار سخت تر کرده اند.

شرایط بیماران کرونایی به گونه ای است که بشدت به خدمات مراقبتی نیاز دارند و به همین دلیل بار مراقبتی از آنها بر عهده پرستاران است به همین دلیل این بیماری بسیار سیستم پرستاری را درگیر کرده است اما پرستاران همچنان از جان و دل کار می کنند.

وی با اشاره به اینکه سیستم تربیت پرستاری یک فرآیند طولانی است و ما در حال حاضر با کمبود نیروی متخصص روبه رو شده ایم، خاطرنشان می کند: در سطح بین المللی و کشورهای توسعه یافته به ازای هر تخت بیمارستانی باید 4 پرستار وجود داشته باشد. در کشور ما هم طبق اعلام وزارت بهداشت به ازای هر تخت باید 1.8 پرستار داشته باشیم اما در حال حاضر تعداد پرستاران به ازای هر تخت چیزی بین 0.9 تا 1.1 است این بدان معنی است که ما نصف استاندارد کشوری نیرو داریم و پرستار های ما در کنار همه سختی ها و کمبودها باید دو برابر کار کنند تا نیاز کشور پوشش داده شود.

بیماری کووید-19 یک بیماری عفونی تنفسی است و پرستاران تخصصی باید در این زمینه خدمت کنند و همین موضوع رسیدگی به این وضعیت را بسیار دشوارتر کرده است البته با وجود تمام این تفاسیر مجموعه کادر پرستاری کشور در حقیقت بیش از تکالیف قانونی خودشان کار کرده اند و در این شرایط سخت مردم را تنها نگذاشتند.

نگران دورهمی های شب یلدا هستیم

این پرستار که بیش از 26 سال از عمرش را در این شغل گذرانده از سختی های کار می گوید: رفتار های پرخاشگرانه برخی بیمار ها را به جان می خریم و خم به ابرو نمی آوریم اما بی تفاوتی عموم مردم نسبت به رعایت پروتکل های بهداشتی قلبمان را می شکند و دلگیر می شویم. وقتی می بینیم مردم بدون توجه به شرایط ما خیلی عادی رفتار می کنند خستگی در جانمان می ماند. در همین چند هفته اخیر با اعمال محدودیت ها به صورت معناداری تعداد مراجعه به اورژانس های بیمارستانی کاهش پیدا کرد اما ما نگران دورهمی های شب یلدا هستیم.

من با تمام پرستارها در ارتباط هستم و از مشکلات آنها اطلاع دارم. موضوعی که ما را خیلی متاثر کرد، این بود که یکی از همکارانمان با وجود آنکه بسیار احتیاط می کرد اما بیماری را به خانواده اش انتقال می دهد و متاسفانه پدر و مادر ایشان به کرونا مبتلا شده و او هر دو آنها را به فاصله یک هفته از دست داد. الان هم این پرستار بعد از درمان های طولانی همچنان شرایط روحی مناسبی ندارد اما هیچ کس این سختی ها را نمی بیند. حتی بسیاری از همکاران ما دچار اختلافات خانوادگی شده اند و همسران شان مایل نیستند در بخش بیماران کرونایی کار کنند. اینها در حالی است که ما نتوانستیم آن طور که باید از پرستاران حمایت کنیم.

«معصومه قاسمیان»، مدیر پرستاری بیمارستان «فاطمه زهرا» ساری می گوید: در روزهای سخت کرونا تنها همت پرستاران بود که باعث شد بتوانیم این راه سخت را طی کنیم البته هنوز هم این راه تمام نشده و اگر مردم به ما کمک نکنند باز هم روزهای سختی را خواهیم داشت. در ایام کرونا پرستاران از خواسته ها و خانواده هایشان گذشتند تا هموطنانمان درمان شوند اما خیلی ها نتوانستند از خوشی های چندساعته بگذرند و زنجیره این بیماری را قطع کنند. در روزهایی که هیچ کس دلش نمی خواست با یک بیمار کرونایی روبه رو شود این پرستار ها بودند که با جان و دل به بیماران خدمت کردند این روا نیست این فداکاری ها به هدر برود.

داغدار همکاران

این پرستار با سابقه که به تازگی یکی از همکاران قدیمی اش را از دست داده، می افزاید: کرونا داغ بزرگی بر دل کادر درمان گذاشته و ما داغدار همکارانمان هستیم. همین چند وقت پیش«فاطمه شفیعی نژاد» که از پرستاران نمونه بیمارستان ما بود هم جانش را در راه خدمت به بیماران از دست داد. ایشان قبلا در بیمارستان رازی قائمشهر 10سال خدمت کرده بودند و 8 سال هم بود در کنار ما بودند. هر بار که ما در مواجهه با بیماران خسته می شدیم ایشان اعلام آمادگی می کردند. در تمام 18 سالی که پرستار بودند هیچ وقت صحبت از خستگی نکردند حتی در این ایام بارها از ایشان خواستیم، کمتر کار کنند اما قبول نکردند. حتی وظیفه سنگین مادری 5 فرزند هم خللی در انجام وظایف ایشان ایجاد نکرد. به قدری از خودگذشتگی داشتند که در تمام شیفت های کاری که کمبود نیرو داشتیم ایشان اعلام آمادگی می کردند. چندی پیش که با کمبود پرستار مواجه بودیم ایشان خودشان اعلام آمادگی کردند که در بخش کرونا مشغول خدمت باشند زیرا اعتقاد داشتند کمک به جان انسان ها در این شرایط از همه چیز با ارزش تر است. بارها دیده بودم با وجود اینکه بیماری با ایشان بدرفتاری کردند اما باز هم مهربانانه به کارهای او رسیدگی کرده و مانند اعضای خانواده با او رفتار می کردند.

قاسمیان با گلایه از برخی بی توجهی ها می گوید: پرستاری جزو مشاغل سخت است اما این بیماری شرایط را بسیار سخت تر هم کرده است. حتی تصور پوشیدن لباس های حفاظت فردی که پرستاران به تن می کنند هم برای شما سخت است اما ما گلایه ای نداریم فقط همراهی مردم را می خواهیم.

حدود 30 درصد از نیروهای ما در بیمارستان فاطمه زهرا مبتلا به کرونا شده اند حتی خانواده های همکاران ما هم درگیر شده اند و برخی از آنها اعضای خانواده شان را از دست دادند. بار کاری پرستاران بسیار زیاد شده اما عملا مزایایی برای آنها درنظر گرفته نشده است. با وجود آنکه سختی کار ما را همه به چشم می بینند اما هنوز در سازمان تامین اجتماعی سختی کار ما تایید نشده و سازمان زیر بار پرداخت تفاوت حق بیمه مشاغل سخت و زیان آور نمی رود. از سوی دیگر در تمام بیمارستان ها کمبود نیرو داریم و عدم جذب کمک پرستار ها باعث شده شرایط سختی داشته باشیم. عملا هم وقتی استخدامی صورت می گیرد تمام نیروهای شرکتی و طرحی جذب می شوند و عملا نیرو به ما اضافه نمی شود.مدیر پرستاری بیمارستان «فاطمه زهرا»ی ساری در آخر از مردم می خواهد به کمک کادر درمان بیایند و می گوید: مردم باید بدانند ما روزهای سختی را پشت سر می گذاریم و ما توقعی از آنها نداریم، فقط می خواهیم با رعایت پروتکل های بهداشتی بار اضافه تری روی دوش ما نگذارند.

نیروهای بیشتری به بیمارستان ها اضافه می شود

«تورج اسدی»، معاون دانشگاه علوم پزشکی مازندران نیز در این زمینه می گوید: در ایام کرونا دو نفر از همکارانمان را در بخش پرستاری از دست داده ایم اما پرستاران همچنان در خط مقدم مشغول خدمت هستند.

وی درخصوص کمبود پرستاران می افزاید: در این مدت دانشگاه علوم پزشکی استان اقدامات زیادی انجام داده و تلاش کرده ایم با تمدید طرح یا قراردادهای جدید تعداد نیروهای بیشتری را به بیمارستان ها اضافه کنیم. در حال حاضر هم یکسری مجوزهای استخدامی از سوی وزارتخانه صادر شده تا بتوانیم با استخدام نیروی جدید بحث مشکل کمبود نیرو را حل کنیم.

همچنین از سوی وزارتخانه تاکنون دو مرحله پاداش و حق الزحمه مربوط به دوران کرونا به پرستاران پرداخت شده است. برای ماه های آینده هم بودجه ای در این زمینه تخصیص داده شده و بزودی به پرستاران پرداخت می شود.اسدی رشادت های کادر درمان بویژه پرستاران را بی نظیر می داند و خاطرنشان می کند: ما تلاش می کنیم حمایت های لازم را از پرستاران داشته باشیم اما باید به این نکته توجه کنیم در شرایط فعلی بیشترین کمک به کادر درمان تنها رعایت پروتکل ها از سوی مردم است.

منبع: ایران