جای خالی دام‍‍پزشک متخصص حیات‌وحش در باغ وحش‌ها

اعتمادآنلاین| سال‌ها است که گونه‌های شاخص یا گونه‌هایی که در طبیعت منقرض شده‌اند از سایر نقاط دنیا به ایران منتقل می‌شوند مانند شیر ایرانی و ببر سیبری اما در بسیاری از این موارد شاهد بیمار یا تلف شدن این گونه‌ها یا بروز مشکلات دیگری برای آن‌ها در باغ وحش‌ها و مراکز نگهداری حیات وحش کشور بوده‌ایم.

عبداله سالاری، یک متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش، با اشاره به اینکه دستورالعمل‌های سازمان حفاظت محیط زیست مبنی بر نحوه و شرایط نگهداری گونه‌ها در باغ وحش‌ها و سایر مراکز نگهداری حیات وحش قدیمی و تاریخ مصرف گذشته است، تاکید کرد:لازم است این دستورالعمل‌ها به‌روزرسانی و طبق دستورالعمل‌های سازمان‌ها و اتحادیه‌های جهانی متولی حفاظت حیات وحش، برای باغ‌ وحش‌های کشور تدوین و بومی‌سازی شوند.

این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش با اشاره به حضور کمرنگ دامپزشک متخصص حیات وحش در باغ وحش‌های کشور اظهارکرد: اینکه فردی دامپزشک باشد لزوما قادر به درمان و مراقبت از حیات وحش نخواهد بود این در حالیست که ما در ایران افرادی را داریم که دوره‌های تخصصی معالجه و رفتار با حیات وحش را خارج از کشور گذرانده‌اند و در این زمینه تجربه و تخصص دارند اما متاسفانه حضور این افراد در باغ‌ وحش‌های کشور کم است.

وی ادامه داد: در باغ وحش‌ها یک فرد به‌ عنوان مسئول فنی باغ وحش انتخاب می‌شود که سازمان دامپزشکی نیز او را تایید می‌کند. مسئول فنی باغ وحش اصولا باید دامپزشکی باشد که نسبت به گونه‌های حیات وحش و نحوه رفتار با آن‌ها شناخت و تجربه کار کردن با حیات وحش را داشته باشد وگرنه لزوما یک دامپزشک نمی‌تواند با حیات وحش سر و کار داشته باشد. فقدان تخصص کافی برخی مسئولان فنی باغ‌ وحش‌ها در زمینه حیات وحش باعث بروز و ایجاد مشکلات برای گونه‌های این مراکز می‌شود.

سالاری همچنین تصریح کرد: مسئولان فنی دامپزشک که تخصص کافی در زمینه نحوه رفتار با حیات وحش یا درمان آن‌ها ندارند، نه قادر به شناسایی بیماری و نه به درمان آن هستند و متاسفانه این مساله در بسیاری از موارد منجربه مرگ گونه‌های شاخص در مراکز نگهداری حیات وحش می‌شود.

این متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش ضمن تاکید بر لزوم بازبینی دستورالعمل‌های شرایط نگهداری و جایگاه‌های نگهداری حیات وحش در باغ‌ وحش‌ها و سایر مراکز نگهداری حیات وحش، اظهارکرد: سازمان حفاظت محیط زیست لازم است براساس ‌پروتکل‌های روز دنیا جایگاه‌های نگهداری حیات وحش در این مراکز را استاندارد و به‌روزرسانی کند.

وی ادامه داد: سازمان دامپزشکی نیز لازم است برای افرادی که به‌عنوان مسئول فنی باغ‌ وحش یا مراکز نگهداری حیات وحش انتخاب می‌شوند علاوه‌بر مدرک تحصیلی، دوره‌های مرتبط یا آموزش‌های حین خدمت در نظر بگیرد تا این افراد تنها به صرف داشتن مدرک دامپزشکی فعالیت نکنند. لازم است چنین شرایطی فراهم و چنین ساز و کاری ایجاد شود تا بتوانیم شاهد بهبود شرایط باغ‌ وحش‌های کشور باشیم.

سالاری در ‌پایان صحبت‌های خود ضمن انتقاد از اینکه رویکرد اصلی و اساس وجود باغ وحش‌ها و مراکز نگهداری حیات وحش کشور فراموش شده است، گفت: رویکرد اصلی باغ‌ وحش‌ها در سراسر دنیا آموزش و ‌انجام پژوهش‌های کاربردی در زمینه حفاظت از حیات وحش است که متاسفانه کاملا در باغ وحش‌های کشور مغفول مانده‌اند. ضرورت دارد که باغ وحش‌ها و مراکز نگهداری حیات وحش رویکرد اقتصادی صرف را تغییر دهند و به سمت ‌پژوهش‌ و آموزش حفاظت از حیات وحش و محیط زیست در این مراکز حرکت کنند.

کمتر از دو هفته پیش خبر بیمار شدن هیرمان - شیر نر ایرانی - و پیش از آن نیز مرگ کوئین - ماده ببر سفید - باغ وحش ارم منتشر شد. همچنین طی سال‌های اخیر موارد مرگ و میر حیوانات در باغ وحش‌ها و مراکز نگهداری از حیات وحش در نقاط مختلف کشور از جمله تلف شدن 7 توله شیر در باغ وحش وکیل‌آباد مشهد، مرگ یک زرافه و یک قلاده ببر در باغ‌ وحش صفادشت، مرگ در مجموع حدود 12 ‌پستاندار دریایی در دلفیناریوم‌های تهران و تبریز و مرگ یک قلاده ماده ببر سفید، ببر بنگال و «شمسی» - ماده شامپانزه 18 ساله و مادر «باران» (بچه شامپانزه معروف باغ وحش تهران) رسانه‌ای شده‌اند.

منبع: ایسنا