بخش خصوصی به دلیل بالا نرفتن قیمت برق، رغبتی به تأسیس نیروگاه ندارد

اعتمادآنلاین| ‌ علی نقوی، مدیرعامل بورس انرژی در نشست خبری که امروز برگزار شد با اشاره به دهمین سالگرد تأسیس بورس انرژی اظهار کرد: بورس انرژی در 17 تیرماه سال 91 تأسیس شد و فعالیت خود را از 19 اسفند همان سال با معاملات برق آغاز کرد.

به گزارش ایسنا، وی با اشاره به سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی که در بهمن ماه سال 92 توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد، اظهار کرد: در بند 13 و 14 این سیاست ها به مواردی از جمله افزایش صادراتی که نفت، گاز، پتروشیمی و فراورده های نفتی، افزایش ذخایرراهبردی نفت و گاز، افزایش مشارکت بخش خصوصی در صادرات محصولات مذکور و... اشاره شده است و از همان زمان تاکنون بخشی از وظایف ما اجرای این سیاست ها بوده است.

مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه به طور کلی 74 کارگزاری عضو بورس انرژی بوده و معاملات را انجام می دهند، افزود: معاملات بورس انرژی از طریق 96 ایستگاه معاملاتی انجام شده و تاکنون 408 کالا و اوراق در این بازار پذیرفته شده اند که توسط 71 شرکت عرضه می شوند.

جزئیات معاملات در بورس انرژی

نقوی با بیان اینکه برق توسط 74 نیروگاه در بورس انرژی عرضه می شود، اظهار کرد: از ابتدای سال 1400 تا 9 تیرماه بالغ بر 29 هزار میلیارد تومان معاملات در بورس انرژی انجام شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 40 درصد رشد در ارزش معاملات صورت گرفته است.

وی ادامه داد: در بازار برق بیش از سه میلیارد و 811 میلیون کیلووات ساعت به ارزش 219 میلیارد تومان معامله صورت گرفته است. همچنین در بخش هیدروکربنی بالغ بر دو میلیون و 410 هزار تن انواع فراورده معامله شده که ارزش آن بالغ بر 25 هزار میلیارد تومان است. همچنین ارزش اوراق سلف موازی استاندارد بالغ بر سه هزار و 600 میلیارد تومان بوده و ارزش سایر محصولات نیز بالغ بر 490 میلیارد تومان است.

به گفته نقوی، میزان معامله فراورده های هیدروکربنی از ابتدای تأسیس بورس انرژی بالغ بر پنج میلیون تن بوده که 16 میلیون تن آن در سال 99 معامله شده است.

نگاهی به معاملات برق و منابع هیدروکربی در بورس انرژی

مدیرعامل بورس انرژی در ادامه با بیان اینکه 38 نیروگاه خصوصی و 36 نیروگاه دولتی در بورس انرژی، برق عرضه می کنند، اظهار کرد: همچنین 39 شرکت توزیع می توانند برق خریداری کنند. در بازار مصرف کنندگان بزرگ 393 شرکت کد معاملاتی گرفته اند و 716 مصرف کننده به بورس انرژی معرفی شده اند و در حال اخذ کد هستند.

نقوی در مورد بازار هیدروکربنی نیز توضیح داد: در بازار هیدروکربنی بالغ بر 1300 فعال حقوقی داخلی و 600 فعال حقوقی خارجی معاملات را انجام می دهند. همچنین نزدیک به 400 میلیون تن انواع فراورده صادر شده است که ارزش آن بالغ بر 93 هزار میلیارد تومان است که نسبت به سال 98 179 درصد از نظر تجمیع و 212 درصد از نظر ارزشی رشد داشته است.

وی با اشاره به ابزارهای تأمین مالی در بورس انرژی اظهار کرد: اوراق سلف موازی استاندارد به عنوان یک ابزار جدید توسط بورس انرژی معرفی شد که برای فراورده های نفتی و برق بود. در این راستا بالغ بر 36 هزار میلیارد تومان اوراق منتشر شد که 32 هزار میلیارد تومان آن مخصوص فراورده و 4000 میلیارد تومان نیز مخصوص برق بود.

برنامه های بورس انرژی برای سال جدید

مدیرعامل بورس انرژی در ادامه با بیان اینکه معاملات بورس انرژی در سال 91 با یک میلیارد تومان آغاز شد و در سال 99 به بیش از 130 هزار میلیارد تومان رسید، اظهار کرد: در واقع ارزش متوسط روزانه معاملات از 100 میلیون تومان در سال 91 به 541 میلیون تومان رسیده است.

نقوی در مورد برنامه های بورس انرژی در سال جدید توضیح داد: راه اندازی بازار قراردادهای آتی برای فراورده های نفتی، راه اندازی معاملات گواهی صرفه جویی کالایی، توسعه بازار فیزیکی و راه اندازی معاملات گاز از جمله برنامه های بورس انرژی برای سال جدید است.

وی در مورد گواهی صرفه جویی انرژی توضیح داد: این گواهی در شورای فقهی سازمان بورس تصویب شده و در سال 99 به عنوان یک ابزار جدید معرفی شد.

جزئیات عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی

مدیرعامل بورس انرژی در ادامه با اشاره به عرضه گاز طبیعی در بورس انرژی گفت: مجلس شورای اسلامی در بودجه امسال مصوبه ای برای عرضه گاز طبیعی داشت که براساس آن شرکت ملی گاز موظف به عرضه 10 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در بورس انرژی شده بود.

نقوی ادامه داد: این مصوبه در هیأت وزیران تصویب شد و امیدواریم در نیمه اول امسال بتوانیم شاهد معاملات گاز طبیعی در بورس انرژی باشیم.

برای عرضه نفت در بورس انرژی نیازمند همکاری وزارت نفت هستیم

وی در ادامه با اشاره به عرضه نفت خام در بورس انرژی اظهار کرد: عرضه های نفت خام مربوط به مصوبه بودجه سال 1398 است که وزارت نفت طبق آن موظف شد نفت خام سبک، نفت خام سنگین و میعانات را به صورت ماهانه عرضه کند اما این بند دیگر در بودجه وجود ندارد و اگر بخواهیم عرضه نفت در بورس انرژی رونق بگیرد باید امور بین الملل شرکت ملی نفت مصمم به انجام این کار باشد و به این باور برسند که تأثیر بورس برای کشف قیمت و جلوگیری از فساد مناسب است.

مدیرعامل بورس انرژی با تأکید بر اینکه اراده کافی برای عرضه نفت خام در بورس انرژی از سوی عرضه کننده در کشور وجود ندارد، گفت: این در حالی است که بستر عرضه نفت در بورس انرژی فراهم است. از سوی دیگر در سیاست های ابلاغی تأکید شده است که سهم بخش خصوصی در صادرات نفت افزایش یابد. عرضه کننده در کشور ما شرکت ملی نفت است و باید این اراده از سوی این شرکت وجود داشته باشد و خریداران از عرضه منظم و مستمر اطمینان خاطر داشته باشند.

نقوی ادامه داد: البته از افزایش حجم معاملات در بورس انرژی مشخص است که وزارت نفت به بورس اعتماد پیدا کرده است.

بنزین ایران قیمت ساز بنزین منطقه

وی در ادامه با اشاره به عرضه بنزین در رینگ صادراتی بورس انرژی گفت: ایران سال گذشته صادرکننده بزرگ بورس انرژی در منطقه و قیمت ساز منطقه در بحث بنزین بود. در واقع بنزین معاملاتی ایران در منطقه شاخص است زیرا برای عرضه بنزین در بورس چه دریایی و چه زمینی اراده وجود داشت. رقابت جدی در این حوزه امسال هم وجود دارد.

وضعیت عرضه برق در بورس انرژی

مدیرعامل بورس انرژی در ادامه در مورد وضعیت صنعت برق در بورس انرژی گفت: 60 درصد تولید برق کشور توسط بخش خصوصی صورت می گیرد و 30 درصد نفت تولیدی برای مصرف کننده بالای 5 مگاوات است. در قانون برنامه ششم توسعه و رفع موانع تولید بر کشف قیمت برق در بورس تأکید شده است.

نقوی ادامه داد: سال گذشته در هیأت وزیران مصوبه ای تصویب شد که مصرف کننده بالای 5 مگاوات معاملات خود را از طریق بورس انجام دهد که این موضوع از اردیبهشت سال جاری انجام شد.

وی ادامه داد: وزارت نیرو کمی دیر به بازار بورس توجه نشان داد و حجم معاملات برق در بورس انرژی بسیار پایین است. وزارت نیرو و شرکت توانیر هم تولیدکننده هستند، هم خریدار و هم رگولاتور. این در حالی است که بخش رگولاتور باید جدا شود.قیمت برق در سال های گذشته تغییر نکرده است و این باعث شده بخش خصوصی نسبت به ایجاد نیروگاه جدید رغبتی نداشته باشد.

مدیرعامل بورس انرژی با تأکید بر اینکه بین بورس انرژی و وزارتخانه های نفت و نیرو اختلافی وجود ندارد، گفت: ابزارها استاندارد و براساس مقررات است. بورس انرژی تخصصی بوده و افرادی که دارای شرایط باشند و امکان صادرات و توانمندی مالی داشته باشند می توانند در این بازار شرکت کنند. در واقع جایی برای اینکه مردم عادی وارد شوند وجود ندارد. نفت و فراورده قبل از تأسیس بورس انرژی هم صادر می شد اما اکنون بورس به عنوان یک ابزار جدید معرفی شده است و انتقال معاملات به این بازار زمان بر است.

آخرین وضعیت راه اندازی صندوق پروژه

نقوی در ادامه در مورد راه اندازی صندوق پروژه در بورس انرژی گفت: نخستین صندوق پروژه برای یک نیروگاه تشکیل شد. انتقال دارایی به صندوق پروژه معاف از مالیات شد و مکاتباتی با وزارتخانه های نفت و نیرو از سوی بورس انرژی صورت گرفت و این بورس برای تشکیل این صندوق ها اعلام آمادگی کرد. البته تشکیل صندوق پروژه در وزارت نیرو در حال انجام است.

آخرین وضعیت همکاری بورس انرژی و مناطق آزاد

وی در ادامه در مورد وضعیت همکاری بورس انرژی با مناطق آزاد توضیح داد: در مناطق آزاد نیروگاه هایی وجود دارد که قابلیت صادرات برق دارند. با بررسی های انجام شده تفاهم نامه ای با مناطق آزاد امضا شد و معاملات آغاز می شود.

نقوی در مورد عرضه آب در بورس انرژی نیز توضیح داد: در مورد ابزار آب مطالعات انجام شده است و قرار بود در منطقه ای در هرمزگان معاملات صورت بگیرد اما به نتیجه نرسید. آب به دلیل پراکندگی بیشتر از سایر کالاها پیچیدگی دارد اما ما آماده انجام معاملات آن هستیم.

مدیرعامل بورس انرژی همچنین با اشاره به گواهی صرفه جویی اظهار کرد: شرکت ملی گاز و شرکت توانیر دو رأس اصلی انتشار گواهی صرفه جویی هستند. اگر صنایع بزرگ پروژه ای در صنعت خودشان اجرا کنند که منجر به صرفه جویی مصرف گاز و برق شود معادل میزان صرفه جویی اوراقی منتشر می شود که قابلیت معامله در بورس انرژی را دارد و برنده نهایی می تواند فراورده را تحویل بگیرد.

وی ادامه داد: البته این موضوع الزاماتی دارد اما هدف این است که با مکانیزم های تشویقی، صنایع را به سمتی ببریم که مصرف خود را استاندارد کند.