ماجرای تلاش کشورها برای تصویرسازی در اکسپو/ هنوز 5 ماه فرصت داریم

اعتمادآنلاین| نشست بررسی حضور ایران در اکسپوی دبی 2021 در فضای مجازی با حضور فعالان گردشگری برگزار شد فعالان گردشگری در این نشست مجازی که دو بخش از آن در روزهای گذشته منتشر شده، به این موضوع اشاره داشتند که ایران هنوز نتوانسته درک درستی از حضورش در این اکسپو را داشته باشد که اگر این طور بود شاهد به هم ریختگی برنامه ریزی و چالش‌های متولیان نبودیم. همین موضوع و درگیر بودن برگزار کنندگان با اتفاقات حاشیه‌ای باعث شد تا ایران برای ارائه تصویری از آینده خود آن طور که شعار و مفهوم اکسپو به دنبال آن است، برنامه‌ای نداشته باشد. در این اکسپو متولیان زیادی حضور داشتند که همین چنددستگی موجب شده تا با گذشت یک ماه از افتتاح آن، برنامه پاویون ایران به درستی مشخص نباشد و جزو پاویون‌هایی باشد که تکلیفش با خودش روشن نیست و حرفی برای زدن ندارد.

به گزارش مهر، در این نشست از علی اصغر شالبافیان، معاون گردشگری کشور دعوت شد تا به عنوان متولی دولتی پاسخگو باشد اما حاضر به حضور در این نشست مجازی نشد. شرکت مجری برپایی پاویون ایران نیز صلاح را بر عدم حضور دانست و حسن زمانی، مدیر عامل شرکت سهامی نمایشگاه‌های تهران و مسئول پاویون ایران در وزارت صمت نیز در این نشست حضور پیدا نکرد تا ضعف‌های پاویون ایران را توضیح دهد.

اما کارشناسان و فعالان گردشگری متعددی در این نشست به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند که توجه به نظراتشان نشانگر ضعف‌های این حضور و دریافت راهکارهایی برای بهتر شدن این نقش در اکسپوی 2021 است.

آرش نورآقایی از راهنمایان و پژوهشگران گردشگری که به تازگی از اکسپوی دبی برگشته است در این نشست گفت: این اکسپو جهان کوچکی است که هر کشوری خلاقیت‌هایشان را به نمایش می‌گذارد. ما باید بتوانیم به 5 سال بعدی یا اکسپوی ده سال دیگر فکر کنیم ولی اساساً این طور تربیت نشده‌ایم که به آینده فکر کنیم.

وی درباره ضعف اطلاع رسانی به مخاطبان پاویون ایران صحبت کرد و گفت: قرار است چند نفر از راهنمایان گردشگری به اکسپو بروند تا حداقل در پاویون ایران کسی را داشته باشیم که به مخاطب خوشامد بگوید. من در کل اکسپو ندیدم کسی سیگار به دست باشد اما در ایران سیگار می‌کشیدند دو خانم را دیدم که به پاویون ایران آمدند فردی که سیگار دستش بود به آنها گفت همین جا که آمده‌اید ایران است. آنها عصبانی شدند و گفتند می‌دانیم اما می‌خواهیم بدانیم چطور می‌شود داخل غرفه‌ها شد. آنها رفتند و من به دنبالشان رفتم و پاویون را برایشان توضیح دادم. در واقع اگر کسی به غرفه کشورهای دیگر می‌رود این درهم ریختگی را نمی بیند حتی حس نمی‌کند که هر غرفه‌ای از کدام بخش آن کشور آمده چون همه با هم برای نمایش کشورشان آمده‌اند. اما در پاویون ایران این طور نیست. اولین چیزی که در ایران مشاهد می‌کنید این است که همه از هم جدا هستند.

در صدر اخبار بد هستیم

نورآقایی بیان کرد: این طور نیست که حتماً متخصص گردشگری یا ذینفع گردشگری به اکسپو برود. چه بخواهیم یا نه، شرکت‌هایی بخش‌های فروش صنایع دستی و بقیه غرفه‌ها را در دست گرفته و قرارداد بسته‌اند. الان جای صحبت در این باره نیست. اگر بخواهم بگویم بیش از این ناامیدی مستولی می‌شود. من چاره را در این می بی نم که اتاق فکری تشکیل تا استراتژی کلی مطرح شود و همه با هدف ایران به آنجا بروند چون چیزی که الان در خطر هست نام ایران است.

گوگل ترند اعلام می‌کند که در بخش‌های مختلف چه کلیدواژه‌هایی جستجو شده، در بخش نیوز، ایران و بعد بیروت بوده است. ما در صدر اخبار بد هستیم. با این حال هنوز 5 ماه استثنایی داریم و معتقدم می‌شود کاری کرد به شرط یک مطالبه ملی.

وی افزود: ما طولانی‌ترین فرصت تبلیغاتی را داریم. وزیر گردشگری امارات به معاون گردشگری ایران می‌گفت که همه اختلافات سیاسی ایران و امارات را کنار بگذارید ما همه از مادربزرگ و پدربزرگ‌هایمان قصه ایرانی‌هایی را شنیده‌ایم که به امارات آمده و اینجا را ساخته‌اند. ما باید ایران را ببینیم. پیش بینی شده که سه میلیون اماراتی از این اکسپو دیدن می‌کنند من فکر می‌کنم که ده میلیون عرب حوزه خلیج فارس و کشورهای همسایه به این اکسپو بروند. اینها گردشگران بالقوه هستند. این طور نیست که همه بازدیدکنندگان متخصص باشند. بلکه افرادی هم بودند که دوست داشتند اکسپو را ببینند و بعد از دو سال کرونا این حضور جهانی را تجربه کنند. تعریف نمایشگاه نیز عمومی است.

این پژوهشگر گردشگری گفت: شخصی سازی کردن سفر توسط سوئیس به بهترین شکل انجام شده است. اگر امارات به عنوان کشور بیابانی شناخته می‌شود توانسته با باغ سازی مدرن، آن را تغییر دهد. عربستان باغ خوبی ساخته بود تا بگوید این کشور چقدر در این حوزه کار کرده است. هر کشوری گوگل ترند را سرچ کرده بود و دیده بود که به چه چیزی معروف هستند و روی آن کار کردند. کشورها روی موضوع و تصویر منفی که درباره شأن منتشر شده فکر می‌کنند تا آن تصویر را از ذهن‌ها ببرند. یعنی همه تلاششان را می‌کردند تا تصویری غیر از آن از کشورشان ارائه کنند.

وی با تاکید بر اینکه باید رفت و اکسپو را از نزدیک دید و متوجه شد که کشورها چه آینده‌ای را متصور هستند، گفت: در این اکسپو همه می‌توانند ایده بگیرند به خصوص کسانی که تجارت می‌کنند. برای من جالب بود که پاکستان با وجود اخبار بدی که همیشه درباره آن می‌شنویم اما چنان غرفه اش را با گل محمدی و حیات وحش و رنگ‌های زیبا تزئین کرده بود که یادمان می‌رفت در غرفه پاکستان هستیم! اما ایران برای این تصویرسازی چه کرده است؟

این کارشناس بیان کرد: شعار اکسپو پیوند افکار است و اینکه کشورهای راه حل های جهانی پیدا کنند ولی ما آنقدر درگیر کارهای خودمان هستیم که یادمان می‌رود آنجا طوفان فکری جهان است. به همه یک صندلی داده‌اند از جمله ایران که حرفش را بزند و اعلام حضور کند ولی ایران روی آن صندلی ننشسته تا بگوید من هم ممکن است راه حل داشته باشم. همه غرفه‌هایی که دیدم به اهداف توسعه هزاره سازمان ملل نگاهی داشتند به جز ایران. ما آنجا هم از دنیا دور هستیم.

برگزاری جلسات بخش خصوصی ایران در غرفه کشورهای دیگر!

در ادامه نشست، محمود بنکدارنیا عضو جامعه تورگردانان ایران گفت: ما هم فکر می‌کردیم که اکسپو یک فرصت است اما دیدم کسانی که باید غرفه‌ها را بگیرند، گرفتند. هیچ کسی با ما هماهنگ نکرد. ما قرار است جلساتمان در کشورهای دیگر برگزار کنیم چون جایگاهی برای ما در نظر گرفته نشد. گفتند که دو سالن اضافه می‌کنند اما حتماً از آن نمد کلاهی برای ما درست نمی‌شود. چرا پارلمان بخش خصوصی را بازی ندادند؟

مرتضی شیخ زاده مدیرکل روابط عمومی شورای عالی مناطق آزاد کشور نیز در این نشست بیان کرد: در حوزه محتوایی به شدت به فکر نیاز داریم. باید بخش خصوصی بداند آنجا چه می‌خواهد فضا برای کار بود ما انگار کسی برای کار نیامده بود! بزرگترین دستاورد اکسپو برای تجار و فعالان اقتصادی این است که ببینید کشورهای همسایه چه می‌کنند. عمده مناطق آزاد منهای فرودگاه امام، در مرزهای کشور هستند پس باید بدانند کشورهای دیگر چه برنامه‌ای دارند تا توسعه‌های متناسب با آن برای آینده‌ای که برای خود متصور کرده‌اند شکل بگیرد. این بهترین فرصت برای سرمایه گذاران مناطق هست که ببینند در کشورهای دیگر قرار است چه اتفاقاتی بیفتد و آنها چه برنامه‌هایی دارند.

محمد ابراهیم لاریجانی از کارشناسان گردشگری و مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری سابق نیز گفت: نگاه تند و تیز فرهنگی به اکسپو داریم ولی کشورها، پشت این ظاهر فرهنگی به اقتصاد فکر می‌کنند. نگاه صرف فرهنگی موجب می‌شود که مثلاً اقای بنکدارنیا بگوید جلسات خود را در کشور دیگری برگزار می‌کند. نگاه صرف فرهنگی این است که گروه موسیقی استان‌ها را فهرست کنیم و بگوییم که بروید و بنوازید. اما در کنار آن باید سرمایه گذاران و آژانس داران هم برود چون اکسپو بخش تجاری نیز دارد. پشت این ویترین جذاب فرهنگی_ موسیقایی، دهها جلسه اقتصادی و تجاری است. امیدوارم از فرصت باقی مانده بهتر استفاده کنیم.