ایرانیان نقطه تعادل زمان را در آغاز بهار شناسایی کرده‌اند

عطاء الله مهاجرانی، روزنامه نگار طی یادداشتی برای روزنامه اعتماد نوشت: بهار معجزه است! ذهن انسان برحسب عادت گمان می‌کند، هر چه «خلاف آمد عادت بود»، نشانی از معجزه را دربر دارد. اما چهار فصل سال و خورشید و ماه و آسمان و هوا و باد صبا و شعله آتش و قطره باران و ذره خاک و... کلمه‌ای که بر زبان ما می‌گردد، چون همه عادی به نظر می‌رسند، حقیقتا عادی‌اند. چنین نیست. گفته‌اند ما با بصر، صورت پدیده‌ها و نسبت ظاهری آنها را شناسایی می‌کنیم و می‌بینیم. مثلا مراقبیم به دیوار بر نخوریم. با بصیرت نسبت بین مفاهیم و باطن امور را می‌سنجیم. نسبت بین صدق و کذب، وفا و جفا، محبت و نفرت، دانایی و نادانی و...

بهار از جمله پدیده‌هایی است که نیازمندیم، هم صورت بهار را به خوب ببینیم. بر شکوفه‌ها و گل‌ها و تازگی و طراوت برگ و باغ چشم بدوزیم. با دم عطرآگین باد صبا نفس تازه کنیم و نیز نیازمندیم، باطن بهار را ببینیم.

ببینیم چگونه از سنگ و خاک سبزه و لاله می‌روید. در آستانه نوروز سال ۱۳۹۰ با طیب صالح در طنجه، در ساحل اقیانوس قدم می‌زدیم، سخن از سال نو و بهار شد. گفتم: ایرانیان نقطه تعادل زمان را در آغاز بهار شناسایی کرده‌اند. این نقطه تعادل زمان، همراه با شکفتن شکوفه‌ها و درخشش سبزی برگ‌ها و تازه شدن نفس هواست. از این رو سال نو در تقویم ما با تقوم میلادی و قمری متفاوت است! گفتم، ما رسم دید و بازدید و هدیه داریم. فضای زندگی اجتماعی دگرگون می‌شود. مردم حتی به دیدن کسانی می‌روند که ممکن است بین آنان کدورت‌هایی اتفاق افتاده باشد. طیب صالح گفت: «من هم به شما به عنوان یک دوست برای رسیدن سال نو و بهار هدیه‌ای بدهم. این هدیه جد من است، در همان روستایی که در رمان «موسم هجرت به شمال» روایت شده است. جدّم به من گفت: «اهل شکایت و ملامت و ملالت نباش!»

هر چه در این باره بیندیشیم، در آستانه سال نو شایسته است. گاه و بلکه بسا، خانه دل‌های‌مان مثل خانه تن‌های‌مان نیاز به زدودن غبار دارد. غبارروبی دل‌ها، زدودن گلایه‌ها و کینه‌ها که بر دل‌های ما و بر بال‌های پرواز ما سنگینی می‌کند. به همین خاطر در معارف دینی و اخلاقی ما توصیه شده است: با کسانی که با شما قطع رابطه کرده‌اند، پیوند برقرار کنید. کدورت‌ها را بتارانید تا سبکبال شوید. وقتی جامعه با دشواری‌ها و زندگی تنگناهای مختلف روبه‌رو می‌شود، اگر دل‌های ما غبارزدایی نشود و بال‌های‌مان سبک نشود، زندگی دشوار‌تر می‌شود. می‌بایست در رابطه با خانواده و دوستان و آشنایان و مردم خود مثل خاک نرم بود و: 

در بهاران کی شود سرسبز سنگ

خاک شو تا گُل برویی رنگ رنگ