تا چه زمانی باید در مصرف آب صرفه جویی کرد؟
به اعتقاد مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب، قرار نیست کشور ما تبدیل به کشوری پرآب شود یا در قدیم کشور پرآبی نبوده و در آینده هم نخواهد شد.
اتابک جعفری، مدیر عامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب معتقد است صرفه‌جویی در مصرف آب باید به یک فرهنگ رفتاری یا «تغییر الگوی مصرف» منجر شود.
به گزارش همشهری آنلاین، مهم‌ترین بخش‌های گفتگوی اتابک جعفری را می‌خوانید:
- نکته اول اینکه معنی مستتر ذاتی کلمه «صرفه‌جویی» در نهاد خود به یک بحران در یک بازه کوتاه یا به‌عبارتی موقتی دلالت دارد.
- موضوع کم‌آبی مختص ۵۰ یا حتی ۱۰۰ سال گذشته نیست. وقتی در کتیبه‌های مثلا دوره هخامنشی نگاه کنیم نوشته است که «خداوندا کشور ما را از خشکسالی و دروغ در امان دار» این یعنی اینکه ما همیشه با کم‌آبی روبرو بوده‌ایم.
- پس می‌توان نتیجه گرفت که کلمه «صرفه‌جویی» باید به «تغییر الگوهای رفتاری» ما در قبال آب تغییر پیدا کند. چرا که ایرانیان قدیم با علم به کمبود آب، رفتاری با آن می‌کردند که امروزه به آن «سازگاری» می‌گوییم.
- یعنی قرار نیست مثلا کشور ما تبدیل به کشوری پرآب شود یا در قدیم کشور پرآبی نبوده و نخواهد شد. ممکن است که دوره‌های کوتاه مدت «خشکسالی» یا «ترسالی» داشته باشیم.
- ماهیت اقلیم ایران همان کم‌آبی است. پس باید چکار کرد؟ همان کاری که نیاکان ما انجام می‌دادند. یعنی رفتاری با آب می‌کردند که در عین کم‌آبی، ایران همواره به نسبت کشورهای منطقه بسیار آباد و توسعه یافته بود و خاک حاصلخیزی نیز داشته است.
- صرفه‌جویی برای یک دوره کوتاه مدت باید منجر به تغییر الگوی رفتاری و در نتیجه اصلاح الگوی مصرف شود.
- ما باید همواره و همیشه باید با آب بر اساس منابع و وضع موجود رفتار کنیم. منابع آب را نمی‌توان زیاد کرد. کشور ما دارای منابع آب محدود است.
- به‌طور مثال در درون فلات مرکزی ایران ما فاقد رودخانه‌های چهارفصل پرآب و با مسیر طولانی هستیم. این خودش می‌تواند از موانع توسعه باشد.
- کشورهایی مانند عراق، مصر، هند، چین، ترکیه و خیلی از کشورهای اروپایی دارای رودخانه‌هایی هستند که گاهی طول کشورشان را هزاران کیلومتر طی می‌کنند و بسیاری از حوضه‌های سرراه خود را سیراب می‌کنند.
- قطعاً کشور ما در تحقیقات و ساخت‌وساز در حوزه نگهداشت و حفظ آب درون سرزمین جزء برترین‌هاست. اما شناخت سرزمینی دقیق لازم است. هرگونه دخل و تصرف در طبیعت پیامدهای خود را دارد.
- ما برای شرب، آب به‌مقدار کافی در کشورمان داریم. تأسیساتی که در ایران است در زمینه آب شهری بسیار پیشرفته است. امروز ما با کیفیت‌ترین آب شرب را در قیاس با کشورهای پیشرفته داریم.
- نکته اصلی ما در مبحث «توسعه» است. آغاز روند صنعتی شدن ایران تحت نام «توسعه» به‌طور طبیعی مصرف منابع را افزایش داد.
- تا پیش از آن همچنان مردم ایران الگوی صحیح مصرف آب را داشتند. عدم آینده‌نگری در طول ۶۰ سال گذشته رفتار ما ایرانیان را در مصرف آب تغییر داد.
- اگر ما مدیریت صحیح مصرف آب را با نگاهی حاکمیتی و کلان برای تمامی دستگاه‌های کشور داشته باشیم، مانعی برای توسعه نخواهیم داشت. مشکل در همان بدمصرفی است. در کجای دنیا در منطقه‌ای خشک و کم آب برنج می‌کارند؟
- امروزه برای صنعت، تکنولوژی راهکارهای مناسبی دارد. «پسآب» در کشورهای توسعه‌یافته موضوعی فراگیر شده است. کشوری مثل مالزی و سنگاپور که اصلاً روی آب هستند، بازچرخانی آب یا همان «پسآب» را در دستور کار دارند.
- تا پایان برنامه هفتم توسعه همه روستاهای بالای ۲۰ خانوار از آب شرب سالم برخوردار خواهند شد.
- طرح جهاد آبرسانی از بزرگ‌ترین طرح های دولت در حوزه آب است که اجرای کامل آن در ۱۰ هزار روستا ۴۷ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
- درست است که منابع آبی ممکن است دور از این روستاها باشد، ولی با انتقال آب چند اصل مهم انجام می‌شود. اول اینکه آب به‌صورت پایدار در اختیار این روستاییان قرار می‌گیرد ولی بحث دوم بهداشت و در نهایت کنترل مصرف است.
- خط قرمز نظام در زمینه تامین آب شرب است. ما حتی در دشت‌های ممنوعه وقتی بحث آب شرب مطرح می‌شود دیگر هیچ محدودیتی نداریم. این محدودیت تنها در خصوص صنعت و کشاورزی است.
- نکته‌ای که در این بین حائز اهمیت است و گاهی موجبات بدفهمی شده این است که این روستاها پیش از این آب داشته‌اند، ولی پایدار نبوده است. پس از اتمام این پروژه که تقریباً ۱۶ ماه از آن گذشته، شاهد تحول بزرگی در آبادانی و در نهایت تأمین عدالت اجتماعی و البته امنیت خواهیم بود.
دیدگاه تان را بنویسید