کاهش آب‌های سطحی به زیر 100 میلیارد مترمکعب

اعتمادآنلاین| محمد مجابی رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه بحران و چالش آب یکی از موضوعاتی است که بسیاری از کشورها با آن مواجه هستند، 'tj: این چالش در خاورمیانه جدی‌تر است چون بسیاری از بخش‌های خاورمیانه از جمله مناطق جنوب غربی تا جنوب شرقی ایران در کمربند خشکی قرار دارند و با معضلات ناشی از آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه پدیده تغییر اقلیم بحران آب را تشدید کرده است، گفت: بر اساس گزارش‌های ثبت شده میزان متوسط بارندگی ایران طی 50 سال گذشته از 250 میلی‌متر به 205 میلی‌متر کاهش یافته است. علاوه بر کاهش میزان بارش، متوسط دما نیز طی 15 سال گذشته 1.1 درجه سلسیوس بیشتر شده است. اولین اثر افزایش دما روی آب‌های سبز (رطوبت موجود در زمین) خواهد بود و میزان تبخیر این نوع آب را بالا می‌برد و طبیعتا باعث تشدید پدیده‌هایی مثل گرد و غبار می‌شود.

آب‌ تجدیدپذیر کشور به زیر 100 میلیاردمترمکعب رسیده است

معاون سازمان حفاظت محیط زیست در دولت یازدهم با اشاره به کاهش شدید آب‌های تجدیدپذیر کشور طی سال‌های گذشته، تاکید کرد: طی 50 سال گذشته، میزان آب‌های تجدیدپذیر ایران از 132 میلیارد متر مکعب به 116 میلیارد متر مکعب کاهش یافته است حتی در پنج سال اخیر آب تجدیدپذیر به زیر 100 میلیاردمترمکعب رسیده است که نشان‌دهنده وضعیت نامساعد آبی کشور است.

مجابی در ادامه افزایش بارش‌های غیرموثر را عامل مهمی در وضعیت کنونی آب کشور دانست و تصریح کرد: متاسفانه میزان بارندگی‌های زیر 10 و پنج میلی‌متر که بارش‌های موثر محسوب نمی‌شوند، افزایش یافته است. این نوع بارش‌ها در باران‌سنج ‌مورد بررسی قرار می‌گیرند اما اثری روی وضعیت آبی کشور نمی‌گذارند چون به سرعت تبخیر می‌شوند بنابراین کاهش میزان بارندگی، افزایش بارش‌های غیرموثر و افزایش دما مشکلاتی است که در حوزه آب‌های سطحی با آن مواجه هستیم.

بیش از نیمی از دشت‌های کشور در وضعیت قرمز

وی همچنین با تاکید بر اینکه کشور در زمینه آب‌های زیرزمینی هم وضعیت شکننده‌ای دارد، با اشاره به برخی آمار و ارقام در این زمینه اظهار کرد: در حال حاضر از 609 دشت یا آبخوان کشور، حدود 381 دشت در مرحله ممنوعه و قرمز قرار دارند و دیگر قابلیت برداشت آب ندارند.

به گفته مجابی، وضعیت تعدادی از دشت‌های کشور به حدی وخیم شده است که دچارنشست شده‌اند که این وضعیت به دلیل خالی شدن آبخوان‌ها است. واضح است که در شرایط نشست امکان نفوذ آب به خاک از بین می‌رود. به همین علت کمترین بارش‌ها سیلاب ایجاد می‌کند.

780 هزار چاه مجاز و غیرمجاز عامل بحران آب‌های زیرزمینی

رئیس کمیته محیط زیست مجمع تشخیص مصلحت نظام حفر چاه‌های بیش از ظرفیت را هم عامل مهمی در وضعیت آبی کشور دانست و گفت: درحال حاضر بیش از 350 هزار حلقه چاه «با پروانه برداشت» و حدود 430 هزار چاه «بدون مجوز» در کشور وجود دارد. با این روند میزان برداشت از آب‌های زیرزمینی هم با مشکل جدی مواجه است.

مجابی در پایان اظهار کرد: اگر آب‌های موجود کشور را به دو بخش سطحی و زیرزمینی تقسیم‌بندی کنیم، متوجه می‌شویم که هم در آب‌های سطحی و هم در آب‌های زیرزمینی با مشکل مواجه هستیم البته این دو با هم مرتبط هستند. به هر صورت شرایط آبی کشور نشان می‌دهد که کنترل در مصرف آب یک امر ضروری است و در این مسیر اولین گام سازگاری با شرایط آبی و اقلیمی کشور است.

منبع: ایسنا