تعیین نرخ دقیق، پیامد خداحافظی سنا با زمان

اعتمادآنلاین| سامانه سنا به نشانی اینترنتی https://www.sanarate.ir را بانک مرکزی طراحی کرده تا محملی برای اعلام نرخ ارز در صرافی های مجاز اعم از صرافی های بانکی و دیگر صرافی های دارای مجوز باشد؛ از این رو در تارنمای آن میانگین معاملات انجام شده به صورت ساعتی بروز رسانی می شد.

اعلام نرخ ها به صورت ساعتی این خوبی را داشت که عملکرد و رفتار بازار در ساعات روز مشخص باشد؛ برای نمونه در ساعات آغازین روز اگر نرخ ها بالاتر می رفت، نشان دهنده خرید و فروش هایی بود که روز گذشته در قالب «معاملات فردایی ارز» در بازار انجام می شد اما به تدریج نرخ ها متعادل شده و در میانه روز نرخ بازار مشخص می شد.

در ماه های اخیر که سامانه ارزی نیما برای خرید و فروش حواله های ارزی راه اندازی شده بود، نرخ ها در سنا نشان می داد که فروشندگان حواله های ارزی که اغلب پتروشیمی ها هستند، در چه ساعتی از روز ارز به بازار عرضه می کنند.

مشاهدات و پیگیری خبرنگار ایرنا از سامانه سنا نشان می داد که فروش ارز صادرات غیرنفتی اغلب حوالی ساعت 14 بعدازظهر به بعد انجام می شد زیرا با آغاز عرضه، نرخ ها در سنا به اصطلاح بازاری ها «می شکست» و چند کانال پایین می آمد.

در همین زمینه یکی از صرافان با تایید این مطلب گفته که اغلب پتروشیمی ها ارز خود را در ساعات پایانی روز و حوالی ساعت 16 به نیما عرضه می کنند و حجم بالای عرضه، قیمت ها را پایین می آورد.

با این حال تارنمای این سامانه در 2 هفته اخیر و همزمان با آغاز روند کاهشی نرخ ها در بازار آزاد، برای به روز رسانی در دسترس نبود؛ هرچند برخی از فعالان بازار ارز این موضوع را به خط و نشان دادستانی تهران درباره ممنوعیت اعلام نرخ لحظه ای ارز نسبت می دادند اما این توجیه از دو منظر قابل استناد نبود؛ نخست اینکه سنا میانگین نرخ خرید و فروش قطعی ثبت شده در بازار و نیما را نشان می داد و اغلب نرخ اعلامی آن پایین تر از کف بازار بود و دیگر اینکه «تمامی حقوق مادی و معنوی این پایگاه متعلق به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است» و بانک مرکزی هیچگاه با اعلام نرخ غیرواقعی و بالاتر، بازاری که باید آن را مدیریت کند، به هم نمی زند.

در هر صورت تارنمای سنا بار دیگر در دسترس عموم مردم قرار گرفته اما نکته قابل تامل اینکه ساعت اعلام میانگین نرخ ها از آن رخت بسته است و گردانندگان آن ترجییح داده اند همه اسعار عمده را در یک جدول ساماندهی کنند؛ این در حالی است که در تارنمای پیشین، یورو، یوان و درهم امارات صدرنشین بود و نرخ آنها به صورت ساعتی اعلام می شد و بقیه اسعار در جدول جانبی فقط نرخ خرید و فروش را اعلام می کردند.

تفاوت دیگر تارنمای جدید، اختصاص بخشی به عنوان «گزارش خرید و فروش ارز در سامانه نیما» است که به میانگین نرخ حواله های ارزی اختصاص دارد.

با همه این تغییرات، سنا یک تفاوت اصلی با گذشته دارد و آن اینکه دیگر نرخ ارز را در همان روز را اعلام نمی کند بلکه در جداولی که طراحی شده، نرخ های اعلامی به روز کاری قبل اختصاص دارد و میانگین هفتگی و ماهانه خرید و فروش اسعار ثبت می شود.

یکی از صرافان پایتخت که نخواست نامش ذکر شود توضیح داد که سامانه سنا که صرافی ها در آن اعلام نرخ می کنند، با آنچه که در تارنمای سنا از سوی بانک مرکزی اعلام می شود، تفاوت دارد؛ در سامانه سنا، صرافی ها می توانند نرخ خرید و فروش هایی را که انجام داده اند، ثبت کنند که میانگین معاملات آنها در سراسر کشور در بانک مرکزی برآورد شده و در سامانه اعلام نرخ سنا (سنا ریت) اعلان عمومی می شود.

وی افزود: آنچه سایت سنا در گذشته به صورت ساعتی اعلام می کرد، چندان دقیق نبود و در رویه جدید، میانگین مجموع معاملات انجام شده در روز بعد اطلاع رسانی می شود تا نرخ اعلامی دقیق باشد.

منبع: ایرنا