بازخوانی الگوی بانکداری توسعه‌ای ایران / نقش دانشجویان آمریکارفته در تغییر ریل توسعه کشور

اعتمادآنلاین| احمد میدری معاون وزیر کار با اشاره به الزام انتخاب الگوی موفق توسعه‌ای برای کشور، گفت: در کشورهای مختلف الگوهای متخلف بانکداری وجود دارد، در خروجی این الگوها مشخص شده که بانکهایی که هدایت اعتبار را به جد دنبال کرده‌اند، نقش مهمی در رونق تولید دارند.

وی با بیان اینکه، در سیستم بانکداری ایران بانکها از اهداف توسعه‌ای دور و به سمت اهداف تجاری حرکت کرده اند،گفت: این موضوع با الگوی بانکداری ما در دوره قبل از دهه 50 فاصله گرفته و به عبارت صریح تر منحرف شده است. در بانکداری تجاری تنها نقش استقراض، جذب پول و انتقال ان به افرادی که سود بیشتری پرداخت کنند، برجسته شده است.

انحراف مسیر توسعه بانک محور ایران از دهه 50

به گفته این کارشناس اقتصادی، در سیستم بانکداری قبل از دهه 50 ما از الگوی توسعه آلمانی و فرانسوی استفاده می‌کردیم و به جای وام دهی صرف شاهد بودیم که بانکها شریک سرمایه گذاری بودند. این در حالی است که این مسیر از اوایل دهه 50 منحرف شد.

معاون وزیر کار گفت: در این دوره که (اتفاقا به عنوان دوره طلایی توسعه کشور از آن یاد می‌شود)، به جای وام دهی بانکها، آنها در شرکتهای بزرگ تولیدی سهام داری می‌کردند. به عنوان مثال بانک توسعه صنعتی و معدنی سهام دار مجموعه پلی اکریل اصفهان می‌شد. اما هر سال از سود برداشت می‌کرد تا سهم بانک کاهش و سهم بخش خصوصی افزایش یابد.

واکاوی دلایل رکود در بنگاههای تولیدی و صنعتی

میدری افزود، بعد از سال 1350 و به ویژه از اوایل دهه 80 این نوع بانکدای محدود و حق سرمایه گذاری مستقیم از بانکها سلب شد، به عبارت دیگر بانکها تنها بایستی به عنوان واسطه وجوه فعالیت می‌کردند. به این ترتیب حرکت بزرگی در کشور شکل گرفت تا بانکها به عنوان سرمایه گذار اصلی ومستقیم فعال نباشند. به این ترتیب با نوعی کاهش سرمایه گذاری در صنایع مختلف هم مواجه شدیم. به اعتقاد بنده بخشی از رکود حاکم بر کشور ناشی از همین نگاه بوده است.

به گفته معاون وزیر کار، در یک دوره بر علیه بنگاه داری بانکها موضع گرفتیم، این درحالی است که در الگوی بانکداری توسعه‌ای بانکهای بنگاه دار علیه بخش خصوصی نیستند در کشورهایی مثل کره و ژاپن و حتی در امارات متحده دقیقا پیاده سازی این الگو وجود داشته است.

مشکل عدم توسعه کشور از سیستم بانکی بود یا سازمان برنامه؟

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد، مشکل عدم توسعه کشور به قوت و ضعف سازمان برنامه به عنوان محور برنامه ریزی کشور برنمی‌گردد. به نظر بنده، بیشتر برخی اندیشه‌های اقتصادی مسیر توسعه کشور را منحرف کرده است. یک الگوی پذیرفته شده اقتصادی در این 40 تا 50 سال اخیر مسیر توسعه ایران را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.

نقش دانشجویان آمریکارفته در تغییر ریل توسعه کشور

وی افزود، تا زمانی که مدیران و دانشجویان اقتصاد متاثر از کشورهای آلمان و فرانسه بودند با تسلط الگوی بانکداری توسعه‌ای، مسیر توسعه در جهت درستی قرار داشت. اما بعد از 1350 که عموما "دانشجویان ما به کشور امریکا رفتند عملا مسیر توسعه تغییر کرد"، البته برداشتهای بسیار تندی نیز میتوان از این جمله داشت.

منبع: تسنیم