مهم‌ترین شرکای اقتصادی ایران کدام کشورها هستند؟

اعتمادآنلاین| علیرضا اصغرزاده- در دنیای امروز توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با کشورهای جهان امری بدیهی به نظر می‌رسد. هر کشوری برای توسعه اقتصادی باید در افزایش ظرفیت‌های تجاری و بازرگانی خود تغییرات اساسی ایجاد کند.

متاسفانه کشورمان به دلیل تحریم‌های متعدد نتوانسته آن‌طور که باید از تمامی ظرفیت‌های تجاری خود استفاده کند، اما دوستان ایران در این شرایط سخت نیز کشور را تنها نگذاشتند و در تنگناهای تجاری به کمک جمهوری اسلامی شتافتند.

به طور کلی کلید اصلی موفقیت هر کشور در تجارت جهانی وجود شرکای تجاری قدرتمند و متعهد است و پیرو این مطلب کشور ما نیز از توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با شرکای اقتصادی خود استقبال کرده و توانسته به رغم تحریم‌های متعدد، کماکان اقتصادی پابرجا داشته باشد.

آمار صادرات ایران در سال 97 حدود 44 میلیارد و 309 میلیون دلار بود

آمارها نشان می‌دهد در سال 97 صادرات کالاهای ایرانی اعم از نفتی و غیرنفتی به کشورهای جهان حدود 44 میلیارد و 309 میلیون دلار بود که تقریباً 24 میلیارد دلار آن از طریق صادرات به 15 کشور همسایه تحقق یافت؛ این آمار بدین معنی است که بیش از 54 درصد صادرات کشورمان به مقصد کشورهای همسایه است.

در سال 96 آمار صادرات کشور حدود 47 میلیارد دلار بود، بنابراین سال 97 با کاهش سه میلیارد دلاری صادرات همراه بودیم که مهدی میراشرفی، رئیس کل گمرک، دلیل اصلی آن را تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران می‌داند.

وضعیت واردات ایران از کشورهای همسایه متفاوت از صادرات آن است، چرا که در سال 97 از مجموع 42 میلیارد و 612 میلیون دلار کل واردات کشور، 11 میلیارد و 541 میلیون دلار کالا از مبداء کشورهای همسایه وارد خاک ایران شده و این یعنی تنها 27 درصد واردات ایران در سال گذشته از طرف کشورهای همسایه بوده است.

مهم‌ترین شرکای تجاری ایران در سال 97 عراق و چین بودند

مهم‌ترین شرکای تجاری ایران در جهان از فروردین‌ماه تا پایان مهرماه سال 97 کشورهای عراق و چین بودند. بر این اساس بیش از 21.7 درصد از صادرات غیرنفتی ایران در این دوره زمانی به عراق مربوط می‌شود. ایران در سال 97 با افزایش قابل توجه صادرات به عراق، پنج میلیارد و 730 میلیون دلار کالا به این کشور فروخته است.

برآوردها نشان از آن داشت که میزان صادرات کالا به عراق از رشد 54.8 درصدی برخوردار بود. عراق هرچند بزرگ‌ترین خریدار کالای ایرانی است، اما در فهرست صادرکنندگان کالا به ایران قرار ندارد چراکه کالای چندانی برای صادرات به ایران در دسترس این کشور نیست.

شرکای تجاری ایران در سال 98 کشورهای چین، عراق، جمهوری کره، امارات متحده عربی و افغانستان هستند

با نگاهی به آمار سال گذشته به این نتیجه رسیدیم که چین و عراق مهم‌ترین شرکای ایران در آن سال بودند، اما بهتر است نگاهی به آمارهای امسال بیندازیم تا متوجه شویم شرکای تجاری ما چه کشورهایی هستند.

بررسی آمار گمرک جمهوری سلامی ایران نشان می‌دهد مهم‌ترین شرکای تجاری ایران در سال 98 کشورهای چین، عراق، جمهوری کره، امارات متحده عربی و افغانستان هستند.

سهم این پنج کشور در میان خریداران کالاهای ایرانی بیش از 64 درصد است و سایر کشورهای جهانی تنها 36 درصد از کالاهای ایرانی را خریداری می‌کنند.

میزان صادرات غیرنفتی ایران به چین در فروردین‌ماه سال جاری 711 میلیون دلار بود. کشور بحران‌زده عراق، به رغم تمام مشکلات داخلی و خارجی خود، 389 میلیون دلار کالا در ماه فروردین از ایران خریداری کرد.

هنوز همسایگان ایران بزرگ‌ترین شرکای اقتصادی ما حساب می‌شوند

جمهوری کره 250 میلیون دلار و امارات متحده عربی نیز 231 میلیون دلار و میزان خرید افغانستان 141 میلیون دلار اعلام شد. به این ترتیب هنوز همسایگان ایران بزرگ‌ترین شرکای اقتصادی ما به شمار می‌روند.

با نگاهی به آمار امسال تا حدودی دریافتیم که مهم‌ترین شرکای اقتصادی ما چه کشورهایی هستند، اما بهتر است برای روشن شدن موضوع نگاهی به آمار سه سال پیشتر نیز بیندازیم.

به رغم اینکه سال 97 سال افت تجارت برای بازرگانان نام‌گذاری شد، اما سال 96 یکی از بهترین آمارهای تجاری چند سال اخیر رقم خورد. در سال 1396، میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور (به استثنای نفت خام، نفت کوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی)، بالغ بر 132 هزار 882 تن و به ارزش 46 هزار و 982 میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایشی 2.30 درصدی در وزن و 6.68 درصدی در ارزش دلاری داشته است.

میزان واردات کشور در سال 96، 16.34 درصد افزایش داشت

همچنین میزان واردات کشور در این مدت، با افزایشی 16.34 درصدی در وزن و 24.67 درصدی در ارزش دلاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، به ارقام 38 هزار 856 تن و 54 هزار و 459 میلیون دلار رسیده است.

در سال 96 کشور چین با 19.18 درصد سهم از صادرات غیرنفتی کشور به عنوان اصلی‌ترین واردکننده از ایران شناخته شد (نمودار 1).

سال 96 امارات متحده عربی با 14.41 درصد و عراق با 13.95 درصد دومین و سومین شرکای اقتصادی ایران بودند.

سال 96 چین و امارات در رتبه‌های اول و دوم کشورهای صادرکننده به ایران جای گرفتند و کره جنوبی نیز در جایگاه سوم قرار گرفت (نمودار 2).

مهم‌ترین شرکای اقتصادی ایران کدام کشورها هستند؟

در پایان با وجود آمارهای سه‌ساله اخیر گمرکات ایران می‌توان عنوان کرد که به غیر از کشور‌های چین و جمهوری کره، همسایگان ایران از جمله کشورهای عراق و امارات متحده عربی و افغانستان، مهم‌ترین شرکای تجاری ما به حساب می‌آیند.