یارانه پنهان چیست؟

اعتمادآنلاین| ‌ 900 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان، آسیب‌های آشکاری به اقتصاد ایران وارد کرده است. اما این نوع از یارانه چیست و چرا پنهانی پرداخت می‌شود؟

هر زمان دولت‌ها نتوانند قیمت برخی از کالاهای اساسی و استراتژیک را به نرخ واقعی آن نزدیک کنند، برای ارزان ماندن آن کالا یارانه‌ای پرداخت می‌کنند که تنها در محاسبات بودجه‌ای مشخص خواهد شد.

برای مثال در حالی بنزین در ایران به قیمت هزار تومان برای هر لیتر فروخته می‌شود که هزینه تولید این فراورده نفتی سه هزار تومان است. بنابراین دولت 2 هزار تومان از هزینه تولید این فراورده را به صورت یارانه پرداخت می‌کند تا بنزین ارزان بماند.

آسیب این نوع یارانه به اقتصاد زمانی مشخص می‌شود که همه افراد جامعه بهره‌مندی یکسانی از آن ندارند. در واقع این یارانه نصیب آن گروه از افرادی می‌شود که برخوردارتر هستند؛ مثلاً افرادی که قادرند بیش از یک ماشین خریداری کنند، از بنزین ارزان بهره بیشتری خواهند برد.

نکته قابل تامل این است که وقتی قیمت برخی کالاها منطقی نشود، دولت مجبور است کسری آن را با افزایش قیمت کالاهای دیگر جبران کند.

محمدرضا پورابراهیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، در این باره گفته است: «راهکار کاهش یارانه پنهان این است که قیمت‌ها واقعی شود و در مواقعی که این امکان وجود ندارد، یارانه به صورت سرانه به هر فرد پرداخت شود.»