درآمدهای نفتی و انزوای اقتصادی؛ دو دلیل پایین بودن بدهی خارجی است/ تاثیرگذاری کمی بر رشد نقدینگی، تامین مالی را مختل می‌کند

اعتمادآنلاین| ‌ یک استاد دانشگاه اظهار داشت: در شرایط کنونی بهترین سیاست پولی عبارت از تاثیرگذاری کیفی بر رشد نقدینگی است چون اگر تأثیرگذاری کمی شدیدی در پیش گرفته شود ممکن است نیازهای اقتصاد برای تامین مالی را دچار اختلال کند.

عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی، روز گذشته در میان فعالان اقتصادی در اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت که در حال حاضر سرعت گردش پول در حداقل و ضریب فزاینده در حداکثر خود قرار دارند و تغییر در هرکدام از آنها تبعاتی را به دنبال خواهد داشت.

حسین درودیان در مورد تاثیرات کاهش سرعت گردش پول گفت: در دهه اخیر سرعت گردش پول در کشور همواره کاهش یافته است که این روی دیگر سکه افزایش سهم سپرده‌های مدت‌دار یا بهره‌گیر در بانک‌ها است و همزاد آن کاهش پول در گردش یا در جریان برای کسب و کارها است. به طور کلی کاهش سرعت گردش پول برای اقتصاد ما قابل توصیه نیست و این مقدار از نسبت‌های بین‌المللی نیز کمتر است. البته باید توجه داشت که راهکار اصلی برای کاهش سرعت گردش پول، افزایش نرخ بهره است که این در شرایط تحریم و رکود فعلی به منزله خودتحریمی خواهد بود.

این استاد دانشگاه در مورد افزایش ظریب فزاینده نیز گفت: ضریب فزاینده یعنی پولی که بانک‌ها در خلال عملیات وام‌دهی ایجاد می‌کنند و برای آن پول چه میزان وجوه نقد نیاز است تا تسویه بین بانکی و بانک‌ها با بانک مرکزی صورت بگیرد. این پول ایجاد شده ترازنامه آنها را بزرگ می‌کند و نیازشان به وجوه نقد را افزایش می‌دهد که به معنای رشد پایه پولی است.

وی ادامه داد: اینکه ضریب فزاینده در حداکثر است به معنای آن است که بانک‌ها در ازای پولی که ایجاد کرده‌اند به وجه نقد بانک مرکزی یا پایه پولی زیادی نسبت به گذشته لازم ندارد و این نشان می‌دهد قدرت خلق پول بانک‌ها نسبت به بانک مرکزی دائما روبه افزایش است.

درودیان در مورد بهترین سیاست پولی برای شرایط موجود گفت: در شرایط کنونی بهترین سیاست پولی عبارت از تاثیرگذاری کیفی بر رشد نقدینگی است چون اگر تأثیرگذاری کمی شدیدی در پیش گرفته شود ممکن است نیازهای اقتصاد برای تامین مالی را دچار اختلال کند. اما در تأثیرگذاری کیفی بانک مرکزی می‌داند که خلق پول بانکی یا رشد نقدینگی مصروف چه فعالیتی شده است. البته این سیاست متعارفی در بانک‌های مرکزی دنیا نیست و معمولا به جهت و کیفیت رشد نقدینگی توجهی ندارند اما این سیاست برای ما بایسته و لازم است.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که دلیل پایین بودن بدهی خارجی ایران نسبت به کشورهای دیگر مانند ترکیه چیست؟ گفت: این موضوع دو دلیل عمده دارد؛ اولا ما در طول سال‌ها اقتصاد نفتی داشتیم و کشورهای مانند ترکیه از صادرات نفتی و در نتیجه از درآمدهای رانتی ارز بی‌بهره بوده‌اند. دلیل دیگر آن است که ما در حوزه اقتصادی در یک حالت نسبتاً انزوا به سر می‌بریم و بسیاری از اتفاقات مانند فاینانس خارجی که منجر به بدهکاری یک کشور می‌شود نیازمند روابط مناسب در سیاست خارجی است. بنابراین این دو عامل باعث شده تا کشور ما به عنوان بدهکار محسوب نشود.

وی ادامه داد: پایین بودن بدهی خارجی برای کشور ما مزیت محسوب می‌شود مثلا کشور ترکیه هم شاهد بحران بدهی و هم تحت فشارهای اقتصادی کشورهای غربی بود و این ریشه در حجم بالای وابستگی در تأمین مالی از خارج دارد. در مجموع مسئله اصلی ما سامان‌دهی بدهی‌های داخلی و نظام بانکی است و بدهی خارجی در اولویت اقتصاد نیست.

منبع: ایلنا