دولت قیمت بنزین را با نرخ دلار یکسان‌سازی و گرانسازی کرد

اعتمادآنلاین| علی سعدوندی، کارشناس اقتصادی در گفتگویی با بیان اینکه از سال 91-90 متأسفانه وارد موج تورمی شدیم که بخشی از علت آن ورود درآمدهای نفتی برای جبران کسری بودجه ریالی بود، گفت: این اقدام باعث شد شاهد افزایش ذخایر خارجی بانک مرکزی و در نتیجه افزایش نقدینگی که موجب تورم می شود، باشیم. البته دولت تدبیر و امید تلاش کرد تا با تورم مقابله کند که تا حدی نیز موفق بود و نرخ تورم کنترل شد.

وی افزود: کاهش نرخ تورم تا 15 درصد معقول و منطقی بود اما کاهش بیشتر نرخ تورم تا کمتر از 10 درصد، نرخ سودهای بانکی را افزایش داد. به این ترتیب یارانه کلانی به یک درصد از جمعیت کشور که برخوردارترین قشر جمعیت هستند، تعلق گرفت. حجم نقدینگی رشد داشت و موجب شکل گیری رکود در کشور شد.

به گفته این کارشناس اقتصادی، در این دوره تسهیلات غیرجاری در جامعه افزایش داشت که موجب شد شاهد انباشت فنر ارزی و تورم باشیم که این فنر با اعمال تحریم ها، رها شد.

سعدوندی گفت: در صورتی که افزایش قیمت بنزین نداشتیم، مصرف بنزین از حد ظرفیت تولید کشور بالاتر می رفت و به جایی می رسیدیم که تولید داخلی کفاف مصرف را نمی داد و امکان بازگشت به دوره واردات بنزین برای کشور وجود داشت.

وی ادامه داد: اقدام اخیردولت در افزایش قیمت بنزین، آزادسازی نرخ نبود بلکه گرانسازی قیمت بود؛ به این معنا که دولت متناسب با افزایش حدود سه برابری قیمت دلار در سال 97، قیمت بنزین را به سه برابر افزایش داد و نوعی یکسان سازی نرخ اتفاق افتاد.

دولت نهم و دهم رفتار مناسبی با مردم داشت / این دولت مردم و کارشناسان را محرم ندانست

این کارشناس اقتصادی درباره تجربه کشورهای پیشرفته در این زمینه توضیح داد: در کشورهای توسعه یافته شاهد آزادسازی قیمت ها هستیم نه گران سازی، چرا که در این کشورها تلاش می شود برای بخش های مختلف قیمت گذاری نشود، زیرا قیمت گذاری موجب تغییر قیمت های نسبی می شود که برای اقتصاد مضر است.

وی با بیان اینکه قیمت گذاری بنزین توسط دولت موجب می شود که مصرف بنزین و حتی سایر حامل های انرژی افزایش یابد، گفت: در نتیجه این افزایش مصرف، آلودگی هوا و مسائل زیست محیطی و سلامت نیز وجود دارد، در حالی که اگر قیمت ها شناور باشد، بازار خود به خود بر اساس ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا شکل می گیرد و شاهد افزایش قیمت بی رویه و نامعقول نیستیم.

سعدوندی، هدفمندسازی یارانه ها را به نفع جامعه دانست و توضیح داد: در روند هدفمندسازی، یارانه دادن به بخشی از جامعه متوقف شده و عواید آن در اختیار همه مردم قرار می گیرد؛ مردم باید از این موضوع دفاع کنند. در دولت نهم و دهم شاهد رفتار مناسبی با مردم بودیم. در آن دوران رئیسی جمهور وقت با مردم دائما در ارتباط بود و حتی محاسبات را به مردم اطلاع رسانی می کرد، بنابراین تجربه خوبی در آن دوران داریم اما در این دوره، دولت متاسفانه مردم و حتی کارشناسان را محرم ندانست و طبیعی است که مردم از شرایط موجود ناراضی شوند.

ارز 4200 تومانی و توزیع رانت بین عده ای اندک

به عقیده این اقتصاددان، کشور به دلیل فساد و رانت دچار مشکل شده است، چرا که در حال حاضر یارانه زیادی در قالب دلار 4200 تومانی به تعداد کمی از افراد تعلق می گیرد که مظهر تبعیض است و باید جلوی آن گرفته شود، البته این وضعیت در بخش حامل های انرژی نیز به شدت دیده می شود.

سعدوندی بیان کرد: در حال حاضر یارانه سوخت برای خودرودارها در نظر گرفته شده، در حالی که منابع آن متعلق به همه مردم است، این در حالی است که 50 درصد خانوارهای ایرانی فاقد خودرو هستند، این بدان معناست که اختصاص سهمیه بندی به خودرو، در راستای عدالت نیست.

سهم اندک انرژی در سبد هزینه خانوار

وی اظهارداشت: ایارانه باید به مردم تعلق بگیرد، نه اینکه بیشترین یارانه در جیب پردرآمدها و دهک های بالای جامعه سرازیر شود.

سعدوندی در پاسخ به اینکه آیا این اقدام دولت موجب تورم می شود، توضیح داد: اول باید بررسی کنیم که در کجای موج تورم هستیم. در ایران نوسانات ارزی بیشترین تأثیر را بر تورم می گذارد اما باید دانست که تغییر قیمت بنزین آثار تورمی چندانی ندارد، چرا که ما در انتهای موج تورمی هستیم.

به عقیده وی، هزینه مربوط به انرژی در سبد خانوار پایین است و تأثیر چندانی بر تورم نخواهد داشت اما دولت باید در نظر داشته باشد که اگر قصد جراحی اقتصادی دارد، اولا این جراحی هزینه دارد و از سوی دیگر باید کامل انجام شود.

منبع: مهر