ماجرای مالیات خروج از کشور چیست؟/ صادرکنندگان از مالیات معاف شدند/ عوارض خروج از کشور همان مالیات تلقی می‌شود؟/ مالیات فروش سیگار 61 درصد افزایش یافت

اعتمادآنلاین| ‌ فرشته بهروزی‌نیک- با هر متر و معیاری حساب کنیم مالیات در اقتصاد ایران «دردسر» است، چه زمانی‌که فرار مالیاتی وجود دارد، چه آن زمان که وزارت امور اقتصادی و دارایی تصمیم می‌گیرد مردم را به هر شیوه ممکن که می‌تواند برای پرداخت مالیاتشان به صف کند؛ دست‌کم آنچه طی یک هفته گذشته رخ داد این‌طور نشان می‌دهد. اتفاقی که در روزهای گذشته بسیار خبرساز شد و بار دیگر نشان داد مالیات پاشنه آشیل اقتصاد کشور است. طی روزهای گذشته حواشی مالیات به فضای مجازی هم کشیده شد و بسیاری از مردم با طعنه و شوخی به این روند انتقاد کردند و برخی دیگر، صریح و روشن نظرات خود را بیان کردند.

آن‌طور که در پیش‌نویس بودجه سال 99 آمده دولت باید رقمی در حدود 195 هزار میلیارد تومان از محل مالیات درآمد کسب کند تا زیان کاهش درآمدهای نفتی جبران شود.

حالا ماجرا از این قرار است که در جریان اصلاح ساختار نظام مالیاتی کشور طی ماه‌های گذشته تصمیم‌های جدیدی گرفته شده که خروجی این تصمیم‌گیری‌ها در هفته‌ای که گذشت نمود پیدا کرد. این ماجرا از جدیت سازمان امور مالیاتی در برخورد با فرارهای مالیاتی شروع شد که سالانه رقمی در حدود 60 هزار میلیارد تومان است.

وکلا و پزشکان باید مالیات بدهد

تصمیم‌گیری‌ها با اخذ مالیات از وکلا و پزشکان (همه رشته‌های پزشکی و روانپزشکی، مشاوران) شروع شد و حالا به عوارض خروج از کشور و مالیات بر درآمد هم رسیده است؛ ناگفته نماند طی یک هفته گذشته برخی اخبار بارها تایید و تکذیب شد. مانند خبری که در خصوص اخذ مالیات برای خروج از کشور منتشر شد، اما الیاس حضرتی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، با تکذیب این خبر اعلام کرد: «قرار است مسافران همان عوارض خروج را پرداخت کنند .» در واقع همان عوارض خروجی که تا به حال پرداخت شده، به عنوان مالیات خروج تلقی می‌شود؛ اگر چه تعریبف عوارض و مالیات با یکدیگر بسیار متفاوت است.

عوارض خروج از کشور چه تغییری کرد؟

عوارض خروج از کشور در سال 97 طبق نظر دولت، با افزایشی سه برابری به 220 هزار تومان افزایش یافت. با اینکه طبق قانون، عوارض خروج برای سفرهای زیارتی به 50 درصد مبلغ تعیین‌شده (110 هزارتومان) کاهش یافت، اما مبلغ 220 هزار تومان برای سفرهای دوم و سوم به میزان 50 و 100 درصد افزایش داشت. این تعیین مبلغ با اعتراضات زیادی در رسانه‌ها روبه‌رو شد و به همین دلیل مجلس تغییراتی روی آن اعمال کرده است.

سیگار در لیست مالیات

در روزهای گذشته اخباری در خصوص افزایش 61 درصدی مالیات بر فروش سیگار هم دست به دست شد. اتفاقی که اگرچه تازه نیست، اما هیچگاه به رقم61 درصد نرسیده بود. به نظر می‌رسد با توجه به کاهش درآمدهای نفتی در لایحه بودجه 99 و افزایش درآمدهای مالیاتی در این لایحه، افزایش 28 درصدی مالیات بر فروش سیگار و 33 درصدی مصرف این محصول، گامی در جهت افزایش درآمدهای مالیاتی است.

معافیت مالیاتی صادرکنندگان

در میان اخبار مربوط به الزام پرداخت مالیات، خبرهای معافیت‌های مالیاتی نیز در صدر اخبار رسانه‌ها قرار گرفته است. فعالان اقتصادی انتظار دارند برایشان معافیت مالیاتی در نظر گرفته شود. آن‌طور که هادی قوامی، سخنگوی کمیسیون تلفیق به اعتمادآنلاین گفته است: «صادرکنندگانی که ارز حاصل از فروش کالا را وارد کشور کنند، مشمول معافیت‌اند.»

از سوی دیگر بسیاری از تحلیلگران و دست‌اندرکاران اقتصادی و حتی برخی از نمایندگان مجلس به معافیت‌هایی که از نظر آنها بی‌حساب و کتاب است، انتقاد کرده‌اند.

همین چند روز پیش محمدعلی پورمختار، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس گفته بود: «مالیات به عنوان تکلیف در همه کشورها شناخته شده است و اشخاصی که از درصد مشخصی بیشتر درآمد دارند، درصدی از آن را باید به دولت بابت فراهم کردن زمینه کسب درآمدشان بپردازند تا خرج نیازهای عمومی شود.»

چند ماه پیش، وقتی بحث معافیت مالیاتی هنرمندان مطرح شد بسیاری به این روند انتقاد کردند، اما در مقابل تحلیلگرانی هم بودند که گفتند درآمد هنرمندان تاثیر چندانی در افزایش درآمدهای مالیاتی نخواهد داشت.

اصلاح نظام مالیاتی اتفاقی است که اگرچه دیر، اما در حال رخ دادن است. حالا باید منتظر ماند و دید آیا دولت می‌تواند کسری پول نفت را با مالیات جبران کند؟