نوسان سیاسی در بازار ارز

اعتمادآنلاین| قیمت دلار پس از اینکه از کانال 24 هزار تومانی خارج شد، سرانجام توانست کانال 25 هزار تومانی را هم پشت سر بگذارد. روز چهارشنبه، اسکناس آمریکایی 370 تومان رشد را به ثبت رساند و روی عدد 26هزار و 350 تومان قرار گرفت.

این اتفاق در حالی رخ داد که در تاریخ نهم آذرماه، ارزش دلار در بازار داخلی در محدوده 24 هزار و 900 تومان قرار داشت. در آن مقطع زمانی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی با دو فوریت با طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها موافقت کردند و در تاریخ 12 آذر به تایید شورای نگهبان هم رسید.

برخی فعالان اعتقاد دارند، این طرح از دو جهت انتظارات معامله‌گران بازار داخلی را تحت تاثیر قرار داد و تمایل آنها به خرید را بالاتر برد. از نگاه آنها، این طرح چنین تصوری را در میان معامله‌گران به وجود آورد که ممکن است اقدام ایران جهت کاهش تعهدات هسته‌ای در نهایت منجر به واکنش جدی طرف‌های خارجی شود و به جای کاهش تحریم‌ها منجر به تشدید آنها شود. افزون بر این، گروهی عنوان می‌کردند که مخالفت‌های مقامات دولتی با طرح مجلس، این سیگنال را به معامله‌گران ارزی ارسال کرد که اختلاف در سطوح بالای حاکمیتی وجود دارد، در نتیجه رسیدن به توافق با آمریکا به آسانی میسر نخواهد بود، چرا که احتمالا هر گروه از ارکان قدرتی انتظارات متفاوتی نسبت به نوع توافق و مفاد آن دارد. طبیعتا آنها انتظار دارند، هر چقدر تحریم‌ها دیرتر برداشته شوند، منجر به نوسانات ارزی بیشتر خواهد شد. با این حال، جدا از کسانی که نوسان فعلی دلار را به وقایع سیاسی ارتباط می‌دهند، گروهی دیگر در بازار حضور دارند که معتقدند قیمت دلار به‌دلیل افزایش تقاضای فصلی رشد پیدا کرده است.

گروهی هم عنوان می‌کنند، فارغ از تصمیم مجلس، اثر روانی انتخاب بایدن در بازار تخلیه شده است و به همین دلیل، تغییر جهت و روند قیمت غیرطبیعی نبود.

افزایش قیمت دلار به هر دلیلی باشد، تا حدی زمینه‌ساز رشد قیمت سکه در دو هفته اخیر نیز بوده است. سکه که دو هفته پیش در انتهای کانال 10 میلیون تومانی قرار داشت، روز چهارشنبه 100 هزار تومان دیگر افزایش یافت و به بهای 12 میلیون و 750 هزار تومان رسید.

خریدهای تازه معامله‌گران دلار

به باور گروهی از بازیگران ارزی که نوسانات دلار را بیشتر به اتفاقات سیاسی ارتباط می‌دهند، طرح مجلس برای لغو تحریم‌ها انتظارات بازار را تغییر داد و زمینه‌ساز حرکت تازه معامله‌گران ارزی شد که افزایش قرار گرفتن در موقعیت خرید بود. دلار طی دو روز بعد از طرح مجلس هزار تومان گران شد و به بالای 26 هزار تومان رفت. پس از آن هیجان بازار کمی تعدیل شد تا اینکه در نهایت روز چهارشنبه این هفته، بازار بار دیگر قیمت‌های بالای 26 هزار تومان را تجربه کرد. مرز 26 هزار تومانی برای معامله‌گران ارزی از اهمیت زیادی برخوردار است. آنها اعتقاد دارند تا زمانی که دلار زیر خط یادشده نوسان می‌کند، انتظارات ارزی میان‌مدت بیشتر رو به سوی قیمت‌های پایین‌تر خواهد داشت و زمانی که این ارز به بالای 26 هزار تومان می‌رود، جهت انتظارات هم بیشتر صعودی می‌شود.

قیمت دلار قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا حتی به بالای 32 هزار تومان رسیده بود، ولی هر چقدر شانس پیروزی بایدن بالاتر رفت، نرخ این ارز هم کاهشی‌تر شد و پس از پیروزی او در انتخابات، قیمت اسکناس آمریکایی در بازار داخلی حتی تا زیر 24 هزار تومان هم پایین آمد. گروهی باور داشتند، افزایش احتمال پایان فشار حداکثری زمینه‌ساز افت قیمت دلار شد و گروهی هم احتمال رفع تحریم‌ها توسط ریاست‌جمهور دموکرات را عامل افت قیمت می‌دانستند.

نوسان دلار و واقعیت‌های اقتصادی

در حالی که عده‌ای از معامله‌گران تغییر جهت انتظارات به‌دلیل طرح مجلس را عامل افزایش قیمت دلار می‌دانستند، گروهی دیگر اعتقاد دارند، بازار تحت تاثیر اتفاقات سیاسی قرار ندارد و بیشتر در حال تنظیم خود بر اساس واقعیت‌های اقتصادی است. از نگاه این گروه، با انتخاب جو بایدن به‌عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، بازار به شکل هیجانی از خریدار خالی شد و قیمت به سرعت راه افزایشی رفته را بازگشت. با این حال، واقعیت این است که در وضعیت بنیادی عرضه و تقاضای بازار با انتخاب بایدن اتفاق خاصی نیفتاده است و تا زمانی که تحریم‌ها برداشته نشوند، نمی‌توان انتظار داشت قیمت دلار در یک جهت نزولی حرکت کند. از نظر این دسته از معامله‌گران، بازار تا زمانی که اطمینان بیشتری نسبت به رفع تحریم‌ها پیدا نکند، دشوار است که کف‌های قیمتی جدیدی را به ثبت برساند. با این حال، این گروه باور دارند که دشوار است قیمت دلار به سادگی به نرخ‌های بالای 27 هزار و 500 تومان برسد. از نگاه این گروه، تقاضای سفته‌بازی تا آمدن بایدن به کاخ سفید تا حدی باز هم احتیاط خواهد کرد. اگر جریان وقایع به سمتی پیش رود که احتمال رفع تحریم‌ها افزایش پیدا کند، قیمت دلار راه کاهشی را در پیش خواهد گرفت و در غیر این صورت، جریان افزایشی دست بالا را در معاملات حفظ خواهد کرد.

تقاضای فصلی و تغییرات دلار

برخی از معامله‌گران ارزی باور دارند، جریانات و اخبار سیاسی در نوسان روزهای اخیر اثر زیادی نداشته‌اند و بازار به‌دلیل افزایش تقاضای سنتی در این مقطع از سال دچار افزایش قیمت شده است. از نگاه این گروه، هر چقدر به پایان سال میلادی نزدیک‌تر می‌شویم، تقاضای ارز توسط شرکت‌های تجاری بیشتر می‌شود، چرا که برای تسویه‌های سالانه خود نیاز به دلار دارند. در کنار این، برخی از واردکنندگان در این مقطع از سال عموما تمایل دارند که کالاهای مورد نیاز خود برای انتهای سال را ثبت سفارش کنند و همین مساله باز هم سمت تقاضا را قوی‌تر می‌کند. عده‌ای نیز اعتقاد دارند، به‌دلیل انتظار برای افزایش سفرها در زمان کریسمس و تعطیلات میلادی، قیمت در جهت افزایشی قرار گرفته است. در کنار این، گروهی عنوان می‌کنند که در سمت عرضه ارز اتفاق خاصی رخ نداده است که انتظار کاهش معنادار قیمت‌ها را داشت. به باور این عده بازار ارز به واسطه انتظارات حاصل از پیروزی بایدن، کاهش قیمت را تجربه کرد ولی با تخلیه این انتظارات، کمتر کسی تمایلی به فروش هیجانی ارز دارد. این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که گفته می‌شود دولت برای سال بعد قیمت ارز در بودجه را حدود 11 هزار و 500 تومان تعیین کرده و عنوان شده است که انتظار افت قیمت‌ها در بازار ارز به میزان قابل توجهی را دارد.

در این میان، معامله‌گران کاهشی عنوان می‌کنند که باید نوسانات ارزی را به شکل پله‌ای بررسی کرد. آنها اعتقاد دارند شرایط به گونه‌ای نیست که بتوان برای قیمت دلار به‌صورت درازمدت پیش‌بینی خاصی داشت، چرا که به میزان قابل توجهی حرکات آتی دلار به اخبار سیاسی بستگی خواهد داشت. به باور این گروه، کف اول و سنگین بازار در شرایط کنونی محدوده 23 هزار و 800 تومانی است و زمانی که شکسته شد، در مرحله دوم می‌توان به فکر فروش ارز به مقصد 21 هزار تومان بود.

منبع: دنیای اقتصاد