«جان بولتون» قاتل زنجیره‌ای توافقنامه‌های هسته‌ای است

اعتمادآنلاین| نشنال اینترست در گزارشی با عنوان 'مسیر توافق نامه های هسته ای پایمال شده' نوشت: در نهایت 'دونالد ترامپ' با پافشاری 'جان بولتون' مشاور امنیت ملی خود از توافق هسته ای با ایران خارج شد و با این تصمیم آینده این معاهده را در خطر انداخت. در واقع ترامپ این تصمیم را به رغم تعهدات ایران به برجام که همواره از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی تائید شده است، گرفت.

اما تا چه اندازه تصمیم رئیس جمهوری آمریکا به زیان ایران خواهد بود؟ باید گفت درست مشخص نیست هرچند این تصمیم می تواند منجر به از سرگیری فعالیت های هسته ای ایران شود. فعالیت هایی که ممکن است خطر گزینه نظامی علیه تهران را نیز افزایش دهد. چراکه تنها یک روز پس از بیرون آمدن ترامپ از این توافقنامه چندجانبه بین المللی، وی به ایران در خصوص از سرگیری هرگونه فعالیت هسته ای هشدار داد و تهدید کرد از سرگیری برنامه هسته ای، پیامدهای شدیدی خواهد داشت.

نویسندگان این گزارش در ادامه آورده اند: برای درک کامل پیامدهای خطرناک تصمیم ترامپ مبنی بر خروج از برجام، تنها کافی است رویدادهایی که بر سر توافق با کره شمالی در زمان ریاست جمهوری 'جرج دابلیو بوش' و مسئولیت بولتون به عنوان سفیر ایالات متحده در سازمان ملل را به یاد آورد. در واقع در آن زمان هم بوش با مشاوره بولتون، توافق با پیونگ یانگ را زیر پا گذاشت و تعهدات ایالات متحده نسبت به آن توافق نامه را از یاد برد.

نخستین بار در سال 1994 کره شمالی تهدید به هسته ای شدن کرد و برای اثبات ادعای خود، همه بازرسان بین المللی را اخراج و آمادگی خود برای استخراج پلوتونیوم که در تولید سلاح هسته ای بکار می رود را از یک رآکتور تحقیقاتی در پیونگ یانگ اعلام کرد. در پی آن خطر وقوع جنگی سهمگین بالا رفت و دلیلش ناتوانی دولت 'کلینتون' در پیدا کردن راه حلی دیپلماتیک بود. حال آنکه در زمان 'جیمی کارتر' رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده و 'کیم ایل سونگ' رهبر وقت کره شمالی، نخستین معاهده هسته ای کره شمالی و آمریکا به امضا رسیده بود. این معاهده با انکه مشتمل بر 4 صفحه بود اما ما را به یاد برجام 159 صفحه ای می اندازد. هر دو توافق از هسته ای شدن دو کشور جلوگیری کرده و برای یک بازه 10 ساله پیونگ یانگ باردیگر پذیرفته بود دست از تولید پلوتونیم بردارد و بازرسان بین المللی اجازه سرکشی به سایت های مورد نظر را یافته بودند.

اما علی رغم تمام این دستاوردها، کسانی به شدت مخالف چنین توافقی بودند و همواره بر از بین بردن آن اصرار می ورزیدند. بولتون در زمان بوش به عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل در گزارشی اعلام کرد پیونگ یانگ به صورت مخفیانه در حال غنی سازی اورانیوم است و بعدها نوشت: 'این همان چکشی بود که من موفق شدم به وسیله آن توافق با کره شمالی را درهم بشکنم'.

در همان زمان دولت بوش که به دنبال اثبات ابرقدرتی آمریکا بود و با پیروی از خواست مخالفان توافق با کره شمالی شروع به ضربه زدن به این توافق کرد؛ به گونه ای 'دیک چنی' معاون وی اعلام کرد: 'ما با شیطان مذاکره نمی کنیم و او را شکست خواهیم داد.' به دنبال آن دولت بوش در سال 2002 از توافق هسته ای با کره شمالی خارج شد و کره شمالی با از سرگیری سریع و دقیق برنامه هسته ای خود، جهان را شگفت زده کرد.

حال مرور این تاریخ این پرسش را به ذهن می آور که اگر در توافق با کره شمالی باقی می ماندیم، این کشور الان چگونه بود؟ کشوری که الان دارای زرادخانه های فراوان اتمی و سلاح های هسته ای گوناگون است.

هرچند بر خلاف کره شمالی، ایران سلاح هسته ای ندارد اما دارای علم لازم برای دستیابی به آن است بنابراین ترامپ با خروج از برجام، ممکن است خطر تبدیل ایران به کره شمالی دیگر را افزایش دهد و بولتون به عنوان یکی از بازیکنان اصلی در عقب نشینی ایالات متحده از توافق با کره شمالی در سال 2002 و برجام با ایران در زمان حاضر، مرتکب اشتباهی بزرگ شده است. چراکه تاریخ نشان داده است رها کردن توافق با کره شمالی مشکل را عمیق تر کرده است نه بهتر. به همین ترتیب می توان انتظار داشت بحران ایران بدتر شود، نه بهتر. چراکه هر لحظه ممکن است ایران فعالیت های هسته ای خود را از سر بگیرد و ترامپ هم تهدید نظامیش را عملی کند.

بنابراین باید مراقب بود زیرا جان بولتون، قاتل زنجیره ای توافقنامه های هسته ای است که کارهایش در نهایت، جز ضرر و زیان ندارد.

'نشریه نشنال اینترست در طول تقریبا سه دهه فعالیت از آغاز کار خود را با تمرکز بر سیاست خارجی شروع کرد. این نشریه در سال 1985 توسط 'ایروینگ کریستول' و 'اوون هریس' تأسیس شد و با متفکران و دولتمردانی همچون 'دیسرائیل'، 'بیسمارک' و 'هنری کیسینجر' ارتباط دارد. گرچه سیاست های بین المللی در چند دهه گذشته بطور قابل توجهی تغییر کرده است، اما اساسنامه این نشریه همچنان بدون تغییر باقی مانده است و تمرکز خود را بر روی سیاست خارجی در راستای منافع ملی آمریکا قرار داده است'.

منبع : ایرنا