مذاکره اروپا با آمریکا درباره معافیت های تحریمی فردو و اراک

اعتمادآنلاین| لارا روزن در المانیتور نوشت: این هفته روسیه، چین و قدرت‌های اروپایی یک جلسه اضطراری را برای نجات توافق هسته ای 2015 با ایران برگزار کردند. در این جلسه دولت جدید بریتانیا به رهبری بوریس جانسون حمایت خود را از برجام اعلام کرد. دونالد ترامپ سال گذشته کشورش را از این توافق خارج و دوباره تحریم های اقتصادی شدیدی را علیه ایران اعمال کرد. فشارهای واشنگتن این پیمان بین‌المللی را در آستانه فروپاشی قرار داده است. تهران نیز در ماه‌های اخیر تعدادی از تعهدات خود در چارچوب توافق هسته ای را به حالت تعلیق درآورد. مقامات ایرانی به طرف‌های دیگر برجام هشدار داده‌اند که در ماه‌های آینده گام های بیشتری را برای خروج از توافق برخواهند شد. تاکنون تلاش‌های قدرت‌های اروپایی برای کمک به دور زدن تحریم های آمریکا بی نتیجه بوده اند.

در ادامه این مطلب آمده است: دولت ترامپ اوایل ماه مه معافیت کشورهای خریدار نفت ایران را لغو کرد. در طول یک سال گذشته هشت کشور می توانستند مقادیر محدودی از نفت ایران را وارد کنند. ملاقات اخیر دومین جلسه کمیسیون مشترک برجام از زمان تشدید تحریم های آمریکا علیه تهران بود. این ملاقات به ریاست خانم هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد. در این ملاقات همچنین دیپلمات‌های ارشد و معاونان وزیر خارجه کشورهای فرانسه، آلمان، چین، روسیه و ایران حضور داشتند.

عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران این ملاقات را سازنده توصیف اما تاکید کرد تهران در صورتی به تعهداتش در چارچوب توافق هسته ای پایبند خواهد ماند که توانایی صادرات نفت خود را داشته باشد.

عراقچی در کنفرانس خبری خود بعد از بعد اتمام ملاقات در وین گفت: «گفت‌و‌گوهای سازنده ای داشتیم. البته نمی‌توانم بگویم که همه اختلافات ما برطرف شدند. مطابق با توافق برجام ما باید از حق فروش نفت برخورداریم باشیم. بنا براین، هر گونه محدودیتی در این زمینه برجام را نقض می کند».

یکی از مقامات غربی شرکت‌کننده در این جلسه در مصاحبه با ما گفت که نجات توافق برجام در نهایت به نفت وابسته خواهد بود.

مقامات ایرانی در ماه مه به قدرت‌های جهانی هشدار داده بودند که تعهدات خود را به تدریج به حالت تعلیق در می آورند. تهران در اوایل ماه ژوئن از سقف 300 کیلوگرم اورانیوم غنی شده عبور کرد. مطابق با توافق برجام، ایران باید مقادیر اضافی اورانیوم را از کشور خارج کند. آنها همچنین سطح غنی سازی در مراکز هسته ای خود را از 3.67 به 5 درصد افزایش دادند. تهران هشدار داده است که بعد از دو ماه گام‌های بیشتری را برای خروج از توافق هسته ای برخواهد داشت. اولتیماتوم بعدی ایران در اوایل ماه سپتامبر به پایان خواهد رسید.

البته گام‌های اخیر تهران قابل برگشت هستند و زمان گریز این کشور به سمت تولید تسلیحات هسته ای را کاهش نداده اند. طرف های دیگر برجام از اقدامات پتهران ابراز تاسف کرده اند. اما آنها معتقدند که تهران هنوز به طور جدید توافق را نقض نکرده است.

اما در روزهای آینده ممکن است چالش دیگری در مقابل برجام ایجاد شود. دولت آمریکا موظف است که تا تاریخ اول آگوست معافیت های مرتبط با ادامه همکاری‌های هسته‌ای صلح آمیز با ایران در مراکز هسته‌ای فردو و اراک را تمدید یا لغو کند.

اخیرا دیپلمات های بریتانیایی، فرانسوی و آلمانی برای بحث در مورد این موضوع با اعضای شورای امنیت ملی آمریکا ملاقات کردند. مقامات اروپایی می گویند که پیام های ضد و نقیضی را از دولت ترامپ دریافت کرده اند. ظاهرا تیم امنیت ملی رئیس جمهور با تمدید این معافیت ها مخالفت کرده است. اما مقامات وزارت خارجه آمریکا اشاره کرده اند که شاید این معافیت ها دوباره تمدید شوند.

بوریس جانسون هفته گذشته به عنوان نخست وزیر جدید بریتانیا انتخاب شد. دولت جدید بریتانیا اعلام کرده است که موضعش را در مورد ادامه حمایت از توافق هسته ای با ایران، تغییر نخواهد داد. اوایل این ماه بریتانیا یک نفت کش ایرانی را در نزدیکی تنگه جبل الطارق توقیف کرد. مقامات این کشور ادعا می کنند که این نفت کش بر خلاف تحریم های اروپا در حال انتقال نفت به سوریه بوده است. ایران نیز هفته گذشته در واکنش یک نفت کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کرد. آقای دومینیک راب، وزیر امور خارجه جدید بریتانیا احتمال مبادله دو نفت کش بین تهران و لندن را رد کرده است. او تاکید کرد که تهران باید به قوانین بین المللی احترام بگذارد.

راب گفت که بریتانیا از ایده تشکیل یک ائتلاف دریایی برای محافظت از کشتی های تجاری در خلیج فارس حمایت می کند. ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا در منطقه نیز اخیرا اعلام کرد که یک ائتلاف بین المللی با نام عملیات سنتینل را در روزهای آینده تشکیل خواهد داد. وزیر خارجه بریتانیا اشاره کرد که کشورش تمایلی به حضور در ائتلاف آمریکا ندارد، اما قدرت های اروپایی در حال رقابت با آمریکا نیستند. واقعیت این است که بریتانیا قصد مشارکت در کمپین فشار ترامپ علیه تهران را ندارد. دولت جانسون تلاش خواهد کرد که با کمک متحدان اروپایی از ادامه اجرای قوانین بین‌المللی در منطقه خلیج فارس دفاع کند. البته ائتلاف تحت هدایت آمریکا و قدرت‌های اروپایی می‌توانند برای تضمین امنیت منطقه با یکدیگر همکاری کنند.

توماس رایت، مدیر اندیشکده بروکینگز در ارتباط با بحران کنونی گفت: «به نظر نمی‌رسد که مواضع آقای بوریس جانسون در مورد مسائلی همچون ایران، تغییرات اقلیمی و مهاجرت به دولت ترامپ نزدیک شود. او همیشه فردی میانه‌رو بوده است. البته ممکن است جانسون در ماه‌های آینده رویکرد دیگری را دنبال کند. امیداریم که وی تسلیم خواسته‌های ترامپ در مورد ایران نشود. علاوه بر این، او در دوره فعالیت خود به عنوان وزیر امور خارجه یکی از حامیان توافق هسته‌ای برجام بود».

منبع: انتخاب