«اعتمادآنلاین» گزارش می‌دهد:
میراث واقعی ابوبکر بغدادی چه بود؟
رهبر داعش سرانجام کشته شد. با این حال، میراثی که ابوبکر بغدادی بر جای گذاشت با اسلافش تفاوت زیادی دارد. بغدادی شکاف میان جنبش‌های جهادی را تا درگیری‌های علنی القاعده و داعش تعمیق کرد. رهبر داعش جنگ‌های فرقه‌ای را نهادینه کرد. او بسیاری از مسلمانان را مرتد خواند و افراط در خشونت و مسائل جنسی را به صورت سیستماتیک پیاده کرد.
اعتمادآنلاین| شهاب غدیری - زمانی که چهره‌ای سیاه‌پوش در 29 ژوئن 2014 برای اولین بار در مسجد جامع‌النوری موصل ظاهر شد، شاید عده کمی انتظار آن خطبه غرورآمیز را داشتند که از تاسیس مجدد خلافت اسلامی سخن گفت و از مسلمانان جهان می‌خواست تا با او، خلیفه ابراهیم، بیعت کنند. سخنان این رهبر خودخوانده- که بیشتر با نام ابوبکر بغدادی شناخته می‌شد- گویای اولین تلاش جدی برای بازگرداندن نظام سیاسی خلافت بود که در سال 1924 و به دنبال تجزیه امپراتوری عثمانی و برآمدن جمهوری سکولار ترکیه از هم پاشیده شد.
به گزارش گروه بین‌الملل اعتمادآنلاین ، اندیشکده آمریکایی «استراتفور» طی گزارشی نوشت: زمانی که بغدادی پس از موفقیت‌های شگفت‌انگیز این گروه در سوریه و عراق خود را خیلفه خطاب کرد، قصد داشت پیروی مسلمانان از او و تشکیل حکومت اسلامی در جهان را میراث خود کند. بغدادی آرزو داشت موفقیت‌هایی را به دست آورد که پیروان اولیه پیامبر اسلام با تصرف سرزمین‌های وسیع به دست آورده بودند. البته اگر امروز به زندگی و مرگ بغدادی نگاه کنیم، شکست آرمان‌هایش کاملاً آشکار است. او نه تنها نتوانست تمام مسلمانان را متحد و آنها را برای تسخیر جهان رهبری کند، بلکه شاید تنها میراث ماندگارش ایجاد شکافی عمیق بین این گروه و دیگر جنبش‌های جهادگرا، خشونت عریان (علیه دینداران و بی‌دین‌ها)، و تجاوز در مقیاسی غیرقابل تصور خواهد بود.
روش داعش
خلافت اسلامی یا داعش از درون القاعده متولد شد، اما این 2 گروه سرانجام به دشمنانی قسم‌خورده تبدیل شدند. پس از سال 2000، اختلاف در استراتژی و دکترین‌ها مانع شد که اسامه بن لادن، رهبر القاعده، از «ابومصعب زرقاوی»، یکی از اسلاف بغدادی، حمایت کند. همان استراتژی‌ها و دکترین‌های زرقاوی بود که سرانجام منجر به ظهور خلافت اسلامی یا داعش شد. در آن زمان القاعده رویکرد زرقاوی را نکوهش می‌کرد؛ بغدادی حدود یک دهه بعد گام را فراتر گذاشت و شکافی پرنشدنی را درون جنبش‌های جهادگرا پدید آورد.
یکی از اختلافات استراتژیک داعش و القاعده این بود که بن لادن طرفدار رویکردی تدریجی برای تشکیل خلافت اسلامی بود. رهبر القاعده معتقد بود مادامی که «دشمن دور» (یعنی آمریکا و متحدان اروپایی‌اش) در منطقه فعالیت می‌کنند، جهادگران نمی‌توانند دولت‌های خاورمیانه‌ای را براندازند و یک خلافت تاسیس کنند. از نظر الظواهری و دیگر رهبران داعش، صحت استراتژی بن لادن چند مرتبه اثبات شده بود: در سال 2006 که القاعده عراق (AQI) نتوانست دولت اسلامی تشکیل دهد؛ در سال‌های 2011 و 2015 که القاعده در شبه‌جزیره عربستان پس از تصرف بخش‌های قابل توجهی از یمن مجبور به عقب‌نشینی شد؛ و در سال 2012 که القاعده مغرب اسلامی (AQIM) پس از اعلام حکومت جهادی در شمال مالی متحمل خسارات زیادی شد.
با این حال، بغدادی و حامیانش این منطق را نپذیرفتند و رویکرد متهورانه‌تری در پیش گرفتند. آنها اصرار داشتند که زمان تصرف و اداره یک قلمرو فرا رسیده است و می‌توانند از منابع و مردم قلمروهای تحت سلطه برای تصرف مناطق بیشتر استفاده کنند. این فلسفه بود که باعث شد ابوبکر بغدادی بلافاصله پس از تصرف مناطق گسترده‌ای در عراق و سوریه احیای خلافت اسلامی را اعلام کند. داعش معتقد بود این خلافت اکنون به یک واقعیت تاریخی تبدیل شده، واقعیتی که کسی نمی‌تواند مانع گسترش آن شود و اینکه تمام مسلمانان باید میان بیعت با خلافت یا ارتداد، یک گزینه را انتخاب کنند. افزون بر این، بغدادی و طرفدارانش سعی کردند از اعلام تشکیل خلافت استفاده کنند تا با تقویت جایگاه این گروه به گسترش جهانی خود کمک کنند. به طور مشخص، چند 10 هزار مسلمان به فراخوان داعش پاسخ مثبت دادند، اما این تعداد برای گسترش خلافت داعش به هیچ وجه کفایت نمی‌کرد. سپتامبر 2014 و همزمان با آغاز حمله ائتلاف داعش به رهبری آمریکا، قدرت داعش به تدریج رو به کاهش گذاشت.
میراث جاویدان
زرقاوی بنیان‌گذار سیاست‌های تهاجمی این گروه بود که از جمله می‌توان به مرتد خواندن مسلمانان مخالف اشاره کرد. اما بغدادی نه تنها این باور را گسترش داد بلکه آن را به طور سیستماتیک اجرایی کرد. این گروه ده‌ها هزار نفر از «مرتدان» را اعدام کرد. افرادی که تنها جرم‌شان همکاری با ائتلاف به رهبری آمریکا یا همکاری با رژیم سوریه یا دولت عراق بود. داعش مسئول حمله به چند مسجد، مدرسه و اماکن متعلق به مسلمانان میانه‌رو بود. بنابراین جای تعجب نیست که این گروه علاوه بر مسلمانان به سایر فرقه‌های غیرمسلمان، نظیر ایزدی‌های ساکن شمال عراق، نیز حمله کرد. علاوه بر این، داعش اماکن مذهبی و قدیمی ایزدی‌ها، مسیحیان و یهودیان را در عراق و سوریه نابود و گروه‌ها و حامیان‌شان را به انجام چنین فعالیت‌هایی تشویق کرد. خشونت عریان داعش کاملاً با مواضع 2013 ایمن الظواهری، جانشین بن لادن، مغایرت دارد. الظواهری کشتار غیرمسلمانان، مگر برای دفاع از خود، را ممنوع و حمله به عبادتگاه‌های پیروان هر دینی را حرام اعلام کرده بود.
اما زرقاوی طرفدار خشونت مفرط بود. باوری که باعث شد به او لقب «شاهزاده قصاب‌ها» را بدهند. اما بغدادی و طرفدارانش با نمایش خشونتی منزجرکننده گامی فراتر از سلف خود برداشتند. این گروه از گردن زدن‌های دسته‌جمعی، شلیک به زندانیان و انداختن اجساد آنها به رودخانه دجله، پرت کردن متهمان به همجنس‌گرایی از ساختمان‌های بلند، خفه کردن متهمان به جاسوسی در استخر و زنده‌زنده سوزاندن خلبان اردنی در قفس فیلم می‌گرفت و با تبلیغات رسانه‌ای بی‌سابقه‌ای آنها را در سراسر جهان منتشر می‌کرد.
یکی دیگر از ابعاد میراث بغدادی تاکید زیاد بر مسائل جنسی و افزودن آن به طریقت جهادگرایی سلفی بود. هرچند نباید اشتباه کرد، تجاوز همواره یک سلاح جنگی بوده است، اما داعش این عمل انحرافی را وارد سطح دیگری کرد. نخست، هزاران زن و دختر مسلمان را تشویق کرد تا به عروس‌های جنگی تبدیل شوند و برای شوهران جهادگرشان فرزندآوری کنند. دوم، او همزمان با اسیر شدن هزاران زن و دختر ایزدی و مسیحی، برده گرفتن زنان غیرمسلمان را قانونی اعلام کرد. داعش این بردگان جنسی را یا به شبه‌نظامیان دیگر می‌فروخت یا هدیه می‌داد و علاوه بر این، فروش و هدیه دادن دوباره‌ی آنها را نیز مجاز اعلام کرد. این اقدام منجر به افزایش گسترده تجاوز در کل قلمرو تحت سلطه داعش شد. بغدادی شخصاً یک امدادگر آمریکایی را که به اسارت گرفته شد بود به بردگی جنسی گرفت. این زن در فوریه 2015، طی حمله آمریکا به یکی از مخفیگاه‌های بغدادی، به اشتباه کشته شد و ارتش ایالات متحده به افتخارش نام او را روی عملیات کشتن بغدادی گذاشت. اعضای داعش در پیام‌های خود درباره مسائلی نظیر اینکه در چه سنی می‌توان از یک برده جنسی استفاده کرد، یا عروس‌های داعش چگونه باید به بردگان جنسی شوهران‌شان نزدیک شوند، با یکدیگر صحبت می‌کردند. این نوع رفتار جنسیِ تهاجمی در مقیاس گسترده منجر به جذب تعداد زیادی از شبه‌نظامیان خارجی شد که فریب وعده عروس‌های مسلمان و آماده و بردگان جنسی غیرمسلمان را خورده بودند. در بخش‌هایی از مناطق آزادشده از دست داعش، مقادیر بسیار زیادی از قرص‌های ویاگرا کشف شد.
سرانجام پس از پنج سال پیگرد بین‌المللی رهبر داعش و محدود کردن عملیات نظامی این گروه، اکنون ابوبکر بغدادی مرده است. خلیفه خودخوانده دولت اسلامی (داعش) نتوانست حکومتی را تشکیل دهد که مسلمانان جهان را متحد و افتخارات مسلمانان اولیه را احیا کند. برعکس، داعش میراث شومی بر جای گذاشت: چندپاره شدن جنبش‌های جهادی، تقویت تکفیری‌ها، مرتد خواندن بخش عمده‌ای از مسلمانان، کشتارهای فرقه‌ای، خشونت عریان و تاکید شدید بر مسائل جنسی و افزودن آن به طریقت این جنبش.
دیدگاه تان را بنویسید