آیا چین اولین کشور صاحب هوش مصنوعی می‌شود؟/ هوش مصنوعی چه نقشی در جنگ تجاری دارد؟

اعتمادآنلاین| ‌ شهاب غدیری- چین، چه به لحاظ مقیاس چه مقدار، بیش از هر کشور دیگری روی هوش‌ مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده است.

به گزارش اعتمادآنلاین ، به نقل از بی‌بی‌سی، پیشرفت‌ها در حوزه هوش مصنوعی سرعت گرفته است، عده‌ای در ایالات متحده نگران‌اند که با توانایی حکومت مرکزی چین در هدایت داده‌ها و تامین منابع، این کشور از آمریکا پیشی بگیرد.

این کشور میلیاردها دلار روی شرکت‌های استارت‌آپی سرمایه‌گذاری کرده و طرح‌های متعددی را برای جذب محققان از سراسر دنیا به اجرا گذاشته است.

چین روبات‌های روزنامه‌‌خوان و همچنین برنامه‌ای را تولید کرده است که می‌توانند با کمک گرفتن از هوش‌ مصنوعی و تحلیل انبوه داده‌ها در حوزه روابط بین‌الملل طرح‌ریزی استراتژیک انجام دهد. یکی از نگرانی‌های عمده ایالات متحده این است که چین تلاش‌های خود در زمینه هوش مصنوعی را وارد مسائل نظامی کند.

واشینگتن طی سال‌های گذشته تلاش کرده سرمایه‌گذاری‌ چینی‌ها را محدود و همکاری شرکت‌های آمریکایی را با بعضی از شرکت‌های چینی قطع کند. آمریکا همچنین پیگردهای قضایی مربوط به سرقت تکنولوژی را افزایش داده است.

به گفته ابیشور پراکاش، تحلیلگر و آینده‌شناس عضو موسسه کانادایی مرکز ابداع آینده: «عملکرد دولت ترامپ نشان می‌دهد قدرت ژئوپلیتیک آمریکا در این دوره بار دیگر تعریف و بازسازی خواهد شد.»

این اتفاقات در میان تنش‌های سیاسی میان 2 کشور رخ می‌دهد. با این حال، بعضی از تحلیلگران نگران‌اند که واکنش ایالات متحده مخرب خواهد بود. به عقیده آنها مثلاً قطع دسترسی چین به میکروچیپ‌های آمریکایی صرفاً می‌تواند باعث سرعت بخشیدن به تلاش‌های طرف چینی برای تولید قطعات جایگزین بشود.

دولت ترامپ روی میلیاردها دلار کالای چینی تعرفه وضع کرده و علاوه بر اعمال محدودیت صدور ویزا برای دانشجویان، بر دانشگاه‌ها نیز فشار وارد می‌کند تا در روابط خود با شرکای چینی تجدیدنظر کنند. حتی گفته می‌شود ایالات متحده قصد دارد سرمایه‌گذاری بعضی از شرکت‌های آمریکایی در چین را نیز محدود کند، اتفاقی که زمانی در آمریکای بازار آزاد غیرقابل تصور بود.

این اقدامات با هدف حفظ پیشتازی ایالات متحده در تکنولوژی‌هایی انجام می‌شود که تعیین‌کننده قدرت اقتصادی و نظامی نسل‌های آینده است.

وزارت دفاع ایالات متحده در گزارش 2018 خود نوشت: «چین به رشد خود ادامه خواهد داد و بزرگ شدن اقتصاد آن به اندازه [اقتصاد] ما شاید ناگزیر باشد؛ اینکه ما به واسطه تجارت آزاد و سرمایه‌گذاری آزاد در بخش تکنولوژی خودمان به استراتژی مرکانتیلیستی آنها کمک کنیم یک انتخاب است.»

پیشرفت‌های چین

ایالات متحده و چین برای پیشی‌ گرفتن در حوزه یادگیری ماشین، تشخیص چهره و اشکال دیگر هوش مصنوعی با یکدیگر رقابت می‌کنند. در این رقابت اشاره به شخصیتی مانند تام میچل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

میچل استاد علوم کامپیوتر و بنیان‌گذار اولین مرکز تحقیقاتی هوش‌ مصنوعی جهان در مرکز کارنگی ملون ایالات متحده است. او از سال 2018 به عنوان محقق ارشد «اسکویرل» (Squirrel)، یک شرکت پیشرو آموزشی در چین، فعالیت می‌کند.

به گفته او ایالات متحده تجربه بیشتری در تاسیس شرکت‌های تکنولوژی دارد، اما چین در کاربردهای هوش مصنوعی که به داده‌های بزرگ متکی هستند، نظیر پزشکی، دست بالا را دارد.

میچل ادامه داد: «ما در ایالات متحده به اندازه 20 سال داده‌های پزشکی داریم، اما برای راه‌اندازی الگوریتم‌های یادگیری ماشین، این داده‌ها تاکنون کنار هم قرار داده نشده است.»

به گفته او ایالات متحده از چند مشکل رنج می‌برد: نگرانی از مسائل محرمانگی، یکدست نبودن سیستم و صنعت سودجویی. اما وضعیت در چین متفاوت است. اگر دولت تصمیم بگیرد که تمام پرونده‌های پزشکی در کل کشور الکترونیکی شوند، این اتفاق رخ می‌دهد.

به گفته پروفسور میچل که در حال حاضر از هوش مصنوعی برای ارتقای آموزش استفاده می‌کند، کار کردن در هر 2 کشور آمریکا و چین او را در بهترین موقعیت اختراع و استفاده از آخرین تکنولوژی‌ها قرار می‌دهد.

کاهش سرمایه‌‌گذاری‌

به استناد گزارش سالانه گروه «رودیوم»، سال گذشته، سرمایه‌گذاری چینی‌ها در ایالات متحده به 4.8 میلیارد دلار کاهش یافت- که کمترین مقدار از سال 2011 بود- با وجود این، سرمایه‌گذاری ایالات متحده در چین صرفاً از 14 میلیارد دلار به 13 میلیارد دلار کاهش پیدا کرد.

شرکت‌های باسابقه و بزرگ چینی نظیر «آنبانگ» و «کای‌-فو لی» فعالیت خود را با ایالات متحده قطع کرده‌اند و شرکت‌هایی نظیر هواوی و ZTE نیز پس از تحریم‌های آمریکا متحمل خسارات زیادی شده‌اند.

از طرف دیگر، دانشگاه‌های آمریکا درباره پیوندهای خود با چین تجدید نظر می‌کنند و این در حالی است که شرکت‌های آمریکایی حاضر در چین نیز با احتیاط بیشتری به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند.

به گفته پراکاش که در حوزه مسائل مربوط به هوش مصنوعی با استارت‌آپ‌ها، شرکت‌های فناوری و دولت‌ها فعالیت می‌کند، اگرچه شرکت‌های غربی زیادی در چین به دنبال فرصت هستند، تنش‌های اخیر این وضعیت را تغییر داده و مسائل ژئوپولیتیک را به موضوع اصلی و اساسی تمام مباحث تبدیل کرده است.

به گفته پروفسور میچل سیاست‌گذاران باید میان کاربردهای هوش‌ مصنوعی که مزیت نسبی دارد و کاربردهایی که واقعاً رقابتی هستند، مثلاً در مسائل نظامی، تفاوت قائل شوند.

او در عین حال معتقد است لحن ملی‌گرایانه آمریکا، که همچنان در حال شدت گرفتن است، دانشجویان و محققان خارجی را که بخش عمده‌شان چینی هستند به حاشیه می‌راند، در حالی که بخشی از سهم پیشتازی امروز ایالات متحده در حوزه فناوری به آنها تعلق دارد.

او در ادامه گفت: «فکر کردن به دیوارهای کنترل صادرات در آمریکا می‌تواند به اندازه فعالیت‌های یک دشمن خارجی به شرکت‌های ایالات متحده خسارت وارد کند. من امیدوارم عقلانی عمل کنیم، نه از روی ترس.»

به گفته پروفسور میچل: «اگرچه نگرانی‌های آمریکا درباره سرقت تکنولوژی شایسته توجه است، اما به گمان من ما بیش از حد واکنش نشان می‌دهیم.»

به گفته ویلیام کارتر، معاون بخش سیاست تکنولوژی در مرکز تحقیقات استراتژیک و بین‌الملل واشینگتن، برنامه‌های ملی ایالات متحده همچنین شامل تقویت سرمایه‌گذاری، اصلاح سیستم مهاجرتی و ارتقای آموزش می‌شود، اما انجام دادن این موارد بسیار دشوارتر است.

او در ادامه افزود: «سختگیری نسبت به چین به لحاظ سیاسی کار ساده‌ای است، اما به گمانم ما با روش‌های متعددی به خودمان آسیب می‌زنیم.»

رقابت میان ایالات متحده و چین اکنون با اعمال فشار 2 کشور به شرکت‌های تکنولوژی برای موضع‌گیری و کسب قلمرو به کشورهای دیگری سرایت کرده است. ایالات متحده به بهانه‌های متعددی نظیر عدم امنیت و مسائل حقوق بشری متحدان خود را مجبور به توقف استفاده از تجهیزات شرکت چینی هواوی کرده است.

یک مقام آمریکایی به تازگی طی کنفرانسی مدعی شد: «شرکت‌های تکنولوژی چینی ابزارهای عملی حزب کمونیست دولت هستند و عمیقاً گرفتار سیستم استبدادی پکن و جاه‌طلبی‌های استراتژیک و جهانی آن شده‌اند.»

به گفته نیکلاس رایت، عضو اندیشکده «نیو آمریکا» در واشینگتن، تکنولوژی‌های هوش مصنوعی مباحثی را درباره ارزش‌هایی مانند نظارت و محرمانگی، آزادی بیان و سانسور مطرح کرده است. او معتقد است تنش‌های میان 2 کشور، به احتمال زیاد در آینده تشدید خواهد شد.

او معتقد است هر کشوری که بتواند تکنولوژی‌های جدید را زودتر و بهتر از دیگران اجرایی کند، دست بالا را پیدا خواهد کرد و در وضعیت فعلی این هوش مصنوعی است که پایان بازی را مشخص خواهد کرد.