ماکرون درباره تعهد ترامپ به ناتو تردید دارد

اعتمادآنلاین| از زمانی که در سال 1949 پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو با مشارکت 12 کشور اروپای غربی و آمریکای شمالی در مقابل خطر تسلط اتحاد جماهیر شوروی بر اروپا بسته شد تا اکنون که در سال 2019 میلادی هستیم، نزدیک به 70 سال می‌گذرد.

در طول این 70 سال ناتو با تلفیق توانمندی نیروی سرمایه‌داری و سرمایه‌گذاری گسترده در حوزه زیرساخت‌های نظامی و عملیات‌های مخفی بر چالش‌های مهمی فائق آمده است که شاید بتوان نقطه اوج آن را سقوط دیوار برلین و فروپاشی اتحاد جماهیر دانست.

از آن زمان تاکنون و علی‌رغم توافقات اولیه بین روسیه و غرب، حرکت ناتو به سمت مرزهای روسیه فزونی یافته، به گونه‌ای که هم اکنون یگان‌های زرهی سپاه تفنگداران آمریکا در کشور لتونی کمی از بیش از 700 کیلومتر با مسکو پایتخت کشور روسیه فاصله دارند. حتی تصور واکنش آمریکایی‌ها درباره استقرار لشکرهای نظامی روسیه در این فاصله از واشنگتن نیز ترسناک است.

علی رغم چنین چشم‌اندازی ناتو این بار نه با یک تهاجم خارجی که با امکان فروپاشی از داخل روبه‌رو است. سخنان «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه در خصوص مرگ مغزی ناتو و بی‌اعتمادی به اجرای ماده 5 این پیمان در خصوص دفاع جمعی کشورهای عضو آن در مقابل هرگونه تهاجم خارجی بازتابی از گسستگی عمیق در معنا و مفهوم ناتو به عنوان یک پیمان دفاع دسته جمعی است.

پاول پیلار تحلیل‌گر سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس به بررسی اظهارات امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه درباره مرگ مغزی ناتو پرداخته است.

پاول پیلار یکی از تحلیلگران سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکاست که هم‌اکنون به عنوان استاد مدعو در رشته مطالعات امنیت در دانشگاه جرج تاون آمریکا مشغول به فعالیت است. پیلار عضو شورای اطلاعات ملی آمریکا نیز بوده است.

امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه به کشورهای اروپایی هشدار داده است که آن‌ها دیگر نمی‌توانند به عنوان عضو و متحد ناتو به آمریکا متکی باشند. ماکرون در این ارتباط گفته است که آن‌چه ما در حال حاضر تجربه می‌کنیم، «مرگ مغری ناتو» است. به نظر شما دلایل ماکرون برای این اظهارات چیست؟

اظهارات ماکرون در واقع بازتاب نارضایتی در مسیر موجود در روابط میان کشورهای دو سوی آتلانتیک و همچنین ناتوانی فعلی ناتو (خارج از چارچوب روابط آمریکا و اروپا) برای تاثیرگذاری به عنوان یک نهاد و یا سازمان است.

ماکرون همچنین نسبت به تمایل دولت فعلی آمریکا درباره اجرا و تداوم تعهدات این کشور براساس بند 5 معاهده آتلانتیک شمالی، واقعا شک و تردید دارد.

ماکرون گفته است که آمریکا در حال پشت کردن به پروژه اروپایی است. آیا به نظر شما این وضعیت و شرایط موقت و تنها مربوط به دوره ریاست جمهوری ترامپ است؟

در میان روسای جمهور آمریکا، ترامپ کمترین رویکرد دوستانه را نسبت به ادغام و یکپارچگی اتحادیه اروپا داشته است. در واقع او دشمن یکپارچگی اتحادیه اروپا بوده است. پروژه اروپایی - بویژه از این نظر که جنگ را میان دولت‌های عضو، غیر قابل تصور می‌کند- بسیار به نفع آمریکاست و برای روسای جمهور آینده آمریکا این خیلی منطقی و عاقلانه است که به همان وضعیت حمایت حداکثری از اروپا بازگردند.

یکی از دلایلی که باعث اظهارات اخیر ماکرون شده است، آسیبی است که آمریکا در ارتباط با موضوع برجام به کشورهایی مانند فرانسه وارد کرده است. این افراد معتقدند که یک کشور نباید به دیگران متحدان آسیب وارد کند. آیا شما با این موضوع موافقید؟

بدون تردید بدعهدی ترامپ در موضوع برجام، یکی از دلایل عمده تنش در روابط آمریکا و متحدان اروپایی‌اش است.

اما این موضوع تنها دلیل نیست و اختلافات دو طرف در موضوع برجام در چارچوب بزرگتری قابل بحث و تحلیل است که مرتبط با یکجانبه‌گرایی آمریکای ترامپ است که روابط میان اروپا و آمریکا را نیز بدتر کرده است.

در مواردی دیده شده که رئیس جمهور فرانسه از تلاش‌‌های نظامی برای اروپایی قدرتمندتر و دیدگاهی نرم‌تر نسبت به روسیه حمایت می‌کند و از دونالد ترامپ به دلیل تردید آشکارش نسبت به ناتو و رهبری ضعیف و یا فقدان نقش رهبری آمریکا در ناتو از جمله در موضوع ترکیه و اوکراین انتقاد می‌کند. آیا به نظر شما پیشنهاد «ارتش مشترک اروپایی» یک موضوع استراتژیک است یا فقط واکنشی به رویکرد ضداروپایی دونالد ترامپ است؟

در واقع چنین پیشنهادی مربوط به سال‌های بسیار دور و اوایل دهه 1950 است، اگرچه پیشنهاد «جامعه دفاعی اروپا» به دلیل تردیدهای پیشین فرانسه و بریتانیا هیچگاه عملیاتی نشد.

با این حال سیاست‌ها و عملکرد ترامپ بار دیگر رهبران اروپایی را تحریک کرده تا به فکر ایجاد یک ساختار امنیتی مستقل باشند تا اتکای اروپا را به پیوند امنیتی با آمریکا کاهش دهد.

آلمان یکی از حامیان و طرفدران ایجاد «ارتش واحد اروپایی» به شمار می‌رود. با این حال چرا آنگلا مرکل از اظهارات ماکرون درباره ناتو انتقاد می‌کند؟

مرکل همان نگرانی‌هایی را دارد که ماکرون دارد و از این منظر دو طرف نگرانی‌های مشترکی دارند، اما به نظر می‌رسد که او اظهارات تند و صریحی مانند «مرگ مغری ناتو» را مفید و مناسب ارزیابی نمی‌کند.

منبع: فارس