پیروز مجتهدزاده، کارشناس مسائل بریتانیا، در گفتوگو با «اعتمادآنلاین»:
نتیجه انتخابات پارلمان بریتانیا غیرمنتظره نبود، اما غافلگیرکننده است/ این اتفاق حتماً به وجهه زیر سوال حزب کارگر مربوط میشود، نه محبوبیت جانسون یا برگزیت/ بریتانیا پایان ژانویه از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد/ مردم بریتانیا از نزدیکی جانسون و ترامپ ناراضی
پیروز مجتهدزاده گفت: اگر حزب کارگر در انتخابات به قدرت میرسید، روابط بهتری میان دو کشور پدید میآمد، هر چند این حرف به معنای اصلاح رابطه نیست. با این حال دولتهای محافظهکار بریتانیا در مساله توافق هستهای، کوشیدهاند تاثیرگذاری خصومت عمومی غرب نسبت به ایران را کم و راههای عاقلانهتری برای باز شدن گره برجام پیدا کنند.
اعتمادآنلاین| سعید شمس- پیروزی حزب محافظهکار بریتانیا در انتخابات پارلمانی، بوریس جانسون را بعد از وقفهای کوتاه در رأس دولت انگلیس قرار خواهد داد. حالا با 365 رأیی که محافظهکاران در پارلمان دارند، برگزیت بعد از کشوقوسهای زیاد اجرایی شده و این کشور، از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد.
همچنین باید منتظر ماند و دید آقای جانسون با شرایط جدید که اختیارات بیشتری برایش به همراه خواهد داشت، چه نوع رفتاری از خود نشان خواهد داد و اینکه انگلستان چه فضایی را در مناسباتش با کشورهای دیگر تجربه خواهد کرد؟
پیروز مجتهدزاده، کارشناس مسائل بریتانیا، در گفتوگو با اعتمادآنلاین با اشاره به اینکه بوریس جانسون از این پس 100 درصد با صلابت و اقتدار بیشتری به تحرکات خود ادامه خواهد داد، به پرسشهای مطرحشده اعتمادآنلاین پاسخ میگوید.
***
*پیروزی قاطع حزب محافظهکار پیشبینی میشد یا این اتفاق، اتفاقی غیرمنتظره بود؟
این نتیجه، نتیجهای غیرمنتظره نبود، اما غافلگیرانه بود، یعنی این انتظار وجود داشت بوریس جانسون و حزب متبوعش برنده شوند، اما پیروزیشان با اکثریت قاطع، مردم بریتانیا را با شوک روبهرو کرده است. لاجرم با یک وضعیت جدید در بریتانیا مواجهیم و هر گونه تردید و تشکیکی که در رابطه با برگزیت وجود داشت، از بین رفت و بریتانیا در پایان ماه ژانویه از اتحادیه اروپا خارج خواهد شد. البته بنده به عنوان شهروند آن کشور این حرفها را توام با تأسف مطرح میکنم، چون برگزیت از نظر اقتصادی یک سره به زیان بریتانیاست، در حالی که از نظر سیاسی هیچ چیزی را به این کشور اضافه نخواهد کرد.
*نتیجه به دست آمده را باید به حساب محبوبیت بوریس جانسون و حزب محافظهکار گذاشت یا بیتوجهی عمومی به حزب کارگر؟
این اتفاق حتماً به وجهه زیر سوال حزب کارگر مربوط میشود، نه محبوبیت جانسون یا برگزیت. در واقع جرمی کوربین در میان انگلیسیها به چهرهای نامقبول بدل شده است. متاسفانه جرمی کوربین در مدت رهبری حزب کارگر راههایی را طی کرد که روزبهروز اعتماد جامعه سیاسی را از دست داد. البته جرمی کوربین درستکارترین سیاستمدار بریتانیاست و ایدئولوژی چپ و به خصوص جنبههای انسانگرا و عدالتخواه را پیگیری میکند. اما آقای کوربین از این غافل بود که جامعه بریتانیا مدتهای مدیدی است که از تفکرات چپگرایانه عبور کرده است.
از سوی دیگر حداقل در 10 سال گذشته، نیروی خفته صهیونیستی در جامعه بریتانیا موفق شد تبلیغات گستردهای علیه جرمی کوربین و حزبش داشته باشد و آنها را ضد یهود بشناسانند. این عوامل باعث شد تلاشهای کوربین برای نقض این ذهنیت بینتیجه بماند و دقیقاً به همین دلیل هر سال شاهد بودیم وضعیت سیاسی او و حزب کارگر در افکار عمومی بریتانیا بد و بدتر شود.
*پیروزی قاطع در انتخابات، موقعیت و وجهه بوریس جانسون را در چه شرایطی قرار میدهد؟
آقای بوریس جانسون از این پس 100 درصد با صلابت و اقتدار بیشتری به تحرکات خود ادامه خواهد داد. برای اینکه بریتانیا بر اساس بایدها و نبایدهای دموکراسی اداره میشود و به همین دلیل، میزان رأی تعیینکننده موقعیت سیاسی و اجتماعی افراد است. آقای جانسون برای تبدیل نظراتش به قانون دیگر احتیاجی به نیروهای احزاب مختلف ندارد و هر نظری که دارد، به تصویب نمایندگان پارلمان خواهد رسید. این نشانهای از اهمیت دموکراسی و رأی مردم در بریتانیاست.
*نوع رابطه با ایالات متحده برای انگلیس هم مثل هر کشور دیگری مهم است. سوال این است؛ دولت برآمده از انتخابات فعلی چه تعاملی با آمریکا خواهد داشت و آیا در این موضوع هم دستش باز خواهد بود؟
بوریس جانسون برای همصدایی و همکاری با دونالد ترامپ هیچ احتیاجی به شرایط جدید نداشت. این دو چهره نزدیکی زیادی با هم دارند و احتمالاً از این پس هم خواهند داشت. حتی آنهایی که در انتخابات به نفع حزب محافظهکار رأی دادند از پررنگ شدن همکاری کشورشان با ترامپ راضی نیستند و آن را زیادی میبینند، چون دونالد ترامپ در جامعه بریتانیا بسیار نامحبوب است. به خصوص اینکه رئیسجمهوری آمریکا در سفر آخرش به انگلیس در مواجهه با ملکه حرکات زشتی مرتکب شد و رفتاری توام با مسخره کردن داشت. ترامپ پروتکلهای سلطنتی را زیر پا گذاشت و حتی چند قدم جلوتر از ملکه راه رفت. حتماً میدانید که وقار ملکه برای انگلیسیها، وقار ملت است. همچنین ترامپ از نظر سیاسی وارد مجادلات سیاسی شد و حتی به کوربین و شهردار لندن اهانت کرد که آنها با به هوا فرستادن مجسمه بادکنکیاش پاسخی محکم به او دادند.
در کل ترامپ برای بریتانیاییها، به خصوص در اسکاتلند، ولز، ایرلند شمالی و شهر لندن چهرهای بسیار منفور است. به همین دلیل شاید برای بوریس جانسون عاقلانه باشد که تصمیم به نزدیکی بیشتری با دونالد ترامپ نگیرد. با این حال چون خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، باعث تضغیف اروپاییها خواهد شد، رئیسجمهور آْمریکا بعد از این اتفاق بشکن خواهد زد.
*تکلیف رابطه ایران و انگلیس و البته برجام در شرایط جدیدِ بریتانیا چیست؟
فکر نمیکنم در این شرایط اتفاق جدیدی رخ دهد، اما اگر حزب کارگر در این انتخابات به قدرت میرسید، روابط بهتری میان دو کشور پدید میآمد. هر چند این حرف به معنای اصلاح رابطه نیست. با این حال دولتهای محافظهکار بریتانیا در مساله توافق هستهای، کوشیدهاند تاثیرگذاری خصومت عمومی غرب نسبت به ایران را کم و راههای عاقلانهتری برای باز شدن گره برجام پیدا کنند. آنها تلاش کردهاند تا ایران بتواند با دنیای غرب تجارتی موثر داشته باشد.
دیدگاه تان را بنویسید