آمریکا نمی‌خواهد تهران از پکن و مسکو سلاح بخرد/ دلارهای سعودی روی گزارش گوترش تاثیر داشت

اعتمادآنلاین| آخر هفته گذشته گزارشی از رویترز که در آن مدعی شده بود آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، در گزارشی به شورای امنیت خبر داده که موشک‌های شلیک‌شده به سمت عربستان «منشاء ایرانی» داشته‌اند، نظر همه را به خود جلب کرد.

این اتفاق در ادامه ادعاهای عربستان و مقامات آمریکایی افتاد که سلاح های ایرانی و ایران را عامل حمله سال گذشته به آرامکو می دانستند.

این در حالیست که کشورمان این ادعا را بارها رد کرده و حوثی های یمن از همان روز اول مسئولیت کامل حملات به آرامکو را به عهده گرفتند.

این گزارش در حالی قرار است منتشر شود که تحریم‌های تسلیحاتی ایران بر اساس قطعنامه 2231، لغو خواهد شد. برخی معتقدند این گزارش می تواند ایران را در وضعیت ناخوشایندی قرار دهد.

نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد با انتقاد از گزارش ناقص و غیرحرفه‌ای دبیرکل سازمان ملل متحد مبنی بر نقش داشتن ایران در حمله نیروهای یمنی به تأسیسات نفتی عربستان، این گزارش را مبتنی بر ادعاهای سیاسی و اطلاعات گمراه‌کننده خوانده است.

مجید تخت روانچی نماینده دائم ایران در سازمان ملل در توئیترش در واکنش به گزارش دبیرخانه سازمان ملل، این دبیرخانه را فاقد ظرفیت، تخصص و دانش لازم برای انجام تحقیقات خواند و گفت: آمریکا با تاریخچه عداوت با ایران، در صندلی راننده نشسته تا «ارزیابی» سازمان ملل را شکل دهد.

صباح زنگنه، کارشناس امور خاورمیانه در مورد گزارش تازه سازمان ملل به گفتگو نشست:

*به نظر می رسد که گزارشی که سازمان ملل تهیه کرده و منتشر خواهد شد، تبعاتی برای ایران در پی داشته باشد. بر اساس ادعای این گزارش که تهران البته آن را رد کرده است، رد پای سلاح های ایرانی در حمله به آرامکو دیده می شود. این تبعات برای جمهوری اسلامی چه خواهد بود؟

گزارشی که خبرگزاری رویترز از آن حرف زده است، جزء گزارش های دوره ای سازمان ملل است که هر شش ماه یک بار انجام می گیرد تا همه تغییر و تحولاتی که در حوزه موشکی رخ می دهد را بررسی کرده و به اطلاع شورای امنیت برساند.

برای ایران به دلیل افزایش توانمندی موشکی و پیشرفت ها از نظر فنی، این گزارش به عنوان یک گزارش اطلاع رسانی مطرح شده است. جمهوری اسلامی ایران هم می تواند در ازای انتشار چنین موضوعی به بیان مواضع و مدارک خود بپردازد.

این نوع گزارش ها اغلب از نظر بعد سیاسی که دارند مهم تلقی می شوند. مشخص است که برخی از کشورهای معین، به دنبال طرح این موضوع از آن سوءاستفاده خواهند کرد. و قصد استفاده تبلیغاتی علیه ایران را دارند. اما بر اساس قوانین بین المللی تا جایی که ایران مقررات تسلیحانی را رعایت کند، رفتارش تخلفی به حساب نمی آید و بر اساس مواردی صرفا تبلیغاتی بر ایران حکم نخواهند کرد.

*ایران پیش از این اعلام کرده بود که مانعی برای مذاکره با عربستان بر سر حل اختلافات نمی بیند. از سوی دیگر سعودی ها که در باتلاق جنگ یمن هستند، در ماه های گذشته تحرکاتی برای نزدیک شدن به ایران از خود نشان می دادند. گزارش سازمان ملل چه وضعیتی را میان تهران و ریاض ایجاد می کند؟

عربستان قبل از اینکه ایران به موشک های میان برد و دوربرد دسترسی داشته باشد، تعداد زیادی موشک با بردهای دوهزارکیلومتری خریداری کرده است. اگر قضاوت عادلانه ای صورت گیرد، عربستان باید به دلیل اینکه کشورش را به پارکینگ تسلیحاتی بدل کرده، باید مواخذه شود. عربستان از حمایت هوایی و اطلاعاتی آمریکایی ها برخوردار است و به همین دلیل موردی برایش پیش نیامده که بخواهد از خود با موشک هایی که خریده دفاع کند.

از سوی دیگر باید بدانیم که در عربستان نیت سیاسی درستی برای مذاکره با ایران و حل مشکلات وجود ندارد. اگر چنین اراده ای وجود داشته باشد، چنین گزارشی نمی تواند آن را بهم بزند. آنچه در عربستان ضعیف است، عدم اراده سیاسی برای توافقی منطقه ای است. عربستان سومین کشور جهان از نظر خریدهای تسلیحاتی است و این وضعیت با ایران اصلا قابل مقایسه نیست. این در حالیست که ایران هم مرزهای طولانی تر وخطرناک تری با کشورها دارد و هم تهدیدهای بیشتری شامل حالش می شود.

*ایران می گوید که سازمان ملل استقلال لازم برای انتشار چنین گزارشی را ندارد. به نظر می رسد که لابی های ریاض و واشنگتن در تهیه این گزارش موثر بوده اند. در موقعیتی که ایالات متحده خواهان ادامه تحریم های تسلیحاتی ایران و دخالت در قطعنامه 2231 است، احتمال تاثیر لابی ها بر روی متهم کردن ایران را چقدر می دانید؟

سازمان ملل در کمیته های فرعی خود کمک بگیر عربستان است و این کمک های مالی از سوی سعودی ها می تواند در نوع گزارش نویسی تاثیر بگذارد. هم در کمیته حقوق بشر و هم در برخی از کمیته های تسلیحاتی چنین چیزی وجود دارد و بنابراین این کمک ها می تواند ذائقه گزارش نویسان را تحت تاثیر قرار دهد.

در شرایط فعلی که ریاض در جبهه آمریکاست، چنین دخالت هایی برای انتشار یک گزارش علیه ایران، کار دور از ذهنی نیست.

*ایران در قبال ادعای مطرح چه واکنش هایی می تواند نشان دهد؟

ایران باید توضیح بدهد که سیاست های جمهوری اسلامی بر مبنای دفاعی است و قصدی برای تهاجم ندارد. نوع تسلیحات ایران هم تدافعی است. این وضعیت حتی قابل مقایسه با میزان سلاحی که در کشورهای منطقه خریداری می شود نیست. تهدیدهایی چون وجود رژیم صهیونیستی، دشمنی آمریکا و خطرهای تروریستی ایران را تهدید می کند و طبیعی است که نیاز به سلاح های تدافعی دارد.

از سوی دیگر اتفاقی که افتاده است، مشخص است که نتیجه تجاوز نظامی عربستان به یمن است و اقدام حوثی ها پاسخی به آن تجاوز بوده است و در حقیقت آغازگر این وضعیت خود عربستان بوده.

گزارشی که منتشر شده بیشتر جنبه فشار سیاسی و جنگ روانی دارد. آمریکا به خاطر اینکه در پاییز قرار است ایران مجاز به خرید و فروش سلاح باشد، نگران است. از سوی دیگر این کشور به دلیل رفتاری که از خود در گذشته و حال نشان داده از بازار ایران محروم است و تهران برای خرید سلاح بعد از لغو تحریم های تسلیحاتی به سراغ چین و روسیه خواهد رفت.

آمریکا با ابزار عربستان می خواهد از این وضعیت استفاده کند تا مانع از خرید سلاح از سوی ایران شود. اما به نظر می‌رسد که پکن و مسکو اجازه پیروزی ترامپ را در شورای امنیت نخواهند داد.

منبع: خبرآنلاین