با تکیه بر قانون اساسی که تابعیت هیچ ایرانی را نمی‌توان از او سلب کرد

اعتمادآنلاین| افتتاحیه سلسله نشست های تخصصی دبیرخانه شورای عالی ایرانیان خارج از کشور وزارت امور خارجه با عنوان «ایرانیان خارج از کشور؛ رویکردها و فرصت‌ها» با سخنرانی جابری انصاری معاون کنسولی، مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه برگزار شد.

جابری انصاری در این نشست با نگاهی به پیشینه دبیرخانه شورای عالی ایرانیان در ریاست جمهوری و انتقال آن به وزارت امور خارجه در دولت یازدهم، سیاستگذاری در مورد ایرانیان خارج از کشور را نیازمند توجه به شرایط ایران، ویژگی‌های ایرانیان خارج از کشور و شرایط جهانی دانست و گفت: بی توجهی به هر یک از این موضوعات، منجر به تدوین سیاست‌های ناقص و ناکارآمد می شود.

معاون کنسولی، مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه یک آسیب مهم در حوزه تعامل با ایرانیان خارج از کشور را عدم وجود اتفاق نظر و اجماع ملی بر سر موضوع دانست و دلیل اصلی عدم شکل‌گیری این اجماع را وجود دو رویکرد در سیاستگذاری های کلان این حوزه عنوان کرد که اتخاذ هر کدام از آن‌ها منجر به سیاست‌ها و رفتارهای متفاوتی می شود.

جابری انصاری با معرفی این رویکرد ها افزود: یک رویکرد با نگاه فرهنگی - تمدنی و پویا و باز به ایرانیان خارج از کشور، آن‌ها را ظرفیت‌های گسترده ایران در سراسر جهان می‌بیند که پیوندشان با یک یا چند عنصر از عناصر هویت ساز سرزمین مادریشان فرصتی برای کشور به حساب می‌آید، و رویکرد دیگر با نگاهی ایستا و سیاست زده، ناشی از واقعه مهاجرت گروهی از ایرانیان در ابتدای انقلاب و زاویه داشتن آن‌ها با سیاست های کشور، بیشتر طرفدار سیاست‌های بسته و محدودیت ساز نسبت به ایرانیان خارج از کشور است. به اعتقاد وی تناقضات موجود در بطن این دو رویکرد متفاوت، عملاً به مانع اساسی موفقیت برنامه های ناظر به ارتباط نهادینه و هدفمند با ایرانیان خارج از کشور و استفاده از ظرفیت‌های گسترده آنان در خدمت به ایران تبدیل شده است.

جابری انصاری با اشاره به اینکه تا زمانی که نگاه جامع به عناصر هویت بخش ایران نداشته باشیم، به تکرار حرف‌های مشابه و بی عملی در حوزه ایرانیان خارج از کشور دچار خواهیم بود، این عناصر هویت بخش را ملیت ایرانی، دین اسلام، مذهب تشیع و مدرسه انقلاب اسلامی دانست، و افزود: با نگاه جامع و وسیع به این عناصر، با هر ایرانی خارج از کشور حداقل در عنصر هویت بخش ملیت ایرانی و گاه تا چهار عنصر هویت بخش اشتراک داشته و همین، نقطه پیوند ما با آن‌ها و استفاده از ظرفیت هایشان در خدمت به کشور خواهد بود.

معاون کنسولی، مجلس و ایرانیان وزارت امور خارجه آنگاه برخی از برنامه های جاری مرتبط با ایرانیان خارج از کشور که با چنین رویکردی طراحی و پی گیری شده را تشریح و اعلام کرد با تکیه بر قانون اساسی که تابعیت هیچ ایرانی را نمی‌توان از او سلب کرد، مشکل «ممنوعیت خدمات کنسولی» که سال‌ها موجب محرومیت عده ای از ایرانیان خارج از کشور از حقوق کنسولی خود شده بود، با تمهید وزارت امور خارجه و بخشنامه قاطع و صریح قوه قضاییه حل شد.

جابری انصاری همچنین با اشاره به ضرورت تدوین قانون جامع و جدید تابعیت مبتنی بر دهه ها تحولات پس از تصویب قانون تابعیت فعلی ایران، توجه به تحول در مسأله تابعیت مضاعف را مهم دانست، و افزود: تشکیل شورای امور ایرانیان در 51 نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، تلاش برای تدوین قانون جامع حمایت از ایرانیان مقیم خارج، طراحی پروژه چت آنلاین و تیکتینگ برای پاسخگویی به سؤالات ایرانیان سراسر جهان، طرح تسهیل آمد و رفت ایرانیان و همایش های مجازی نخبگان ایرانی مقیم خارج در سطح استان های کشور را از جمله اولویت های کاری وزارت امور خارجه در حوزه ایرانیان دانست که در حال طراحی و اجراء است.

در پایان نشست برخی از شرکت کنندگان به طرح دیدگاه‌های خود پرداختند و پیشنهادهایی همچون در نظر گرفتن یک یا چند نماینده برای جمعیت ایرانیان خارج از کشور در مجلس شورای اسلامی و ضرورت توجه به مشکلات مهاجرین ایرانی آسیب پذیر، پناهندگان و مهاجرین اقتصادی را مطرح کردند.

گفتنی است برگزاری این سلسله نشست‌ها در خصوص مسائل ایرانیان خارج از کشور در هفته ها و ماه‌های آینده ادامه خواهد یافت.