انفجار بیروت| خشمی که به اعتراض منجر شد

اعتمادآنلاین| چهار روز پس از انفجارهایی در بندر بیروت، بهت و عزای عمومی جای خود را به خشم داده است. پایتخت لبنان در دو سال گذشته روزهای آرام چندانی را تجربه نکرده اما آنچه لبنانی ها عصر سه شنبه گذشته تجربه کردند از جنس متفاوتی بود که کاسه صبرشان را لبریز کرد. انفجار و زنجیره ای از آتش سوزی ناشی از آن فقط بندر، کوچه و خیابان، خانه و کاشانه، بیمارستان ها و مراکز تجاری بیروت را با خاک یکسان نکرده بلکه امید لبنانی ها به توانایی دولت و سیاستمداران فعلی این کشور را هم خاکستر کرده است. لبنانی ها ساعت های نخست فروریختن ساختمان های چندطبقه و ایجاد گودال های عمیق در قلب پایتخت را با بیم و بهت به نظاره نشستند. وقتی شعله های آتش جای خود را به تلی از خاکستر دادند، لبنانی ها هرکدام با جارویی در دست به خیابان آمدند تا شیشه های شکسته، دیوارهای فروریخته و خاک آغشته به خون قربانیان این ماجرا را به حاشیه برانند و به جهان نشان بدهند که بیروت از عهده ترمیم این زخم هم برخواهد آمد.

در حالی که دولتمردان لبنانی به نوبت در محل انفجار حاضر شدند یا در کاخ ریاست جمهوری از مهمان های خارجی که با چشم های از حدقه درآمده به ویرانه ساخته شده در بیروت چشم می دوختند پذیرایی می کردند، ندای اعتراض مردم در کوچه و خیابان از حد زمزمه رس فاصله گرفته و به فریاد خشم و مشت گره کرده تبدیل شد. این خشم ابتدا با پرتاب بطری آب به سمت سیاستمداران لبنانی مانند وزیر دادگستری یا حمله به خودروی چهره ای چون سعد حریری خود را نشان داد. مردم با شعارهای خود بی کفایتی دولتمردان را یادآوری کردند اما با افزایش آمار قربانیان، بالارفتن تابلوهای تکمیل ظرفیت در بیمارستان های بیروت و جست وجوی لبنانی ها برای یافتن صدها مفقودی که گویا با انفجار دود شده و به آسمان رفته بودند، اوضاع تغییر کرد.

رییس جمهور لبنان از تحقیقات گسترده برای بازداشت و برخورد با عاملان این حادثه خبر داد، سیدحسن نصرالله هرگونه دخالت حزب الله لبنان در این حادثه را رد کرد و نخست وزیر از انتخابات زودهنگام به عنوان تنها راه برای بازگرداندن آرامش به لبنان سخن گفت. با این همه اعتراض های عمومی از صبح شنبه شکل و شمایل دیگری به خود گرفتند.اندک اندک تجمع های کوچک به یکدیگر پیوسته و در میادین اصلی بیروت جمعیت قابل توجهی از معترضان را شکل دادند. اعتراض عمومی به وضعیت سیاسی یا اقتصادی در لبنان امری مسبوق به سابقه است اما این بار دولتمردان لبنانی هم خطر خشم عمومی را احساس کرده و می دانند که همه چیز متفاوت است. معترضان در میادین اصلی چوبه های دار برپا کرده و ماکت های کاغذی مقام های ارشد لبنان از هر طیف مذهبی یا تبار سیاسی را به شکل نمادین دار زدند. برخی معترضان اقدام به پاره کردن عکس چهره های سیاسی چون میشل عون، رییس جمهور لبنان کردند. هنوز غروب جای خود را به شب بیروت نداده بود که جمعیتی از معترضان با ترک میادین اصلی به سمت ساختمان ها و وزارتخانه های دولتی راه افتادند. به گزارش رسانه های بین المللی، وزارت خارجه نخستین ساختمانی بود که مورد حمله معترضان قرار گرفت. ساعتی پس از ورود معترضان به ساختمان وزارت خارجه و آتش گرفتن چند اتاق در یکی از طبقات میانی این ساختمان بود که نیروهای ارتش لبنان با ورود به ساختمان جمعیت معترضان را که تقریبا به 100 نفر می رسید، خارج کردند. همچنین وزارتخانه های انرژی و اقتصاد هم مورد یورش جمعیتی از معترضان قرار گرفتند. شامگاه شنبه تصاویری از درگیری میان معترضان و نیروهای ارتش لبنان منتشر شد.

در برخی مناطق، ارتش به منظور متفرق کردن معترضان به گاز اشک آور متوسل شد.

اعتراض های عمومی در بیروت با واکنش های متفاوتی به خصوص در فضای مجازی روبه رو شد. از نخستین ساعات وقوع انفجارها در لبنان، پوشش لحظه به لحظه این ماجرا توسط شاهدان عینی یا کاربران معمولی و آماتور در فضای مجازی به خصوص توییتر منجر به انعکاس گسترده این حادثه شد. برهمین اساس تعقیب حوادثی که به شکل زنجیره ای در نتیجه حوادث روز سه شنبه فضای سیاسی و امنیتی لبنان را تحت تاثیر قرار داده همچنان در فضای مجازی ادامه دارد. ناآرامی های عصر شنبه در توییتر با توضیحات و تفسیرهای متفاوت پوشش داده شد. برخی کاربران خشم معترضان را عادی دانسته و برخی اقدام به آتش زدن اسناد دولتی را مدیریت شده و مورد حمایت برخی طیف های خاص سیاسی می دانستند. همزمان در فضای مجازی برخی منتقدان حزب الله لبنان با شادی زایدالوصفی برخی شعارها در رد سخنان سیدحسن نصرالله را پوشش وسیع دادند.

خبرنگاران بسیاری برای پوشش اخبار و ثبت تصاویر این روزهای لبنان خود را به بیروت رسانده اند. ان بی سی در گزارشی میدانی از آنچه در بیروت در 72 ساعت گذشته رخ داد، نوشت: باز هم آسمان بیروت تیره شد اما این بار دلیل این اتفاق استفاده نیروهای پلیس از گاز اشک آور برای متفرق کردن معترضان بود.

معترضانی که می گویند دولت مقصر اول و آخر انفجارهای روز سه شنبه گذشته در پایتخت لبنان است و باید بار و بنه سیاسی اش را جمع کرده و برود. یک معترض به خبرنگار ما می گوید: ابتدا به مردم لبنان دروغ گفتند. پس از آن دست به فساد اقتصادی و دزدی از جیب مردم در این سال ها زدند. آنها سال های سال مردم را نادیده گرفتند. حالا هم دست به کشتار مردم زده اند. امروز هم با حمله به معترضان نشان دادند که به دنبال جنگ با لبنانی ها در خاک خودشان هستند. این دولت ما را به ستوه آورده است.

یک معترض دیگر می گوید: دولت حتی در تمیز کردن شهر هم به کمک ما نیامد. حالا خودمان به خیابان آمده ایم تا دولتمردان را از خانه های شان بیرون بکشیم. هم شهر ما را منفجر کرده اند و هم مسوولیت تمیزکاری خرابی های به جا مانده را به خودمان واگذار کردند. ما چیزی برای از دست دادن نداریم.

یکی از شاهدان عینی درگیری میان نیروهای امنیتی و معترضان به ان بی سی می گوید: نیروهای پلیس دقیقا سر ما را نشانه می گرفتند. گلوله های پلاستیکی را هم عمدا به سمت بالاتنه ما شلیک کردند. ارتش تا دندان مسلح به معترضانی که سلاحی جز مشت خود ندارند، حمله می کند.

منبع: روزنامه اعتماد