پشت پرده تکاپوی دیپلماتیک در منطقه چیست؟ - بخش دوم

اعتمادآنلاین| سید عماد حسینی- چرا ضرباهنگ سفرهای سیاسی در منطقه و به ویژه منطقه شورای همکاری خلیج‌فارس شتاب گرفته است؟ تکاپوی عربستان سعودی برای نزدیکی به تهران و دمشق به چه علت است؟ و دست آخر نقش جو بایدن در این فرایند چیست؟

اگر امارات متحده عربی را بتوان پیشران علنی کردن روابط کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس با اسرائیل قلمداد کرد، عربستان سعودی به طور حتم پدرخوانده این تحول در سال 2020 بود که امروز نیز ماموریت تغییر قطب‌نمای بحران‌های منطقه را به دوش می‌‌کشد.

با گذشت یک‌سوم از سال 2021 شاهد تغییرات قابل توجهی در سیاست خارجی دولت سعودی بوده‌ایم، گرچه همچنان از نگاه تحلیلگران این تحولات سطحی و رسانه‌ای است، اما بی‌تردید 180 درجه‌ با رویکرد سابق ریاض تفاوت پیدا کرده است.

تحول ناگهانی عربستان از تنش با قطر به آشتی و دوستی آن هم ظرف چند ساعت، اعلام آمادگی برای سازش با یمن و حتی ابراز وجود برای کمک انسان‌دوستانه به این کشور گرچه هنوز روی کاغذ است، اما مغایرت بسیاری با نابود کردن گروه انصارالله و ویران کردن صنعا بر سر آنها دارد.

اعزام هیات مذاکره‌کننده به بغداد به منظور گفت‌وگو با هیات ایرانی بعد از اعزام تروریست برای خرابکاری در ایران یا تشویق خرابکاران به آتش زدن مراکز دیپلماتیک ایران در عراق هم تامل‌برانگیز است.

گرچه برهم صالح رئیس‌جمهور عراق روز پنجم ماه مه صرفاً از میزبانی کشورش از هیات‌های ایرانی و سعودی سخن گفت و به جز انجام چند دور مذاکره اطلاعات بیشتری در اختیار رسانه‌ها قرار نداد، اما تایید چندباره این کار به خودی خود بیانگر آن است که عربستان سعودی این بار به جای بهانه‌تراشی در جهت تنش‌آفرینی به دنبال بهانه‌ای برای خروج از گرداب بحران‌های خودساخته است، یا دست‌کم خود را اینچنین نشان می‌دهد.

حال اگر مساله سفر هیات اطلاعاتی سعودی به سوریه را هم به این معادله بیفزاییم و آب شدن تدریجی یخ روابط ریاض با آنکارا را هم از یاد نبریم، خواهیم دید که ظاهراً عربستان موتور خود را برای تغییر جهت تنش‌ها در منطقه روشن کرده‌ است. هرچند برخی از تحلیلگران بر این باورند که این کار به خواست متحد بزرگ‌تر انجام گرفته و گویا قرار است شماری از کشورهای اقماری را هم با خود به این سمت ببرد.