قتل 88 سیاستمدار ظرف 9 ماه

اعتمادآنلاین| در مکزیک، بسیاری از بخش‌های کمپین‌های انتخاباتی درست شبیه دیگر کشورهاست؛ تجمعات، پخش‌ کردن تراکت‌ها و برچسب‌ها و کاندیداهایی که وعده‌های مفت و پوچ می‌دهند. اما بخش‌های دیگری هم در انتخابات مکزیک وجود دارند که فقط مختص خود مکزیک هستند؛ تهدید‌کردن‌ها، حمله‌ها و قتل‌ها!

به گزارش اعتماد به نقل از سی‌ان‌ان، هر نوبت، وقتی که زمان انتخابات در مکزیک فرا می‌رسد خشونت‌های انتخاباتی هم از راه می‌رسند و امسال هم از این جهت تفاوتی وجود ندارد. اما تفاوت عمده‌ای بین رخدادهای امسال و سال‌های گذشته هست و آن اینکه خشونت‌های امسال، حتی اگر ملاک‌مان استاندارد خشونت‌ها در مکزیک باشد، بسیار بسیار زیادتر است.

اخبار حاکی از آن است که از ماه سپتامبر گذشته تاکنون، یعنی در مدت زمان حدود 9 ماه، دست‌کم 88 سیاستمدار مکزیکی یا کاندیداهای انتخابات به قتل رسیده‌اند. این 88 نفر بخشی از 565 نفری بودند که طی سال گذشته هدف خشونت‌های گروه‌های مسلح قرار گرفتند. دولت مکزیک اعلام کرده انتخابات‌ میان‌دوره‌ای امسال در مکزیک یکی از بزرگ‌ترین انتخابات‌ خواهد بود. اما به نظر می‌رسد تا تاریخ 6 ژوئن، یعنی زمانی که حوزه‌های رای‌گیری به کار خود پایان دهند، این دور از انتخابات یکی از مر‌گبارترین ادوار نیز باشد.

قتل پی در پی کاندیداهای انتخابات

آبل موریتا دو هفته پیش در نزدیکی ساختمان شهرداری، یعنی همان نهادی که برای تصدی رییاستش کاندید شده بود، مشغول سخنرانی بود که به گفته پلیس دو مرد مسلح سوار بر اتومبیل به او شلیک کرده و او را هدف 10 گلوله قرار دادند. موریتا به عنوان کاندیدا در همه سخنرانی‌های خود تاکید کرده بود مبارزه با جرم و جنایت اولویت اصلی‌ او خواهد بود. تنها یک روز قبل از مرگ، موریتا در یک سخنرانی گفته بود: « تجارت مواد مخدر دیگر بس است! کودکان‌مان و خانواده‌های‌مان نابود شده‌اند. من مرد قانونم و قانون را حکمفرما خواهم کرد. به هیچ عنوان ترسی به خود راه نمی‌دهم». اما یک روز بعد شبکه‌های اجتماعی عکس‌هایی از موریتا منتشر کردند که بی‌حرکت روی زمین افتاده و پیراهن سفیدش غرق خون است. مقامات پلیس مکزیک می‌گویند موریتا عمدا مورد هدف قرار گرفته است اما هنوز نمی‌دانند چه کسانی پشت این حمله هستند. ظاهرا تحقیقات در این خصوص آغاز شده است.

موریتا یکی از چهره‌های شناخته‌ شده بود که به واسطه سخنرانی‌های جسورانه‌اش در خصوص لزوم مبارزه با جرم و جنایت معروف شده بود. موریتا به عنوان وکیل، وکالت خانواده لبرون را نیز برعهده داشت؛ خانواده‌ای با تابعیت دوگانه مکزیکی- امریکایی که 9 عضو خود را طی حمله مسلحانه کارتل‌های مواد مخدر در اواخر سال 2019 از دست داده بودند.

روز سه‌شنبه هفته گذشته یکی از کاندیدای مشهور دیگر نیز به قتل رسید. آلما روزا باراگان برای تصدی سمت شهرداری شهر مورولئون در ایالات گوآناجوآتو کاندید شده بود. این ایالت یکی از جرم‌خیزترین مناطق در مکزیک است. تنها لحظاتی قبل از اینکه باراگان جانش را از دست دهد در یک پست زنده فیس‌بوکی خطاب به هوادارانش گفته بود: «اگر می‌خواهید مرا همراهی کنید بیایید و طرح‌های مرا بشنوید. بیایید تا برای یک لحظه هم شده همزیستی را تجربه کنیم. در کنار هم می‌توانیم خیلی بهتر عمل کنیم». دفتر دادستان کل ایالات گوآناجوآتو این جنایت را محکوم و اعلام کرده تحقیقات را در این خصوص آغاز می‌کند.

چه کسی پشت این قتل‌هاست؟

هنوز مشخص نیست انگیزه قاتلان این کاندیداها چه بوده است، اما سرنخ‌ها می‌توانند به جنایات سازمان‌یافته و جنگ‌ها بر سر تصاحب زمین ربط داشته باشند. آنا ماریا سالازار، کارشناس حوزه امنیت در مکزیک معتقد است که در بسیاری از موارد، گروه‌های کوچک خلافکار یا کارتل‌های بزرگ مواد مخدر به کاندیداهایی که دوست‌شان ندارند حمله می‌کنند تا بتوانند کاندیداهای مدنظر خودشان را به قدرت برسانند. از نظر این گروه‌ها و این کارتل‌ها، تسلط بر قلمرو کاری‌شان بسیار اهمیت دارد. سالازار می‌گوید: «ترس و وحشت شدیدی حاکم است. همه‌ چیز مربوط به سازمان‌هایی است که دوست دارند فرد مورد نظر خودشان در انتخابات برنده شود تا بتواند کاملا نیازهای‌شان را برآورده کرده و همچنان به آنها اجازه دهد کنترل قلمرو خود را در اختیار داشته باشند. بنابراین همه‌ چیز به قلمرو فعالیت مربوط می‌شود». البته در برخی موارد هم این‌گونه بود که آن سیاستمداران یا کاندیداها خودشان نیز درگیر جنایت‌های سازمان یافته بوده‌اند.

این گروه‌های جنایتکار یا از کاندیداها حمایت‌های مالی یا اینکه آنها را تبلیغ می‌کنند و اگر کارها باب میل‌شان پیش نرود، این حمایت و تبلیغ به تهدید و ارعاب و در نهایت قتل کاندیدای مورد نظر تبدیل و این‌گونه بازی تمام می‌شود. سالازار معتقد است: «این سازمان‌های جنایتکار در نهایت دریافته‌اند که کنترل داشتن روی احزاب و ساختارهای سیاسی در منطقه‌شان به آنها اجازه می‌دهد از این کنترل در جهت تسهیل اموری نظیر قاچاق مواد مقدر و جنایات دیگر استفاده کنند». چنین رویکردی خصوصا پس از روی کار آمدن خوزه مانوئل لوپز، رییس‌جمهوری جدید مکزیک که از سال 2018 قدرت را به دست گرفته بیشتر هم شده است.

لوپز از زمانی که روی کار آمد روش متفاوتی را در مبارزه با جنایات سازمان‌یافته در پیش گرفت، ترجیح داد استراتژی‌های گذشته در جنگیدن با کارتل‌های مواد مخدر را کنار بگذارد. او معتقد است که باید ریشه‌های اصلی این معضل را خشکاند. لوپز معتقد است تا زمانی که فقر فراگیر در مکزیک وجود داشته باشد، افراد خیلی راحت‌تر برای به دست آوردن پول به عضویت کارتل‌های مواد مخدر در می‌آیند. اما کارشناسانی نظیر سالازار معتقدند یکی از دلایل افزایش قتل‌های سیاسی، همین استراتژی لوپز است، چراکه این استراتژی به جنایتکاران اجازه می‌دهد به صورت موقت هم که شده قدرت را در دست داشته باشند و احساس کنند از حق موجودیت برخوردارند. دولت لوپز اما مصرانه اعلام کرده است که این استراتژی برای نتیجه دادن به زمان نیاز دارد.

منتقدان اما می‌گویند سال‌هاست دولت‌هایی که در مکزیک بر سر کار آمده‌اند هیچ اقدامی برای مبارزه با جنایات سازمان‌یافته صورت نداده‌اند بنابراین دولت لوپز هم از این قاعده مستثنی نیست. لوپز اخیرا گفته است: «این روزها کمپین انتخاباتی به راه انداختن کار بسیار دشواری است. اما ما به حفاظت کاندیداها ادامه خواهیم داد». معنی عبارت ادامه حفاظت از کاندیداها این است که دولت در حال حاضر در حال محافظت از آنهاست، در حالی که اساسا هیچ حفاظت موثری وجود ندارد. منتقدان دولت مکزیک معتقدند پاسخ ضعیف دولت به این موضوع به این دلیل است که دولت هنوز شدت این مشکل را درنیافته و اساسا ابعاد گسترده آن را به رسمیت نمی‌شناسد. در آمارهای دولتی درباره تعداد سیاستمداران و کاندیداهایی که طی یک‌سال گذشته کشته‌ شده‌اند، تنها 14 نفر ثبت شده‌اند در حالی که سازمان‌های مستقل این تعداد را بیش از 80 نفر اعلام کرده‌اند. وقتی سوال شد که چرا آمارهای دولتی تا این اندازه از آمارهای سازمان مستقل کمتر هستند، پاسخی که به منتقدان داده شد این بود که دولت قصد ندارد روش‌های محاسبه‌اش را فاش کند.

مکزیک کشوری است که در آن 90 درصد پرونده‌های جرم و جنایت بدون اینکه حل و فصل شوند، مختومه اعلام می‌شوند. در حالی که انتخابات میان‌دوره در مکزیک همچنان در جریان است، ناظران در خصوص شدت یافتن آمار و ارقام این قتل‌های سیاسی بسیار نگران هستند.