نقش اردوغان در افغانستان چیست؟

اعتمادآنلاین| انتشار مطالب رسانه های خارجی تنها با هدف اطلاع رسانی و اگاهی از تحلیل های آنان انجام می شود و به هیچ عنوان به منزله تایید آن نیست.

المیادین در مطلبی به قلم شارل أبی نادر نوشت: دولت‌های هم مرز با افغانستان یا دولت‌هایی که می‌توانند تاثیری بر قدرت مسلط در این کشور داشته باشند، همچنان با اوضاع افغانستان پس از خروج آمریکا از آن و پیامد‌های این خروج، پس از پیشروی سریع طالبان، با احتیاط برخورد می‌کنند. همزمان، مجامع پیگیر، موضوع درخواست ایالات متحده از آنکارا برای استقرار یگان‌های نظامی در راستای تامین امنیت فرودگاه کابل را مورد بررسی قرار می‌دهند. در حالی که ترکیه با این مأموریت موافقت کرده و برای آن اماده شده است، طالبان اعلام کرده با این اقدام مخالف است و این مخالفت بیش از هر چیز نشان دهنده دشمنی با آمریکاست، به این دلیل که طالبان اطمینان دارند حضور ترکیه با درخواست آمریکا بوده است.

به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: درست است که واشنگتن به عقب نشینی اغلب یگان‌های نظامی خود از افغانستان نزدیک شده، اما عملا می‌توان گفت آمریکا به همراه هیئت دیپلماتیک خود، یگان‌های امنیتی و نظامی کافی را نگاه داشته و این نیرو‌ها نه تنها در منطقه سفارت آمریکا داخل کابل، بلکه در رفت و آمد‌های این هیئت نیز آن را همراهی می‌کنند. علاوه بر اینکه به نظر می‌رسد واشنگتن نقش سیاسی و دیپلماتیک فعال و جدی در داخل افغانستان یا به همراه دولت‌های خارجی خواهد داشت.

بر این اساس، برای آمریکایی‌ها دشوار نیست که امنیت فرودگاه و حمایت مستقیم از آن را واگذار کنند، بویژه آنکه قادرند به سرعت از پایگاه‌های مستقر خود در نزدیکی افغانستان، یعنی گرجستان یا خلیج فارس یا شمال اقیانوس هند، وارد افغانستان شوند.

مساله جالب توجه و عجیب آنکه حضور نظامی، اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در افغانستان به مدت بیست سال، با نظارت مستقیم و حمایت، آموزش و مسلح سازی هزاران نظامی افغان همراه بود و این افراد به جدیدترین سلاح‌ها و توانایی‌های نظامی آمریکا مسلح شدند، اما امروز واشنگتن به آن‌ها می‌گوید شما نمی‌توانید از فرودگاه پایتخت خود حمایت کنید و ما از ترک‌ها می‌خواهیم با 500 سرباز این مأموریت را انجام دهند!

درست است که واشنگتن با شیوه خروج پیچیده خود از افغانستان جهان و دولت‌های بزرگ را غافلگیر کرد، اما به نظر می‌رسد همین واشنگتن از موضع خارجی طالبان نسبت به دولت‌های همسایه بویژه چین، روسیه و ایران، غافلگیر شد و با حسرت به این موضع طالبان که نگرانی دولت‌های همسایه را از تحولات افغانستان درک کرده، نگریست. همانطور که با تاسف به موضع هوشمندانه این سه دولت در فهم اقدامات نظامی و میدانی طالبان علیه دولت حاکم نگاه کرد.

در حالی که واشنگتن روی درگیری ایران و طالبان با یکدیگر به دلیل پیشینه‌های مذهبی یا مرزی تاریخی حساب کرده بود، این اتفاق نیفتاد و برعکس، تهران به سرعت یک استراتژی حکیمانه را در تعامل واقعگرا با نفوذ طالبان در افغانستان در پیش گرفت. علاوه بر این، هیئت‌های طالبان در مسکو نیز مورد استقبال رجال دولتی قرار گرفتند و در زمینه‌های مشترکی به گفتگو نشستند.

از این جهت، مانور امریکا برای واگذاری امنیت فرودگاه کابل و حمایت از آن، با هدف وارد کردن افراط گرایان به داخل افغانستان و نیز ورود افرادی به این کشور بود که سابقه فتنه افکنی را دارند، تا به این ترتیب، هرج و مرجی در داخل و خارج از مرز‌های افغانستان ایجاد شود. در این زمینه، ترکیه ید طولایی دارد، همچنانکه تروریست‌های زیادی را وارد سوریه کرده و از آن‌ها حمایت نمود. گذشته از این، ترکیه مسئول ورود تروریست‌ها به داخل لیبی است و با توجه به اینکه افغانستان ارتباط زمینی یا دریایی با لیبی ندارد، تنها راه برای انتقال نیرو‌های داعش از لیبی به افغانستان، راه هوایی و فرودگاه کابل است.

کدام طرف جز اردوغان برای اجرای تمایلات آمریکا در این چارچوب آماده است؟

تجارب اردوغان حداقل در سوریه، ثابت می‌کند که وی مناسب‌ترین گزینه برای ایفای نقش امین و تابع آمریکا در اجرای این نقشه و از طریق یگان‌های نظامی اطلاعاتی است که در آینده فرودگاه کابل را در اختیار می‌گیرند، اما مثل همیشه، رئیس جمهور اردوغان حمله تبلیغاتی ظاهری خود به آمریکایی‌ها را ادامه می‌دهد تا به این شکل، فرآیند «مانور-بازی-دروغ» را تکمیل کرده و وانمود کند از تصمیمات آمریکا تبعیت نمی‌کند.