درخواست محتمل لبنان از ایران: استخراج نفت و گاز از مناطق مرزی مورد مناقشه با اسرائیل

اعتمادآنلاین| النشره در مطلبی به قلم ناجی س. البستانی نوشت: در شرایطی که همچنان مذاکرات ترسیم مرز‌ها بین لبنان و اسرائیل در حالت تعلیق قرار دارد، اسرائیل به اقدامات خود در راستای تکمیل استخراج نفت و گاز از میادین واقع در مدیترانه ادامه می‌دهد. در تازه‌ترین اقدام، قراردادی بین مقامات اسرائیل و شرکت هالیبرتون آمریکا امضا شد و هدف از آن، کاوش نفت و گاز در یک حوزه دریایی است که در منطقه مرزی قرار دارد که محل نزاع بین لبنان و اسرائیل است. اما لبنان در برابر این تحول بزرگ چه می‌تواند بکند؟ سرنوشت رویای تبدیل لبنان به دولت صادر کننده نفت و گاز چه می‌شود؟

به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: درست است که مسئولان لبنانی صدای اعتراض خود را بالا بردند و وزیر خارجه، عبدالله بوحبیب و امل مدللی نماینده دائم لبنان در سازمان ملل تماس‌های دیپلماتیک لازم را با طرف‌های بین المللی داشتند تا مانع از تجاوز اسرائیل به حقوق لبنان در جریان عملیات حفاری شوند، اما این نوع درگیری‌ها با قطعنامه سازمان ملل حل نمی‌شود، چرا که به توازن‌های سیاسی و نظامی دقیق و درگیری‌های مربوط به نفوذ منطقه‌ای و بین المللی مرتبط است. بهترین دلیل برای این مهم آن است که ائتلاف شرکت‌های توتال فرانسه، نوفاتک روسیه و اینی ایتالیا تا کنون هیچ عملیات حفاری در منطقه شماره 9 که محل درگیری با اسرائیل است، انجام ندادند.

لازم به ذکر است مذاکرات غیر مستقیم بین دو هیئت لبنانی و اسرائیلی که هدف از آن رسیدن به توافقی در مورد ترسیم مرز‌های دریایی در منطقه مورد اختلاف بود، در سال 2020 آغاز شده و به دلیل اختلافات عمیق در مورد نقشه ها، چند بار متوقف شد. امید بر آن بود که دولت جدید در لبنان بار دیگر زمینه مذاکرات با اسرائیل در این باره را فراهم کند، که اقدام تحریک امیز اسرائیل در هفته گذشته، سوالاتی را در مورد دور پنجم مذاکرات ترسیم مرز‌ها برانگیخت، چرا که ظاهرا اسرائیل نیتی برای حل مساله ندارد و آمریکا که ایفاگر نقش میانجی است، تمایل و جهت گیری بیشتری به موضع اسرائیل دارد.

لبنان به سیاست محکمی پایبند است تا ضامن تامین حقوق دریایی اش باشد و حتی با صحبت از ارائه امتیاز هم مخالف است. اما مشکل بزرگ اینجاست، در حالی که این شرایط باعث شده پرونده حفاری میادین نفت و گاز در آب‌های منطقه‌ای لبنان در حالت تعلیق قرار گیرد، اسرائیل به عملیات منظم خود برای استخراج مواد اولیه از آب‌های نزدیک خاکی که بر آن سیطره یافته ادامه می‌دهد و و اخیرا اقدامات لجستیکی و اجرایی لازم برای استخراج گاز از مناطق نزدیکی به مرز‌های دریایی لبنان در جنوب را هم تکمیل کرده است، بدین معنا، اسرائیل در زمینه مسابقه نفت و گاز از لبنان چند گام جلوتر است و سعی می‌کند یک واقعیت میدانی را تحمیل کند که تغییر آن در آینده دشوار است.

در مقابل، حزب الله و نیرو‌های وابسته به آن از دولت لبنان می‌خواهند تا به شرکت‌های ایرانی اجازه حفاری میادین نفتی و گازی را بدهند و این در صورتی است که شرکت‌های غربی تحت تاثیر فشار‌های بین المللی در اجرای این مأموریت تعلل کنند و نخواهند در مناطقی سرمایه گذاری کنند که محل درگیری بین اسرائیل و لبنان است. ترویج درخواست کمک از ایران، اخیرا و پس از تلاش‌های حزب الله در این باره، اهمیت زیادی دارد، اما به نظر کارشناسان، صحبت از درخواست کمک از شرکت‌های حفاری و کاوشگری ایران از سوی لبنان، تنها در چارچوب مزایده‌های کلامی جای می‌گیرد، چرا که لبنان هرگز به سمت چنین گزینه‌ای که می‌داند موجب ورودش به یک مهلکه قانونی در مقابل جامعه بین المللی می‌شود، نمی‌رود. بسیاری نگرانند که این طرح مقدمه‌ای برای بالا گرفتن تنش‌ها با اسرائیل باشد که هدف از آن، متوقف کردن حفاری‌های احتمالی در منطقه دریایی محل اختلاف بین لبنان و اسرائیل است. در این حالت، بعید نیست حزب الله در آینده در دریای جنوب دست به اقدام امنیتی بزند تا عملیات حفاری اسرائیل را متوقف کند.

در پایان، راه حل بهتر برای دولت لبنان می‌تواند بازگشت به میز مذاکرات برای ترسیم مرزها، بدون شروط اضافی باشد، تا به این شکل حقوق خود را حفظ کرده و تلاش کند لبنان به یکی از کشور‌های صادر کننده نفت و گاز تبدیل شود. اما در صورتی که این امر محقق نشود، به نظر می‌رسد ما شاهد درگیری‌های لفظی و تهدیدات دن کیشوتی باشیم، در حالی که در مقابل، اسرائیل به عملیات کاوشگری خود و استخراج مواد اولیه اش از مدیترانه ادامه می‌دهد، در این زمینه مانند دیگر دولت‌های منطقه پیشرفت می‌کند و لبنان از این قافله عقب می‌ماند.