ترکیه باید به خبرنگار زندانی غرامت بپردازد

دیوان عالی حقوق بشر اروپا، ترکیه را به اتهام زندانی کردن دنیس یوجل، خبرنگار آلمانی-ترکیه‌ای محکوم کرد و مواردی از شکایت او را وارد دانست.

به گزارش ایسنا، به نقل از پایگاه خبری دویچه وله، در حکم قاضی دیوان عالی مستقر در استراسبورگ آمده است که برخورد قوه قضائیه ترکیه، حقوق بنیادین انسانی دنیز یوجل مبنی بر آزادی و امنیت و نیز آزادی بیان او را نقض کرده است. به همین دلیل آنکارا باید غرامتی بالغ بر ۱۲هزار و ۳۰۰ یورو به این خبرنگار بپردازد و ۱۰۰۰ یورو هزینه دادگاه را متقبل شود.

این حکم هنوز قطعیت نیافته و برای طرفین مناقشه مهلتی سه ماهه به منظور اعتراض به آن تعیین شده است.

حکم دادگاه در پی شکایت خبرنگار آلمانی-ترکیه‌ای صادر شده است. این گزارشگر روزنامه "دی ولت" آلمان از فوریه ۲۰۱۷ تا فوریه ۲۰۱۸ بدون کیفرخواست در زندان جرایم سنگین "سیلیوری" واقع در غرب استانبول در حبس بود.

این خبرنگار ۴۸ ساله می‌گوید در مدت حبس حقوق اولیه انسانی او نقض شده است. شکایت او به طور مشخص مبتنی بر غیرقانونی بودن حبس و مدت زمان آن بوده است (ماده ۵ کنوانسیون حقوق بشر اروپا). علاوه بر این یوجل ترکیه را به نقض آزادی بیان او (ماده ۱۰) و محدودیت حقوق فردی او با انگیزه‌های سیاسی (ماده ۱۸) متهم کرده است.

در بازپرسی‌ها تفهیم اتهام شده است

دیوان عالی حقوق بشر اروپا در مورد نقض آزادی فردی استدلال کرده است که دادگاه قانون اساسی ترکیه بازداشت تحقیقاتی دنیز یوجل را به دلیل فقدان ادله کافی، متناسب تشخیص نداده است. بنابراین از نظر دیوان عالی، شکایت یوجل در مورد مدت حبس (ماده ۵، بند ۳) منتفی است.

دیوان عالی حقوق بشر اروپا شکایت یوجل در مورد عدم دسترسی به پرونده تحقیقاتی را نقض کنوانسیون حقوق بشر تشخیص نداده است (ماده ۵، بند ۴)، زیرا یوجل در روند بازپرسی‌ها از اتهاماتی که به او وارد شده به قدر کافی مطلع شده است.

دیوان عالی همچنین شکایت یوجل در مورد روند رسیدگی قضایی طولانی‌مدت در برابر دادگاه قانون اساسی ترکیه را مدلل تشخیص نداده و وارد نمی‌داند (ماده ۵، بند ۴).

دیوان عالی اما حکم دادگاه قانون اساسی ترکیه مبنی بر پرداخت غرامت به دنیس یوجل بالغ بر ۳۷۰۰ یورو را، با توجه به وضعیت حبس او، کافی تشخیص نداده است (ماده ۵، بند ۴).

از نظر دیوان عالی حقوق بشر اروپا، از آنجا که ظن کافی برای ارتکاب جرم از سوی دنیز یوجل وجود نداشته، حبس تحقیقاتی، حق آزادی فردی او را نقض کرده است. قضات دیوان عالی این اقدامات قضایی در ترکیه را در راستای ایجاد رعب در جامعه مدنی این کشور با هدف ممانعت از طرح نظرات مخالف تشخیص داده‌اند.

تأسف یوجل در مورد بخش‌هایی از حکم دیوان

دنیز یوجل می‌گوید بخش‌هایی از حکم دیوان عالی حقوق بشر اروپا برای او "تأسف‌آور" است، زیرا با این‌ که او به مدت ۹ ماه در حبس انفرادی بوده و به رغم تحمل سه روز بدرفتاری و آزار شدید بدنی و روانی در زندان جرایم سنگین "سیلیوری"، دیوان عالی حقوق بشر اروپا هیچ موردی در نقض اصل ممنوعیت شکنجه تشخیص نداده است.

انجمن قلم (پن) (PEN) آلمان در عین استقبال از حکم دیوان عالی، آن را مورد انتقاد نیز قرار داده است. انجمن قلم می‌گوید، اگر چه دیوان عالی تأیید کرده که دنیز یوجل "تنها به دلیل حرفه خبرنگاری خود تحت پیگرد قرار گرفته است"، اما نه اصل ممنوعیت شکنجه و نه بازداشت و محاکمه با انگیزه‌های سیاسی در مورد او تشخیص داده نشده است.

فعالان حقوق بشر می‌گویند، بازداشت و محاکمه دنیز یوجل در ترکیه با انگیزه‌های سیاسی صورت گرفته است.

سازمان گزارشگران بدون مرز در رتبه‌بندی آزادی رسانه‌ها، ترکیه را در رتبه ۱۵۳ از ۱۸۰ کشور، پس از ونزوئلا، جمهوری دموکراتیک کنگو و روسیه، قرار داده است.

دولت ترکیه از زمان تلاش برای کودتا در این کشور در سال ۲۰۱۶، رویکردی سخت و پرخشونت علیه خبرنگاران در پیش گرفته است. هم‌اکنون بسیاری از نمایندگان رسانه‌های این کشور به دلیل فعالیت‌های حرفه‌ای خود در حبس به سر می‌برند.