روایت نیویورک تایمز از سایه میراث ترامپ بر مذاکرات وین

این روزنامه آمریکایی روز شنبه به وقت محلی در گزارش نوشت، عوامل زیادی در تضعیف چشم انداز احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ ایران دخیل هستند. اما شاید هیچ عاملی به اندازه میراث دونالد ترامپ رییس جمهوری سابق آمریکا تلاش های دولت بایدن در این راستا را با مشکل مواجه نکرده باشد.

به گزارش ایرنا، در این گزارش آمده است: البته این ترامپ بود که در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته ای که دولت باراک اوباما و ایران آن را امضا کرده بودند، خارج شد و برجام را "بدترین توافق در تاریخ آمریکا " توصیف کرد.

اما ترامپ به خروج از برجام کفایت نکرد. مقامات و تحلیلگران آمریکایی می گویند که اقدامات وی توانایی آمریکا برای مذاکره با تهران را بسیار پیچیده کرد .

نیویورک تایمز با طرح ادعاها علیه برنامه هسته ای ایران نوشته است: ایران همیشه تاکید کرده است که که برنامه هسته‌ای‌اش برای اهداف صلح‌آمیز مانند تولید ایزوتوپ‌های پزشکی برای تشخیص و درمان بیماری‌ها است.

در گزارش این روزنامه آمریکایی آمده است: رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و مذاکره کننده این کشور در وین، ماه گذشته به سناتورهای آمریکایی  گفت که ترامپ یک بحران هسته‌ای غیرضروری را برای بایدن به جا گذشته است و افزود که شانس نجات توافق ضعیف"شده است.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز سه‌شنبه گفت که ایران طرح جدیدی را به آمریکا پیشنهاد کرده است، اما وی جزئیاتی ارائه نکرد.

روزنامه نیویورک تایمز ادامه داد: یک مقام ارشد دولت در واشنگتن که به مذاکرات نزدیک است، گفت که از هرگونه پیشنهاد جدیدی از سوی تهران بی‌اطلاع است، اما "البته ما از ایده‌هایی که ممکن است به توافق منجر شود، استقبال می کنیم".

 این رسانه آمریکایی اضافه کرد: به گفته چندین منابع آگاه از روند مذاکرات، میراث  ترامپ حداقل از سه جهت مهم مذاکرات را تحت تأثیر قرار می دهد. اولین میراث ترامپ چیزی است که ایرانی ها آن را از بین رفتن گسترده اعتماد توصیف می کنند: خروج یک‌جانبه ترامپ از برجام برغم پایبندی ایران به آن، نگرانی تهران در مورد تغییر مسیر ناگهانی آمریکا پس از هرگونه انتخابات را  تأیید کرده است.

 نیویورک تایمز ادامه داد: سر میز مذاکره در وین، ایرانی‌ها خواستار تضمین‌هایی شده‌اند که هر جانشینی برای آقای بایدن از لغو مجدد توافق محدود شود.

این رسانه آمریکایی نوشت: ایرانی‌ها یک نگرانی دیگر نیز دارند که به مساله بالا مرتبط است: آنها می گویند اگر شرکت‌های خارجی احساس کنند تحریم های آمریکا پس از انتخابات ریاست جمهوری بار دیگر وضع خواهند شد، ممکن است تمایلی به سرمایه‌گذاری در ایران نداشته باشند. مقامات دولت بایدن توضیح داده‌اند با توجه به ماهیت سیستم دموکراتیک آمریکا این مساله امکان‌پذیر نیست.

در این گزارش آمده است: ترامپ با وضع حدود یک هزار و۵۰۰  تحریم جدید علیه ایران، دومین مانع بزرگ برای احیای توافق را ایجاد کرد. ایران اصرار کرده است که این تحریم‌ها لغو شوند اما بیش از همه بر لغو تحریم ها علیه سپاه پاسداران تاکید کرده است که ترامپ در سال ۲۰۱۹ آن را در فهرست موسوم به سازمان های تروریستی قرار دارد.

این رسانه آمریکایی ادامه داد: دولت‌های سابق آمریکا سپاه پاسداران را محکوم کرده‌ بودند اما نسبت به شناسایی بازوی یک دولت خارجی به عنوان یک گروه تروریستی محتاط بودند.

نیویورک تایمز مدعی شد: مذاکره‌کنندگان ایرانی گفته‌اند که برای دستیابی به یک توافق هسته‌ای جدید، بایدن باید برچسب تروریستی سپاه  را کنار بگذارد، اما وی بدون دادن امتیازات دیگر از سوی ایران، از این اقدام امتناع کرده است.

این رسانه آمریکایی ادامه داد، یک مقام ارشد دولت آمریکا که خواست نامش فاش نشود در تشریح مذاکرات خصوصی ادعا کرد که ایران تاکنون حاضر به پذیرش این خواسته ها نشده است.

در ادامه این گزارش آمده است: افرادی که با این مذاکرات آشنا هستند به میراث سوم ترامپ  اشاره کرده و گفتند: مقامات ایرانی از زمان خروج ترامپ از برجام، از گفتگوی مستقیم با مقامات آمریکایی خودداری کرده اند. ترامپ پس از آنکه دستور ترور سردار قاسم سلیمانی فرمانده ارشد نظامی ایران را صادر کرد، نارضایتی و خشم بیشتر ایران را ایجاد کرد.

این گزارش ادعا کرده است: در طول مذاکرات در وین، رابرت مالی با ارسال پیام‌هایی از طریق واسطه‌های اروپایی از هتلی در آن سوی خیابان با مذاکره‌کنندگان ایرانی ارتباط برقرار کرد که این روند را مختل کرد و گهگاه باعث سوءتفاهم‌های وقت‌گیر شد.

نیویورک تایمز ادامه داد: مقامات دولت ترامپ و دست‌اندرکارانش در درجات مختلف انتظار چنین پیچیدگی‌هایی را داشتند، زیرا سیاستی را طراحی کردند که تا حدی به معنای دشوار ساختن هرگونه مذاکره آینده بدون تغییرات چشمگیر در رفتار ایران بود.

 مقامات دولت بایدن می‌گویند که ترامپ خواسته‌های حداکثری را در قبال ایران مطرح کرد که حتی با توجه به فشار اقتصادی شدیدی که وی بر تهران وارد کرد، غیرواقعی بود.

رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در جلسه استماع سنا گفت: دولت ترامپ پیش‌بینی کرد که ایران برنامه هسته‌ای خود را از سر نخواهد گرفت و ایران برای مذاکره درباره سایر نگرانی‌های ما خواهد آمد. کاش حق با آنها بود. متاسفانه ثابت شد که آنها در همه زمینه‌ها اشتباه می‌کنند.

این رسانه آمریکایی ادامه داد: دنیس راس مذاکره‌ کننده خاورمیانه (غرب آسیا) در چند دولت آمریکا گفت که هر دو طرف هنوز انگیزه‌هایی برای مصالحه دارند. وی در مورد بایدن گفت:  او در این مقطع راه دیگری برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران ندارد و این برنامه در حال حاضر با نظارت کمتر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال پیشروی است.

راس اذعان کرد توافق هسته‌ای که حتی در سال ۲۰۱۵ از حمایت محدودی در کنگره برخوردار بود، امروز کمتر جذاب به نظر می‌رسد؛ اکنون ایران دانش هسته‌ای بیشتری را به دست آورده و بندهای کلیدی "غروب آفتاب" توافق تا چند سال دیگر منقضی می‌شود.

وی در عین حال گفت: بایدن هنوز ممکن است خواهان بازگشت به توافق باشد، نه به این دلیل که فکر می‌کند خیلی عالی است، بلکه به این دلیل که جایگزین آن بسیار بد است.

وی افزود: در غیر این صورت، ایرانی‌ها می‌توانند به پیشروی خود ادامه دهند.