نشانه ای از اقبال آمریکا به برجام وجود ندارد

شیرین هانتر، استاد دانشگاه جرج‌تاون در گفت وگو با روزنامه هم میهن درباره توافق ایران با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی می گوید:« اخبار منتشرشده پس از سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی تا حدی امیدوارکننده بود، اما باید منتظر ماند و دید که آیا توافقات به‌دست‌آمده اجرایی خواهند شد یا خیر.»

بخش هایی از این گفت وگو به شرح زیر است:

•  مسائل سیاسی به مسائل فنی بی‌ربط نیستند؛ به‌طور مثال نگرانی‌های مربوط به سطح غنی‌سازی اورانیوم در ایران و تصمیم‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدون‌شک در مذاکرات سیاسی موثر هستند. بنابراین سفر آقای گروسی و اعلام آمادگی ایران برای همکاری با آژانس در زمینه راستی‌آزمایی، در تصمیمات آژانس موثر خواهد بود. همچنین گزارش مثبت آژانس خطر صدور قطع‌نامه شدیداللحن علیه ایران و متعاقب آن ارجاع مجدد پرونده ایران به شورای امنیت را کاهش می‌دهد.
• مسلما اخبار منتشرشده پس از سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی اتمی تا حدی امیدوارکننده بود، اما باید منتظر ماند و دید که آیا توافقات به‌دست‌آمده اجرایی خواهند شد یا خیر. از آن گذشته آژانس به‌صورت کامل آزادی عمل ندارد و تا حد زیادی تحت تاثیر فشارهای اعضای کلیدی است.
• مسئله این است که آیا این کشورها می‌خواهند مشکلات ایران با آژانس تمام شود؟ البته در داخل ایران هم بسیاری نسبت به عملکرد آژانس مطمئن نیستند و ممکن است موانعی در مسیر اجرای توافقات حاصل‌شده، ایجاد کنند. با این حال اگر حتی توافقات با آژانس هم با موفقیت اجرا شود، نمی‌توان اطمینان داشت مسئله برجام و مذاکرات مربوط به احیای آن در مسیر مثبتی حرکت کند چراکه این مسئله بیش از همه‌چیز به سیاست‌های آمریکا بستگی خواهد داشت. در حال حاضر من نشانه‌ای در اینکه رویه آمریکا در حال تغییر باشد، نمی‌بینم.
• مانع اصلی سیاست فعلی آمریکا و کشورهای اروپایی است. این کشورها از ایران به‌دلیل مسائل گوناگون به‌خصوص کمک تسلیحاتی به روسیه ناراضی هستند. همچنین تحولات داخلی ایران در چند‌ماه گذشته این ذهنیت را برای آنها ایجاد کرده که یا حکومت ایران به‌دلیل مشکلات داخلی سقوط خواهد کرد یا به‌شدت ضعیف شده و مجبور به دادن امتیاز و تغییر سیاست‌های منطقه‌ای خود می‌شود.
• باید در نظر داشت که موضوع هسته‌ای فقط یکی از مشکلات ایران با غرب است، که در غیر اینصورت برجام همچنان ادامه داشت. تا امروز مسائل هسته‌ای بهانه‌ای بوده که آمریکا و غرب بتوانند با تحریم‌های شدید ایران را تضعیف کرده و به این وسیله فعالیت‌های منطقه‌ای این کشور را نیز مهار کنند.