دلیل تنش اخیر اروپا با ایران چیست/ پای مکانیسم ماشه در میان است؟

کارشناس مسائل بین‌الملل در واکنش به بیانیه اخیر کشورهای اروپایی علیه ایران گفت: اروپایی ها ضمن مخالفت و انتقاد نسبت به فروش پهپادهای ایرانی به روسیه، نگران فروش موشک‌های بالستیک ایران به روسیه نیز هستند.

به گزارش خبرآنلاین، مهم‌ترین بخش‌های گفتگوی کوروش احمدی را در ادامه می‌خوانید:

• ظکارکرد اصلی قطع‌نامه‌ی ۲۲۳۱ تایید برجام و توصیه به کشورها برای اجرای آن بود. این قطعنامه همه قطع‌نامه‌های پیشین شورای امنیت پیش از برجام را لغو ‌کرد.
• البته در بند یازده و دوازده‌ آن قید شده که تحت شرایطی و در صورت تخلف شدید ایران از محدودیت‌ها و تحریم‌های مندرج در ضمیمه قطع‌نامه‌ی ۲۲۳۱، از طریق نوعی "مکانیسم ماشه" امکان احیا و بازگشت قطع‌نامه‌های لغو شده وجود خواهد داشت.
• محدویت در زمینه خرید و فروش سلاح های متعارف که تا اکتبر ۲۰۲۰ جاری بود، منقضی شد و دیگر ایران برای خرید و فروش سلاح لازم نیست که از شورای امنیت مجوز بگیرد. البته تحریم های فرامرزی آمریکا در این مورد همچنان باقی ماند.
• بعد از تسلیحات فعالیت‌های موشکی در اکتبر امسال باید منقضی ‌شود و بعد از آن در اکتبر ۲۰۲۵ محدودیت‌های مربوط به اقلام و مواد و فعالیت‌های هسته‌ ای منقضی می‌شود.
• چه در این بیانیه‌ی اخیر و چه در اظهاراتشان در هفته‌ی گذشته به نظر نمی‎رسد که اروپایی‌ها به دنبال فعال کردن مکانیسم ماشه باشند. هدف‌ آن‌ها اعمال تحریم‌های موشکی اتحادیه‌ اروپا علیه ایران است تا بتوانند به همراه آمریکا فعالیت‌های موشکی ایران را محدود نگه دارند.
• طی یک سال و نیم اخیر اروپا بخاطر آنچه که فروش پهپاد و مهمات به روسیه می داند، از ایران به شدت ناخشنود بوده و مدعی است که از این سلاح ها در جنگ اوکراین استفاده می شود.
• این مساله مربوط به سیاست کلان کشور در برابر جنگ اوکراین است. برای اروپایی‌ها مساله‌ی اوکراین بسیار مهم است. اگر ایران بخواهد رضایت اروپا را جلب کند باید این موضوع را برای آن‌ها شفاف کند که قصد کمک کردن به روسیه در این جنگ را ندارد. فروش پهپاد به روسیه بسیار اروپایی‌ها را ناراحت کرده است.
• شاید هم بشود به این گفت استاندارد دو گانه اما توجه کنید که اولا ترکیه به اوکراین پهپاد فروخته است. البته اصرار دارد که این پهپادها یعنی پهپادهای بیرقدار توسط یک شرکت خصوصی ترکیه و قبل از جنگ اوکراین به به اوکراین فروخته شده است.
• البته روسیه همواره به این امر معترض است و توضیح آنکارا را نپذیرفته است.
• در روزهای اخیر نیز زلنسکی رئیس جمهور اوکراین در ترکیه بود و اردوغان در ملاقات با او حتی از شایستگی اوکراین برای عضویت در ناتو سخن گفت. اما ایران ترجیح داده که سیاست‌هایی یک طرفه داشته باشد و مثل ترکیه توازن را در سیاست خارجی خود رعایت نکرده است.
• بند قطع نامه که در ۲۰۲۰ منقضی شده در واقع از نظر سازمان ملل منقضی شده است اما تحریم های فرامرزی آمریکا همچنان مانع معاملات تسلیحاتی ایران است.
• بعلاوه پهپاد اگر چه نوعی سلاح است اما غرب مدعی است که مشمول معافیت های محقق شده در اکتبر ۲۰۲۰ نمی شود. آنها مدعی اند که در بحث محدودیت های موشکی در سند ۵۴۰ در دسته بندی دو بند ۱۹ لیستی از تجهیزات و اقلامی که ایران از خرید و فروش آن‌ها همچنان منع می‌شود وجود دارد که پهپاد هم جزء آنها است.
• اروپایی‌ها از فروش سلاح ایرانی به روسیه ناراضی هستند و جوانب فنی و حقوقی در درجه دوم اهمیت قرار دارد.