صدام حسین دستگیر شد

اعتمادآنلاین| حکایت آن خبر مهم و تاریخی چنین بود: 14 دسامبر سال 2003 میلادی، 23 آذر 1382 شمسی، مکان نقطه صفر مرزی خسروی در قصرشیرین.

ده‌ها مسوول محلی آماده استقبال از «جلال طالبانی» از رهبران ارشد کرد و رییس دوره‌ای شورای حکومت انتقالی عراق هستند. جلال طالبانی از رهبران کردهای مخالف رژیم بعثی که اینک به عنوان عضو شورای حکومت انتقالی عراق، ریاست دوره‌ای این شورا را بر عهده دارد، می‌خواهد از طریق ایران به اروپا سفر کند. پرواز هوایی در عراق به دلیل شرایط ناامن این کشور ممکن نیست و وی می‌بایست از طریق مرز خسروی در استان کرمانشاه وارد ایران شده و از این طریق به اروپا (فرانسه) سفر کند.

خودروهای حامل هیات عراقی به مرز می‌رسند، جلال طالبانی هنوز از خودروی خود پیاده نشده و با لبخند منتظر یک سوال است. محسن فتاحی خبرنگار ایرنا وقتی لبخند طالبانی را می‌بیند به فکر فرو می‌رود، چرا که هر بار مقام‌های عراقی از این مرز می‌گذشتند، چهره‌ای خسته و غمگین داشتند اما این بار شاداب و سر حال بودند.

«محسن» با خود می‌گوید، رهبران کُرد در سه دهه گذشته تنها با شنیدن خبر شکست رژیم صدام حسین دیکتاتور بغداد خوشحال می‌شدند آیا این بار هم پای صدام در میان است؟

فتاحی اگر چه قبل از آمدن طالبانی پرسش‌هایی در خصوص وضعیت عراق از جمله ناامنی‌ها، گروهک منافقین، آینده عراق برای پرسیدن آماده کرده بود اما احساس کرد اول باید از سرنوشت صدام بپرسد.

سوال فتاحی تمام نشده بود که طالبانی پاسخ داد: به یاری خداوند صدام دستگیر شد.

مخابره خبر دستگیری یکی از مخوف‌ترین دیکتاتورهای تاریخ از یک منطقه مرزی توسط ایرنا، در صدر اخبار روز جهان قرار گرفت. با ارسال خبر فوری دستگیری صدام، خبرنگار ایرنا می‌دانست که باید جزییات بیشتری از این خبر تهیه کند.

اصرار خبرنگار سمج ایرنا نتیجه داد و طالبانی که از سوی اطرافیانش به خروج از منطقه دعوت می‌شد، توضیح داد: دقایقی پیش منابع آمریکایی به من اطلاع دادند که صدام حسین را در تکریت دستگیر کرده‌اند. صدام در یک عملیات مشترک توسط پیشمرگان کرد و نیروهای آمریکایی دستگیر شد و این یعنی پایان بحران، ناامنی و بدبختی مردم عراق.

خبر فوری دستگیری صدام ساعت 13 مخابره شد و پس از آن خبرهای تکمیلی یکی پس از دیگری در خروجی خبرگزاری‌های جهان قرار گرفت.

فردای آن روز عبدالله رمضان‌زاده، سخنگوی دولت خاتمی، در جلسه مطبوعاتی خود موفقیت خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران را در ارسال اولین خبر درباره‌ دستگیری صدام تبریک گفت.

احمد مسجدجامعی، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در نامه‌ای به عبدالله ناصری طاهری، مدیرعامل سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) ـ مخابره‌ خبر دستگیری صدام که نخستین‏بار توسط ایرنا منتشر شد، را نشانه‏ای از ابتکار عمل و نوآوری خبری در جهان پر رقابت امروز دانست.

سیدمحمد خاتمی، رییس‌جمهور نیز در مراسم معرفی و تقدیر از دانشجویان نمونه‌ کشور، سرنوشت صدام را برای تمام نظام‌های دیکتاتور عبرت‌آمیز خواند و افزود: اینکه انسانی از اوج دیکتاتوری به حضیض ذلت بیفتد، واقعا عبرت‌آموز است. او تصریح کرد: در جوامع استبدادزده و دیکتاتوری، محور حاکم است و کوچک‌ترین مقاومتی با شدید‌ترین برخورد‌ها پاسخ داده می‌شود؛ در حالی که در نظام‌های مردم‌سالار قدرت باید از مردم، چرخشی و در برابر مردم پاسخگو باشد.

اکبر هاشمی ‌رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم طی سخنانی با اشاره به تحولات منطقه و عراق و با یادآوری سرنوشت عبرت آموز امثال صدام دیکتاتور سابق عراق گفت: این‌‌ همان وعده الهی است که اگر انسان‌ها در مسیر تکامل و فطرت بشریت و خدمت به مردم نباشند و در جهت فساد و شر و مزاحمت دیگران حرکت کنند، عاقبتی جز خفت و خواری نخواهند داشت. وی افزود: می‌‏دانیم که صدام جز شرارت برای مردم و کشور عراق و همسایگانش نداشت و سرنوشت سنگدلان آمریکایی و اسرائیل هم چیزی جز این نخواهد بود، محتسب خدا در بازار است و محکمه عدل الهی دقیق و قاطع.

من صدام، رییس جمهور عراق هستم!

صدام قبل از سرنگونی خود دستور داده بود که بیش از 10 خانه مخفی با پیچیدگی‌های امنیتی را برای اختفا در این مزرعه، آماده کنند. او در مدت زندگی تنهای خود در این 8 ماه اخیر، در این خانه‌ها جابه‌جا می‌شده است. بالاخره دیکتاتور سرنگون شده عراق پس از 240 روز در حالی دستگیر شد که مقامات آمریکایی، 25 میلیون دلار برای سر وی جایزه گذاشته بودند.

نیروهای آمریکایی و نیروهای کرد عراق با دریافت اطلاعاتی پیرامون وجود صدام در یک خانه گلی در تکریت، منطقه را محاصره کردند و صدام در حالی که در زیرزمین مزرعه‌ای مخفی شده بود بدون هیچ گونه مقاومتی و به همراه 750 هزار دلار پول و دو اسلحه کمری دستگیر شد. البته گروهی از معارضان عراقی از قبل محل اختفای او را می‌دانستند و همان‌ها در این دستگیری نقش اصلی را داشتند.

مخفیگاهی که صدام در آن پنهان شده بود، در زیر یک باغچه کاذب قرار داشت که با جابه‌جا کردن آن، یک صفحه بزرگ فلزی نمودار می‌شد. پس از برداشت این باغچه بود که گودال لوله‌ای با ارتفاع 7 متر بلندی که تا سطح زمین تعبیه شده بود و امکان تنفس صدام را ممکن می‌ساخت، نمایان شد.

اولین کلمات صدام پس از دستگیری خطاب به نیروهای آمریکایی این بود: من صدام، رییس جمهور عراق هستم و خواهان گفت‌وگو با شما می‌باشم. «برایان رید»، فرمانده‌ نیروهای آمریکایی در عملیات دستگیری صدام هم به او پاسخ داد: جورج بوش رییس جمهور آمریکا سلام و خوش آمدگویی خود را به تو ارسال کرده است.

روزنامه ایندیپندنت در روز 15 دسامبر نوشت، اگر چه صدام بدون جنگ و بدون مقاومت دستگیر شد، اما گزارش‌های اولیه حاکی از آن است که وی از زمان دستگیری و در بازجویی‌ها همکاری زیادی نشان نمی‌دهد.

مجله‌ تایمز نیز به نقل از یک مقام اطلاعاتی نا‌شناس نوشت صدام به سلولی در فرودگاه بغداد منتقل شده و مورد بازجویی قرار گرفته است. بر اساس نوار بازجویی، از وی پرسیده شده چه طور هستی؟ و او پاسخ داده: غمگینم چون مردم من در اسارت و بندگی هستند.

این نوار همچنین نشان می‌دهد که به وی لیوان آب داده شده که از خوردن امتناع کرده و گفته است: اگر آب بخورم باید به دست‌شویی بروم و من چه طور می‌توانم به دست‌شویی بروم زمانی که مردم من در اسارت و بردگی هستند؟

به گفته‌ این مقام، صدام از دادن پاسخ مستقیم به سوال‌ها اجتناب می‌کند که اغلب این پاسخ‌ها هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند؛ اما زمانی که او پرسیده شد که آیا عراق سلاح کشتار جمعی دارد یا خیر، صدام پاسخ داد: نه البته که نه، آمریکایی‌ها خودشان این را ساخته‌اند تا دلیلی برای آغاز جنگ با ما باشد.

یکی از بازجویان از وی پرسیده است: اگر سلاح کشتار جمعی نداشتید، چرا اجازه ندادید بازرسان تاسیسات شما را بازرسی کنند، صدام در پاسخ گفته است: ما نمی‌خواستیم که آنها به عرصه‌ها و کاخ‌های ریاست‌جمهوری وارد شوند و به حریم خصوصی ما تجاوز کنند.

بازجو از وی پرسیده است که آیا می‌داند کاپیتان اسکات اسپیسر، خلبان آمریکایی که طی جنگ 1991 خلیج‌فارس ناپدید شده، کجاست؟ صدام ضمن ابراز ناآگاهی گفت است: ما هرگز هیچ زندانی را نگاه نداشتیم. هرگز نمی‌دانم چه اتفاقی رخ داده است.

یک مقام اطلاعاتی گفته بود که در مخفیگاه صدام نامه‌ای از جانب یکی از رهبران مقاومت در بغداد کشف شده که در آن جزییات دیدار در بغداد و نام دیگر رهبران نیروهای حامی صدام وجود دارد که از این جهت حاوی اطلاعات ارزشمند و قابل توجهی می‌باشد.