ویروس کرونا| زندگی در پمپئی؛ مردمی که نزدیک شدن فاجعه را ندیدند

اعتمادآنلاین| ویروس کرونا ، ما را با دنیای متفاوتی روبرو کرده است. موزه بریتانیا در دوران قرنطینه و شیوع ویروس کرونا نمایش مجازی شهر پمپئی را دوباره در مقابل چشم مشتاقان به تصویر کشیده است. شهری با ساکنان ثروتمند و زندگی مدرن که با فوران آتشفشان زیر خاکستر مدفون شد. جاناتان جونز در «گاردین» به بهانه شیوع ویروس کرونا و شوی جدید موزه بریتانیا، شباهت‌های جوامع امروز در دوران ویروس کرونا و مردم پمپئی را در بی‌تفاوتی به طبیعت و چشم بستن بر فجایع قریب‌الوقوع بررسی کرده است.

سرنوشت مردم پمپئی

موزه بریتانیا شوی موفقش درباره فوران مرگبار آتشفشان پمپئی را دوباره به نمایش درآورده است و در دوران شیوع کرونا این حادثه بیش از قبل دلسردکننده و مهم به نظر می‌رسد.

در سال 79 پس از میلاد، پمپئی جامعه‌ای بود که تصور می‌کرد مدرن و سطح بالاست و کنترل آینده خود را کاملاً در دست دارد؛ اما طبیعت برای آنها برنامه دیگری ریخته بود.

فوران آتشفشان وسوویوس که شهرهای پمپئی، هرکولانیوم و بسیاری از روستاهای اطراف خلیج را در خود غرق کرد امپراتوری روم را در شوک فرو برد.

اجرای دوباره شوی «زندگی و مرگ در پمپئی و هرکولانیوم» در تور آنلاین این موفقیت وحشت‌آور خیره شدن به آینه تاریخ را به ما ارزانی می‌دارد.

ما نیز همچون ساکنان پمپئی، بدون آمادگی با بحران مواجه شدیم. مردم پمپئی به کوهستان زیبای خود افتخار می‌کردند، تا زمانی که آتشفشان فوران کرد. بدن‌های آنها زیر خاکستر سخت و فشرده سالم باقی مانده است. جمع‌شده بر اثر حرارت خفه‌کننده. چرا آنها چنین حادثه‌ای را پیش‌بینی نکرده بودند؟ چرا ما بحران کرونا را پیش‌بینی نکرده بودیم؟

موزه به طرز اعجاب‌آوری شواهد دال بر زندگی مرفه و ثروت اهالی پمپئی قبل از فوران آتشفشان را گرد هم آورده است.

مجسمه‌ها و نقاشی‌های دیواری در اتاق‌خواب‌ها، اتاق غذاخوری و حتی باغ‌ها سبک زندگی پرزرق و برق و ثروتمند خانه‌های پمپئی را به رخ می‌کشد.

ظروف غذاخوری، چراغ‌های خوراک‌پزی، نیمکت‌ها و لامپ‌ها، کافه‌ها، فروشگاه‌ها و چشمه‌های آب گرم احتمالاً شباهت دنیای آنها به دنیای امروز ما را دوچندان می‌کند. هر کسی آن‌قدر خوش‌شانس بوده باشد که در کوچه و خیابان‌های پمپئی و هرکولانیوم قدم زده باشد می‌تواند این شباهت را حس کند.

آنچه از تمدن‌های باستانی همچون مصر یا آزتک باقی مانده معمولاً برای ما اسرارآمیز می‌نماید، اما سبک زندگی مردم پمپئی برخلاف دیگر تمدن‌ها برای ما آشناست؛ مردم در روم باستان در بسیاری از موارد شبیه ما بودند، تفاوت در این است که آنها به جای ماشین ظرفشویی از برده‌ها برای این کار استفاده می‌کردند.

اگر عاشق ادبیات لاتین آنها باشیم یا از فرهنگ برده‌داریشان بیزار، رومی‌ها همزادهای ما بودند. و دقیقاً مثل ما چشم بر تهدید روشن و واضح طبیعت بستند.

خلیج ناپل یکی از شیک‌ترین مناطق امپراتوری روم به شمار می‌رفت. گفته می‌شود که کالیگولا در نزدیکی شهر هرکولانیوم خانه‌‌ای داشته و یکی از ویلاهای ساحل متعلق به پوپایا همسر نرون بوده است.

مردم پمپئی هشدارهای طبیعت را نادیده گرفتند

اما نادیده گرفتن شواهد حرکت لایه‌های زمین غیرممکن بود. فعالیت آتشفشان فعال شمال ناپل با لرزش زمین و وجود گازها به وضوح قابل تشخیص بود. رومی‌ها هم این شواهد را می‌دیدند. آنها تصور می‌کردند جزیره اورنوس دایره‌ای خروشان در این زمین خشمگین مدخل عالم مردگان است. اما وسوویوس در جنوب برای ساکنان پمپئی سرزمینی بهشتی بود نه جهنمی.

این کوه هرگز در تاریخ بشر فوران نکرده بود. وسوویوس نه تنها خطرناک نبود بلکه برای مردم منطقه فایده داشت. خاک این کوهستان برای کاشت انگور بسیار مرغوب بود. یک نقاشی بزرگ از پمپئی نشان می‌دهد تاکستان‌ها پر از انگورند و خدای شراب، باکوس یا همان دیونیسوس، در کنار تاک‌ها ایستاده و برای برکت آنها دعا می‌کند.

این کوهستان هنوز هم شراب معروفی به نام «لاکریما کریستی» تولید می‌کند. و اینجا جایی است که شباهت بین زمان گذشته و اکنون، شباهت بین پمپئی و دنیای ما به چشم می خورد. مردم هنوز در اطراف وسوویوس زندگی و کار می‌کنند.

دیدن هرکولانیوم، شهری در نزدیکی دریا که وسوویوس آن را با خاکستر و گدازه پوشاند، آزاردهنده است. شما در مناطقی که حفاری شده‌اند با مردگان رودررو می‌شوید. جمعیت به سمت بندرگاه فرار می‌کرده تا از آتشفشان جان به در برد. در حالی که ابرهای فوران آتشفشان آنها را احاطه کرده بود. آنها هنوز آنجا هستند؛ گروه تراژیکی از اسکلت‌ها و ارواح جامد که مرگ آنها را در بر گرفته. مرگ بر اثر فاجعه‌ای که هرگز فرصت کافی نیافتند تا از آن فرار کنند.

آیا ما هم مثل مردم پمپئی در خوابیم؟

این در حالی است که تنها بخش کوچکی از هرکولانیوم حفاری شده، بقیه شهر زیر شهر مدرن ارکولانو دفن شده است. شهری با 54 هزار نفر جمعیت. آنها چطور بیش از اجداد خود در روم باستان از فوران آتشفشان در امان‌اند؟

درست است که در حال حاضر با تکنولوژی مدرن می‌توان فعالیت آتشفشان را در نظر داشت، اما زندگی در نزدیکی یک آتشفشان به همان اندازه خطرناک است که 2000 سال قبل خطرناک بوده است. آیا ما هم مثل مردم پمپئی در خواب هستیم و از خطرات اطراف‌مان بی‌اطلاعیم؟ آیا این تمام کاری است که می‌توانیم انجام دهیم؟

حالا می‌توانیم در موزه بریتانیا به صورت آنلاین به این شهر سفر کنیم تا این تراژدی باستانی را ببینیم. ترحم و مرگ.

می‌توانیم سبک زندگی از دست رفته آنها را تحسین کنیم، اما نباید مردم پمپئی را کوچک بشماریم و تصور کنیم ساده‌لوح بودند.

تصور نکنید این تنها یک قصه از زمانی دور و ناشناخته است. این داستان حالا داستان خود ماست. چنان‌که هوراس شاعر روم باستان می‌گوید: «de te fabula narrator- داستان از زبان شما روایت می‌شود.»