چگونه زبان‌شناسی حقوقی در حل پرونده‌های قضایی موثر واقع می‌شود؟

اعتمادآنلاین| مژده اصغرزاده- اگر بیننده نمایش‌ها یا سریال‌های مربوط به دادگاه‌های قضایی باشید، حتماً دیده‌اید که یک متخصص (معمولاً روانشناس) برای کمک به کشف جرم فرا خوانده می‌شود و با استفاده از مهارت‌های تجزیه‌وتحلیل زبان سعی در حل موضوع دارد. در بسیاری از کشورها این کار به دست زبان‌شناسان حقوقی انجام می‌شود که می‌توانند با ارائه شواهدی در دادگاه به روند پرونده کمک ‌کنند.

به گزارش اعتمادآنلاین ، به نقل از «The Conversation»، زبان‌شناسان حقوقی می‌توانند درباره انواع مختلف داده‌های مربوط به زبان نظرات تخصصی ارائه دهند. این زبان‌شناسان قادرند با بررسی صداهای ضبط‌‌شده افراد، اعتراف‌های دروغین، علامت‌های تجاری مشکوک و نامه‌های تهدیدآمیز به حل مساله پرونده کمک کنند.

ما باید دنبال چه چیزهایی باشیم؟

زبان‌شناسی مطالعه علمی زبان است؛ پس باید زبان‌شناسان نظر تخصصی خود را در مورد نحوه استفاده از زبان ارائه دهند. زبان‌شناسی حقوقی به مطالعه موارد زیر می‌پردازد:

ساختارهای دستوری که تغییر الگوهای نگارشی بین متون مختلف و تفاوت میان نویسندگان را نشان می‌دهد.

معنی‌شناسی که چگونگی صورت‌های معنایی بین گوینده و مخاطب با استفاده از آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.

آواشناسی و واج‌شناسی که به بررسی آواهای زبان می‌پردازد. ما با استفاده از این روش می‌توانیم تفاوت ظریفی را که بین واکه‌های گویشوران مختلف وجود دارد دریابیم یا تشخیص دهیم که گوینده به چه زبان یا گویشی صحبت می‌کند.

جامعه‌شناسی زبان که چگونگی استفاده از زبان در گروه‌های مختلف جامعه را بررسی می‌کند؛ مثلاً ما از طریق جامعه‌شناسی زبان می‌توانیم تشخیص دهیم چگونه فردی که اصالتش انگلیسی نیست در پاسخ به پرسش‌های خاصی دچار سوءتفاهم می‌شود؛ دلیل آن این است که گونه‌ای از زبان انگلیسی که این افراد بر آن مسلط‌اند با گونه‌ای که گویشور بومی انگلیسی زبان با آن آشناست تفاوت دارد.

زبان‌شناسی حقوقی از سال 1953 در دادگاه‌ها مورد استفاده قرار گرفت و تمام مواردی که در بالا گفته شد در حل پرونده‌های قضایی بسیار موثر بوده ‌است. با وجود این، به نظر می‌رسد کارهایی که زبان‌شناسان حقوقی انجام می‌دهند هنوز برای بسیاری از افراد جامعه ناشناخته است.

یکی از مشکلاتی که پیش پای زبان‌شناسان حقوقی (و به طور کلی زبان‌شناسان) قرار دارد چگونگی تفسیر واژه «زبان‌شناس» است. برخی از مردم تصور می‌کنند زبان‌شناس شخصی است که به زبان‌های مختلف صحبت می‌کند یا بر قواعد دستوری زبان مسلط است. این تفاسیر غیرفنی با رشته زبان‌شناسی همراه شده است.

اما آیا این تعابیر غلط باعث می‌شود مردم درباره کار زبان‌شناسان دچار اشتباه شوند؟ در پاسخ باید گفت که بله، این‌طور به نظر می‌رسد. ناآگاهی درباره ضرورت رشته زبان‌شناسی و به طور خاص زبان‌شناسی حقوقی منجر به بروز بی‌عدالتی‌هایی در جامعه شده است. در دادگاه تجدید نظری که سال 2018 در وسترن استرالیا برگزار شد مردی که به اختلال شناختی دچار بود و انگلیسی زبان سوم‌ او بود محکوم شد.

این مرد بدون مترجم با پلیس صحبت کرد و فرض بر این بود که نیاز به فردی ندارد تا سطح درک او از زبان انگلیسی را ارزیابی کند. این بی‌توجهی موجب شد این مرد به دلیل جنایتی که مرتکب نشده به پنج سال زندان محکوم شود. افرادی که زبان اصلی‌شان انگلیسی نیست ممکن است در مصاحبه‌ با پلیس دچار مشکل شوند و از حقوق قانونی خود نیز آگاه نباشند. در گذشته با متهمان به شیوه‌ای برخورد می‌شد که گویی حال که می‌توانند درباره آب‌وهوا یا خانواده خود با دیگران به زبان انگلیسی حرف بزنند، قادرند اصطلاحات پیچیده حقوقی را نیز درک کنند.

حوزه دیگری که زبان‌شناسی حقوقی در آن فعال است جرائم مرتبط به اینترنت و رسانه‌های اجتماعی است. شناسایی افرادی که پیام‌های تهدیدآمیز می‌فرستند، تهمت زدن یا دروغگویی افراد در فضای مجازی نیز از کارهای زبان‌شناسان حقوقی است. زبان‌شناسان می‌توانند با بررسی ویژگی‌های متنی خاص هر نویسنده به بررسی متون مختلفی که آن فرد نوشته است بپردازد. این ویژگی‌ها در سبک نوشتاری افراد پدیدار می‌شود و دستکاری این متون توسط متقلبانِ احتمالی دشوار خواهد بود. این کار بسیار چالش‌برانگیز است، زیرا هنوز متنی مثل اثر انگشت نوشته نمی‌شود یا هر فرد از الگویی خاص برای نگارش استفاده نمی‌کند. پژوهشگران رشته زبان‌شناسی با تجزیه‌وتحلیل داده‌های زبانی به دنبال راهی هستند تا سیستم قابل اعتمادی برای شناسایی افراد بیابند.