خروج امریکا از برجام شکست دولت نیست/حمله به دولت قابل توجیه نیست/وقایع دی ماه 96 به‌شدت مشکوک بود

اعتمادآنلاین| محمد مهاجری، تحلیلگر اصولگرا معتقد است که خروج امریکا از برجام را نباید به عنوان شکست دولت روحانی تلقی کرد و برعکس اینکه دولت توانسته با روندی دیپلماتیک 6 قدرت جهانی را پای میز مذاکرات بنشاند یک موفقیت محسوب می‌شود. او همچنین تاکید دارد با توجه به جمیع بحران‌های داخلی و منطقه‌ای و بین‌المللی تنها راه، نگاه به منافع ملی و تاکید بر همصدایی تمام مسوولان در همه ارکان حکومت است.

بعد از خروج امریکا از برجام جریان رقیب و مخالف روحانی این اتفاق را شکست دولت نامیدند. به نظر شما تصمیم امریکا برای پایان دادن به یک توافق بین‌المللی، شکست دولت مستقر محسوب می‌شود؟

امریکایی‌ها معتقدند توافقنامه برجام به نفع کشورشان نیست از همین رو بر اساس تصمیم اخیر از این توافقنامه بین‌المللی خارج شدند. بنابراین همین‌که دولت روحانی توانسته با روندی دیپلماتیک برجام را به عنوان توافقی که امریکا از آن متضرر شده به تصویب کشورهای 1+5 برساند یک موفقیت محسوب می‌شود. به عبارت دیگر پیروز برجام دولت است حالا اگر کسی در این بازی جرزنی کند که نمی‌توان او را موفق دانست و طرف دیگر را شکست‌خورده!

حسن روحانی در مواجهه با فشارهای مخالفان تاکید کرد که مسوولیت مذاکرات با او است البته پیش از آن تاکید کرده‌بود که «هیچ قدمی برنداشتیم مگر آنکه با رهبری مشورت کرده باشیم.» وجود این اظهارات به نظر می‌رسد که برجام تصمیم نظام بوده است. در چنین شرایطی آیا حمله به دولت قابل توجیه است؟

حمله به دولت قابل توجیه نیست با این حال مصادیق بسیاری وجود دارد که تصمیم نظام بوده اما عده‌ای دولت را مورد حمله قرار داده‌اند و این اولین‌بار نیست. برای نمونه بعد از فتح خرمشهر، تداوم جنگ تصمیم نظام بود اما مخالفانی داشته و دارد. پذیرش قطعنامه 598 هم مثال و مصداق دیگری است. در همین دهه اخیر هم تجدید ارتباط با کشور عربستان آن هم بعد از حج خونین 96 تصمیم کلیت نظام بود. عده‌ای به این موضوع توجهی ندارند که تصمیم، ‌تصمیم کلیت نظام بوده یا نه. با هر آنچه با منافع‌ خودشان مغایر باشد مخالفت می‌کنند.

در مدت اخیر علاوه بر ماجرای برجام به عنوان بحرانی خارجی، فیلترینگ تلگرام و حواشی مربوط به آن هم از دیگر معضلات دولت روحانی بود. به نظر شما این حواشی داخلی چقدر در شرایط دولت تاثیرگذار بوده است؟

اصولا تندروها در هر دو جناح از اوامر و رهنمود‌های حکیمانه رهبر انقلاب اسلامی احساس رضایت نمی‌کنند، ‌چون نان‌ خود را در آن نمی‌بینند. به همین دلیل تلاش می‌کنند نظارت ایشان را بلااثر کنند. این رفتارها خصوصا از جانب اصولگرایان که ادعای ولایتمداری دارند بسیار قبیح است. همین امر هم باعث ایجاد بحران‌ها و حواشی می‌شود. به نظر من عقلای هر دو جریان در تلاش هستند که دیدگا‌ه‌های رهبر معظم انقلاب توسط تندروها سه نشود اما متاسفانه این دایه‌های مهربان‌تر از مادر توجهی به چنین توصیه‌هایی ندارند. در مورد موضوع تلگرام هم دو گروه تلاش دارند که اتفاقات مربوط به این پیام‌رسان را شکست دولت روحانی تلقی کنند. یکی اصلاح‌طلبان تندرو که می‌خواهند عبور از روحانی را کلید بزنند و دیگری دلواپسان عصبانی که از این رهگذر توانستند از آب گل‌آلود ماهی بگیرند. من شخصا با فیلتر شدن تلگرام مخالف نیستم اما روشی که برای این کار انتخاب شد را نمی‌پذیرم. شاید آقای رییس‌جمهوری در این زمینه شفاف‌تر برخورد می‌کرد موضوع به ضرر دولت تمام نمی‌شد. این موضوع شبیه به برجام است. خروج امریکا از برجام به معنای شکست دولت روحانی نیست اما دولت نتوانست افکار عمومی را در این زمینه هم توجیه کند. اگر فضای سال 1391 به درستی برای مردم ترسیم و معلوم شود که روند تحریم‌ها چه خطر بزرگی برای نظام فراهم می‌کرد در آن صورت مشخص می‌شود که برجام موفقیت‌هایی داشته است.

باتوجه به بحران‌های داخلی و خارجی آیا امکان رخداد دوباره اتفاقات مشابه دی ماه را محتمل می‌دانید؟

به نظر من وقایع دی ماه 96 به‌شدت مشکوک بود. قرائن نشان می‌دهد بخشی از تندروهای اصولگرا در پیدایش آن موثر بودند و این اتفاق قاعدتا نباید از نگاه دستگاه‌های اطلاعاتی نظام دور مانده باشد. خاستگاه کسانی که به طرز مشکوکی قضایای دی 96 را کلید زدند با خاستگاه کسانی که به سفارت عربستان حمله کردند و با خاستگاه کسانی که مسوولان را در موضوع برجام به خیانت متهم کردند یکسان است. در عین حال بعید می‌دانم آنها برای روشن کردن یک آتش مجدد مثل وقایع دی 96 بی‌انگیزه شده باشند، هرچند که در دی96 بیشترین بهره را خارجی‌ها و ضدانقلاب بردند. این نکته را هم باید اضافه کنم که اعتراضات مردم را نباید فقط تهدید خواند. می‌شود به اعتراضات به عنوان فرصت نگاه کرد. اگر آن را فرصت تلقی کنیم از تکرارش هم نخواهیم ترسید.

بعد از ماجرای برجام چه آینده‌ای را پیش روی کشور متصور هستید؟ آیا روحانی به تنهایی از پس بحران‌‌های موجود بر‌می‌آید یا نیاز به اجماع است؟

کشور ما از بدو پیروزی انقلاب تاکنون همواره با معضلات بزرگی همراه بوده و توانسته بسیاری از آنها را حل کند. بزرگ‌ترین نمونه‌اش دفاع مقدس است. دلیل اینکه از جنگ سربلند خارج شدیم همصدایی اکثریت قریب به اتفاق نهادهای حاکمیتی بود. همین الان هم اگر تدبیر مقامات بالای کشور بر این قرار گیرد که کشور در برابر عربده‌کشی‌های امریکا از این وضع تفرق و چنددستگی مسوولان خارج شود، می‌توانیم از این پیج تاریخی رد بشویم. راه‌حلش هم این است که از منظر منافع ملی به آن نگاه کنیم. در همین راستا باید افرادی که سوادشان در این زمینه کافی نیست تا وقتی که اشراف کامل به موضوع پیدا نکرده‌اند وارد بازی نشوند. با همه احترامی که برای شخص آیت‌الله جنتی دارم، فارغ از حرف و حدیث‌هایی که پیش آمد و امضای ایشان در زیر یک بیانیه به نام مجلس خبرگان گذاشته شد، ایشان نه از موضوع برجام اطلاع کافی دارند و نه می‌توانند خودشان را از یکسویه نگری‌هایی که برخی افراد جناحی به ایشان القا می‌کنند، برهانند. در نتیجه حرفی می‌زنند که نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند که برای نظام هزینه می‌سازد.

منبع: روزنامه اعتماد