ایران خسارتی از نقض برجام ببیند، خسارت‌زننده باید جبران کند

اعتمادآنلاین| روز گذشته، وزیر خارجه ایران خبر داد که این کشور از آمریکا به دلیل اعمال تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی، به دیوان دادگستری بین‌المللی شکایت کرده است. محمد جواد ظریف روز گذشته در حساب توییتر خود نوشت: «امروز ایران به دیوان دادگستری بین‌المللی شکایت کرد تا آمریکا را به دلیل اعمال مجدد غیرقانونی تحریم‌های یکجانبه پاسخگو کند».

در همین رابطه، فریدون مجلسی، دیپلمات سابق گفت: ایران معتقد است که رفتار آمریکا بر خلاف رویه بین المللی است، زیرا قراردادی امضا شده که باید بر اساس آن گشایشی در ارتباطات، معادلات و تعاملات بین المللی ایران پدید آید.

این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: نظر شخصی من بر خلاف رودخانه نظرات در ایران، این است که نباید فرصت مذاکره را با هیچ کس و در هیچ شرایطی از دست داد؛ به ویژه مذاکره با دشمنان، زیرا مذاکره با دوستان، جنبه مهمانی پیدا می کند و دیگر مسأله ای وجود ندارد که درباره آن مذاکره صورت گیرد. از این رو مذاکره در سیاست، تنها با مخالفان و دشمنان معنا پیدا می کند.

وی افزود: اکنون که دولت ما ممنوع المذاکره با دشمنان است، شاید بد نباشد که با رفتن به آن دادگاه، حرف های خود را در آنجا مطرح کرده و متقابلاً حرف های آن طرف را نیز بشنویم. شاید این دادگاه برخلاف وظیفه ذاتی خود که جنبه سیاسی ندارد، تبدیل به ابزاری برای مذاکره و شنیدن حرف های طرفین شود. ایران معتقد است که رفتار آمریکا بر خلاف رویه بین المللی است، زیرا قراردادی امضا شده که باید بر اساس آن گشایشی در ارتباطات، معادلات و تعاملات بین المللی ایران پدید آید.

وی در ادامه گفت: ایران به موجب برجام محدودیت هایی را برای خود پذیرفته است و اگر چنانچه خسارتی از نقض این قرارداد ببیند، باید آن طرفی که موجب خسارت شده، خسارت های وارده را جبران نماید. این حرفی منطقی است که ایران مطرح می کند. باید دید طرف مقابل برای این حرف چه پاسخی دارد؟ و اگر جواب آنها را بررسی کنیم، باید ببینیم که ما چه توجیه ای برای پاسخ آنها خواهیم داشت.

این دیپلمات سابق افزود: به نظر من حداقل سودی که با این اقدام نصیب ایران خواهد شد، فرصتی برای مبادله نظر و آگاهی از نظرات یکدیگر ایجاد می شود، یعنی همان امری که باید در دیپلماسی وجود داشته باشد. قبل از ایران، یکی دو کشور اروپایی نیز شکایتی را مطرح کردند و از سوی دیگر، چین هم شکایتی را از آمریکا در سازمان تجارت جهانی مطرح کرده است.

وی بیان کرد: با آنکه ایران در آن سازمان عضویت ندارد، اما روش های بررسی شکایات در تمامی این مراکز یکسان است. ما باید نتیجه شکایت چین را دنبال کنیم، برای اینکه کشورها باید به آزادی «تجارت بین المللی» احترام بگذارند و نمی توانند در برقراری تعرفه های گمرکی، مانع ایجاد کنند یا به تعبیری دیگر نمی توانند سدهای گمرکی ایجاد کنند. ضمانت اجرای صدور رای دیوان بین المللی دادگستری به نفع ایران، فشار تبلیغاتی ایران علیه اقدام آمریکا خواهد بود.

مجلسی افزود: این حکم اگر به نفع آمریکا صادر می شد، دارای ضمانت اجرایی بود، اما متاسفانه برای ایران ضمانت اجرایی ندارد و ایران تنها می تواند به صورت تبلیغاتی آمریکا را تحت فشار قرار دهد. سرنوشت «توافق برجام» در اختیار ایران است. بدین معنا که اگر ایران بخواهد می تواند این توافق را به اجرا بگذارد و اگر نخواهد نیز می تواند به آن عمل نکند. این توافق تاکنون نتایج سودمندی داشته، ولی کامل نبوده است. متاسفانه کسانی که از آغاز دشمن برجام بودند، بسیار موفق عمل کردند. آنها می توانند به اقدامات خود در داخل و خارج ادامه داده و مانع اجرای برجام شوند. این مسأله بستگی به آن دارد که سیاستمداران ما به توسعه اقتصادی و رفاه عمومی در کشور علاقه مند باشند.

وی اظهار کرد: متاسفانه عده ای علاقه دارند که ایران شبیه کره شمالی و فاقد هرگونه رفاه و توسعه شود و کاری با دنیا نداشته باشد. ما در میان این دو مسیر هستیم و اگر نتوانیم برجام را اجرا کنیم، ممکن است به انزوای نسبی دچار شویم. اگر در دیوان بین المللی دادگستری رایی صادر شود، به کشور برنده این اختیار را می دهد که دارایی های کشور مقابل را توقیف کند، به نحوی که آمریکا این کار را در برابر ایران، حتی بدون استناد به احکام بین المللی و تنها از طریق احکام قلابی دادگاه های محلی خود انجام داده و تا به حال چندمیلیارد دلار ایران را توقیف کرده است.

این دیپلمات سابق گفت: این در حالیست که آمریکا مالی در ایران ندارد که بتوان آن را توقیف کرد، اگر هم مالی وجود داشته باشد، برای شرکت های آمریکایی است که نمی توان اموال آنها را توقیف کرد. چرا که اگر چنین کاری صورت گیرد، دارایی های دولت ایران از سوی آمریکا توقیف خواهند شد.

وی افزود: اروپایی ها گفته اند که طرفدار اجرای برجام هستند، اما نمی توانند شرکت های خود را مجبور کنند که با ایران معامله کنند. باید دید تا چند روز دیگر که بخشی از تحریم های آمریکا وارد مرحله اجرایی می شود، اروپا با این موضوع چگونه روبرو خواهد شد؟! اجازه خواستن آنها از آمریکا، حقارت آمیز است. زیرا کشورهایی که دارای سابقه طولانی استقلال و قدرت و صنعت و ثروت هستند، نباید برای واردات انرژی از ایران از آمریکا کسب اجازه کنند.

مجلسی در ادامه گفت: اروپایی ها از این می ترسند که اگر آمریکا به آنها اجازه ندهد، خودشان تحت تحریم قرار گیرند. باید دید اگر یک شرکت کوچک اروپایی ولو آنکه مورد تحریم آمریکا قرار گیرد، بخواهد با ایران تجارت کند، آیا اروپایی که به قول خودش در مورد تحریم های آمریکا کاری از دستش برنمی آید، برای آن شرکتی که با ایران معامله کرده، مشکلی ایجاد خواهد کرد یا خیر؟

وی ادامه داد: خطر اصلی درباره ایران این نیست که ما تا چه اندازه تحریم می شویم، زیرا ایران مرزهای طولانی و راه های زیادی برای دستیابی به منابع دارد. بلکه خطر اصلی ای که کشور را تهدید می کند، ناشی از مشکلات امنیتی، به ویژه از سوی اسرائیل است. ما امروز تنها گرفتار مشکلات اقتصادی نیستیم، بلکه مشکل بزرگتر، توطئه اسرائیل و آمریکا علیه ایران است؛ ایران نیز متقابلاً اعلام کرده که هدف ما نابودی اسرائیل است. از این رو، آنها در جستجوی این هستند که برنامه ما برای از بین بردن آنها چیست؟

منبع: جماران