هنوز در نحوه مدیریت صداوسیما به جمع‌بندی نرسیده‌ایم/ نظارت بر صداوسیما باید استصوابی باشد

اعتمادآنلاین| چند روز پیش بود که پروانه سلحشوری عضو کمیسیون فرهنگی مجلس به کندی روند تدوین و تصویب اساسنامه سازمان صداوسیما در کمیسیون فرهنگی انتقاد کرد و گفت که عده‌ای بررسی اساسنامه صداوسیما را سیاسی می‌کنند. از طرفی فاطمه ذوالقدر نایب رئیس این کمیسیون هم چندی پیش از مخالفت نمایندگان کمیسیون متبوعش با اداره سازمان صدا و سیما به صورت هیات امنایی خبر داده بود. حالا احمد مازنی نماینده تهران و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه طرح اداره، نظارت و خط ومشی حاکم بر صداوسیما در کمیسیون فرهنگی با قوت در حال بررسی است، می گوید که اعضای این کمیسیون با حساسیت این مسئله را دنبال می کنند و نظرهای مخالف و موافقی در کمیسیون مطرح است که با دقت موردتوجه قرار می‌گیرد.

او در گفت‌وگو با «اعتمادآنلاین» ادامه می‌دهد: نمایندگان سازمان صداوسیما که دستگاه ذی‌ربط محسوب می‌شوند هم در این جلسات شرکت می‌کنند و حضور مؤثر دارند. همچنین از نمایندگان وزارت ارتباطات هم که در زیرساخت مربوط به صداوسیما و فضای مجازی تأثیرگذار هستند دعوت می‌شود و در جلسات حضور دارند. نماینده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به‌عنوان نماینده دولت در این جلسات شرکت دارند.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به روند بررسی طرح اداره، نظارت و خط و مشی صداوسیما، می‌گوید: درباره نحوه اداره صداوسیما یک نگاه این است که با توجه به اینکه در اصلاح قانون اساسی سازمان صداوسیما باید به‌صورت ریاستی مدیریت شود ما هر تشکیلات شورایی که در کنار یا بالاتر از رئیس بگذاریم، ریاست را تضعیف و این موضوع ازنظر قانون اساسی و شیوه اداره سازمان مشکل ایجاد می‌کند. علاوه بر این برخی معتقدند در اداره صداوسیما رئیس باید دستش باز باشد و به لحظه بتواند تصمیم بگیرد و این‌یکی از دغدغه‌ها است.

او ادامه می‌دهد: در نقطه مقابل این موضوع مطرح است که مقام معظم رهبری فرمودند من طبق قانون اساسی تنها رئیس صداوسیما را تعیین می‌کنم و صداوسیما زیر نظر من نیست. ایشان فرمودند درگذشته و حال نسبت به عملکرد صداوسیما نقد دارم. اصل 175 قانون اساسی هم می‌گوید که اداره، نظارت و خط مشی صداوسیما را قانون معین می‌کند. بنابراین برای اداره صداوسیما ما باید قانون بنویسیم و خلأ قانونی در این میان وجود دارد.

این نماینده مجلس تأکید می‌کند که نظر دوم مطرح‌شده در کمیسیون فرهنگی برای اداره صداوسیما این است که همه اختیارات بر عهده رئیس باشد. درحالی‌که رئیس وجود داشت و زمانی که رهبری رئیس را منصوب می‌کند یعنی با اختیارات منصوب می‌کند و رهنمودها و پیوست حکم هم می‌دهند. اما چه خلأ‌ای وجود دارد که رهبری می‌فرمایند صداوسیما زیر نظر من نیست و اگر زیر نظر ایشان نیست زیر نظر چه کسی است؟

مازنی می‌گوید: یک نظر این است که ما باید برای اینکه این خلأ و جایگاه را پرکنیم با ابلاغ مقام معظم رهبری یک جمعی را داشته باشیم که بتوانند در اعمال مدیریت به رئیس کمک کنند نه نظارت. این مدل یا هیات امنایی است و یا نظر دوم این است که منافات با ریاست ندارد بلکه برای کمک به رئیس در اعمال مدیریت رئیس، جمعی باشند که به او کمک کند و این جمع نامش هر چه باشد منصوب مقام معظم رهبری باشد.

او ادامه می‌دهد: دو دیدگاه در خصوص این مدل وجود دارد. اولین دیدگاه این است که اسم این جمع هیات امنا شود و رئیس ذیل آن تعریف شود که البته با آن مخالفت شده است، نظر دیگر نیز این است که اسم آن شورای عالی سیاست‌گذاری منصوب مقام معظم رهبری باشد که رئیس صداوسیما، رئیس این شورا هم باشد.

رئیس کمیسیون فرهنگی تأکید می‌کند که البته ممکن است که هر دو نظر به نتیجه نرسد و نظر سومی مطرح شود اما فعلاً این بحث مطرح است که برای اعمال مدیریت رئیس و اداره صداوسیما ما یک جمع را در کنار رئیس و یا بالاتر از رئیس بگذاریم که در اداره صداوسیما مشارکت کنند.

مازنی با تأکید بر لزوم نظارت بر صداوسیما، می‌گوید: در قانون اساسی صریحاً آمده که از هر قوه دو نفر به‌عنوان شورای نظارت، بر صداوسیما نظارت کنند و اگر قانون اساسی نظارت را معین کرده در طرح ما نظارت چه جایگاهی دارد؟ نظارتی که در حال حاضر بر صداوسیما می‌شود نظارت پسینی است یعنی فیلم، سریال، خبر و... تولید و پخش می‌شود و بعد شورای نظارت می‌گوید این برنامه خوب نبود و گزارش می‌دهد چرا این برنامه پخش شد.

او در ادامه می‌گوید: درحالی‌که پیگیری بهتر از درمان است و نظارت پیشینی باید بر صداوسیما اعمال شود که اگر سریال، فیلم و یا خبری تولید می‌شود که می‌خواهد پخش شود قبل از پخش بتوانند بگویند که طبق این نظر اصلاحی اقدام کنید یا این برنامه پخش نشود و بتواند نظارت این‌چنین داشته باشد. من به شخصه قائل به نظارت استصوابی در صداوسیما هستم درغیر اینصورت نظارت معنا ندارد و همان ادعایی که شورای نگهبان برای نظارت خودشان بر انتخابات قائل هستند و می‌گویند نظارت ما بر انتخابات استصوابی است و اگر استطلاعی بود چه تأثیری داشت در اینجا ما نیز می‌گوییم اگر نظارت مجلس، قوه قضاییه و دولت بر صداوسیما استطلاعی است این نظارت چه تأثیری دارد؟

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس معتقد است که نظارت بر صداوسیما باید استصوابی، قوی و پیشینی باشد و اگر نظارت استصوابی نباشد مؤثر نخواهد بود. البته ما کلمه نظارت استصوابی را در قانون نمی‌آوریم اما شأن نظارت را با موادی که پیش‌بینی‌شده تقویت می‌کنیم.