رجوع مستقیم به آرای مردم در جوامع کوچک امکانپذیر است/ در ایران دموکراسی مستقیم امکان ندارد

اعتمادآنلاین| امیر محبیان درباره موضوع رفراندوم که شب گذشته در مصاحبه تلویزیونی رئیس جمهور مطرح شد، گفت: به صورت روشن در اصل 59 قانون اساسی آمده که اگر در مواردی نیاز شد، در مسائل بسیار مهم اقتصادی،اجتماعی، سیاسی و فرهنگی اعمال قوه مقننه ممکن است از طریق همه پرسی یا مراجعه مستقیم به آرای مردم صورت گیرد که در این صورت درخواست مراجعه به آرای عمومی باید به تصویب دوسوم مجموع نمایندگان مجلس برسد.

وی افزود: ریاست محترم جمهور چندین بار از جمله در مراسمی نظیر راهپیمایی 22 بهمن و همچنین مصاحبه دیشب خود این مسأله را عنوان کرده، اما اینکه آیا مفید است که در مسائل موجود به آرای عمومی مراجعه شود یا خیر؟ طبیعتاً در قانون اساسی اصل های ششم و پنجاه ونه پیش بینی شده که ما در مسائل بسیار مهم که امکان حل آنها در حالت عادی وجود ندارد باید به رفراندوم مراجعه کنیم. اما چنانچه این کار به صورت دائم صورت گیرد، عملاً مسئولان از مسئولیت خود که اتخاذ تصمیم است، خود را کنار می کشند و مسئولیت را به دوش مردم می اندازند.

این فعال سیاسی اصولگرا در ادامه گفت: ما باید در آخر کار، یعنی زمانی که راه های طبیعی برای رسیدن به نتیجه موجود نبود، به آرای عمومی مراجعه کنیم که آن هم روند قانونی خود را دارد. لذا من فکر می کنم بحث «رفراندوم» ممکن است در انتهای کار به ویژه در مسائل بسیار بزرگ مطرح شود. اما با تبدیل کردن رفراندوم به یک بحث روزمره و کشاندن هر موردی که به نوعی چالش یا اختلاف نظری در مورد آن بود به آن، باعث می شود تا رفراندوم را به جای آنکه حلال مسائل باشد، به مسأله مورد اختلاف در کشور تبدیل کند، لذا در طرح این موضوع باید با دقت بیشتری عمل شود.ضمن آن که حسب تفسیر شورای نگهبان، اصل 59 و درخواست مراجعه به آراء عمومی از مصادیق مصوبات مجلس بوده و بأید طبق اصل 94 قانون اساسی از کانال شورای نگهبان بگذرد.

وی درباره مثالی که درمورد کشور سوئیس زدند، گفت: دموکراسی در سوئیس، از نوع دموکراسی نیمه مستقیم است. یعنی مردم هم از یک سو نمایندگان خود را برای مجالس قانونگذاری انتخاب می کنند، اما در عین حال به وسیله همه پرسی نیز نظرات خود را درباره قانون یا قانون اساسی و امثالهم مطرح می کنند. این همه پرسی ها را هم هر 4 سال یک بار در سطح فدرال برگزار می کنند. در حالی که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دموکراسی نیابتی یا نمایندگی مطرح است. دموکراسی ای که در سوئیس هست از جهاتی به دموکراسی یونان باستان شباهت دارد.

محبیان در پایان گفت: رجوع مستقیم به آرای مردم در جوامع کوچک امکان پذیر است و برای یک جامعه بزرگ مانند ایران با مسائل زیاد و تفاوت های دیدگاهی که وجود دارد، رجوع دائم به آرای مردم به این شکل امکان پذیر نیست، برای همین هست که دموکراسی مشارکتی یا نیابتی در آن جایگزین دموکراسی مستقیم شده است و این مثال، آنچنان برای مقایسه جامعه خودمان در این زمان جالب و مناسب نبود.

منبع: جماران