مراکز حساس و پرخطر از شهرها خارج شوند

اعتمادآنلاین| سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در اولین همایش رؤسای شورای اسلامی شهر و شهرداران و مدیران پدافند غیرعامل شهرهای بزرگ کشور با بیان اینکه موضوع پدافند غیرعامل همیشگی و جاری است که ربطی به شرایط جاری کشور و شدت و ضعف تهدیدات دشمنان ندارد، گفت: شهرداران و شهرداری ها به دلیل اینکه وظیفه اداره شهر و صیانت از مردم در برابر تهدیدات را بر عهده دارند، طبیعتاً وظایفی را به صورت جاری و همیشگی دارند.

جلالی با اشاره به جنگ‌های شکل گرفته در سال‌های اخیر، تصریح کرد: جنگ‌های اخیر خواسته یا ناخواسته به حوزه‌های شهری کشیده شده اند، این در صورتی است که ارتش هایی مانند رژیم صهیونیستی و آمریکا در جنگ‌هایی مانند جنگ با اعراب و جنگ کویت، عراق و افغانستان به حوزه شهرها وارد شدند، زیرا در عرصه نظامی، جنگ شهری یکی از سخت‌ترین انواع جنگ است و نظامی‌ها شهر را به‌عنوان یک مانع بر سر راه پیشروی می‌دانند.

وی ادامه داد: در چند جنگ اخیر همه تلفات معطوف به شهرها شده است؛ البته مسئله داعش به دلیل اینکه آنان یک گروه تروریستی و وحشی هستند که از هیچ استراتژی پیروی نمی‌کنند، متفاوت است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه باید شهرها را به شهرهای ایمن و قابل دفاع برای مردم تبدیل کنیم، گفت: در تاریخ کشور ما در همه شهرها عناصر اصلی امنیت شهری وجود داشته و قلعه‌ها امنیت شهر را بر عهده داشتند، تهران قدیم نیز بر اساس اسنادی که از آن دوره به‌جامانده دارای برج و دیوار برای دفاع از مردم بوده است.

وی افزود: مسئله بسیار مهمی که در این حوادث و تهدیدات مشاهده می‌شود آمادگی نداشتن شهرها و آسیب‌پذیری‌شان در مقابل تهدیدات است، پس آمادگی شهرها برای دفاع از مردم به عنوان اصلی‌ترین سرمایه هر کشور در در برابر تهدیدات امر بسیار ضروری و حائز اهمیت است.

جلالی گفت: حفاظت از زیرساخت‌ها و حفظ تداوم کارکردشان یکی از وظایف اصلی پدافند غیرعامل کشور است. حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی مانند آب، برق، گاز و حمل‌ونقل یکی از بخش‌های پدافند غیرعامل در حوزه شهری است. وابستگی زیرساخت‌ها در قالب یک شبکه، وابستگی متقابل زیرساختی را به وجود می‌آورد. مثلاً در حادثه اهواز شاهد این وابستگی بودیم که با قطع برق، آب نیز قطع شد و دیگر زیرساخت ها تحت تاثیر قرار گرفت و موجب اعتراض مردم به این کاستی‌ها شد.

وی کاهش وابستگی زیرساخت‌های حیاتی شهرها به یکدیگر را امری بسیار ضروری و مهم دانست و گفت: در مدیریت شهری باید وابستگی زیرساخت‌های حیاتی را به همدیگر کم کرد و کارکردشان را حفظ نمود تا این زیرساخت‌ها در شرایط مختلف و به ویژه مواقع بحرانی بتوانند تداوم کارکرد داشته باشند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به افزایش شهرهای پرجمعیت کشور، گفت: در کشور ما مجموعه‌ای از توسعه شهری بدون برنامه شکل گرفته است. فرسودگی‌های شهری درکنار آسیب‌دیدگی‌های شهری و تراکم جمعیت می‌تواند حوادث بسیاری به دنبال داشته باشد به همین دلیل نیازمند طرح اضطراری برای مدیریت بحران هستیم.

جلالی با بیان اینکه در درون شهرها مراکز پرخطری مانند مراکز صنعتی، شیمیایی و هسته ای یا حتی زیستی وجود دارد، افزود: این مراکز می تواند خطرات بسیاری برای شهروندان داشته باشد و بعضاً برنامه ای برای مقابله با آلودگی های احتمالی آن ها وجود ندارد تا مردم بدانند در موقع بروز حادثه چگونه از جان خود محافظت کنند.

وی با بیان اینکه هر شهری باید برای پاسخگویی به اینگونه تهدیدات یک طرح اضطراری داشته باشد، گفت: بسیاری از مراکز حساس و پرخطر مانند کارخانه های شیمیایی باید از شهرها خارج شوند و آن هایی که باید در داخل شهرها باشند، برای شان حریم ایمنی و طرح پاسخ به تهدیدات تهیه کرد.

جلالی گفت: همه شهرها باید طرح تخلیه و استقرار اضطراری داشته باشند زیرا جابجایی جمعیت به بیرون شهر ها در موقع اضطرار بسیار کم هزینه تر از حفاظت شهرها است زمانی که ارؤیم صهیونیستی به لبنان حمله کردند 165 هزار واحد مسکونی را بمباران کردند که حدود 900 هزار نفر جمعیت این مناطق بود، حزب الله به مردم توصیه کرد که شهر را در ابتدای حمله رژیم صهیونیستی تفکیک کند و به همین دلیل تلفات بسیار کمی در حوزه مردم و غیر نظامیان دادند این نشان می دهد تخلیه شهر و جابجایی جمعیت می تواند بسیار موثر باشد.

وی ادامه داد: برای اجرای شدن طرح جابجایی جمعیت شهر ها اضطراری برنامه های مختلفی را پیش بینی کرده ایم که یکی از آنها این است که در روستاهایی که در نزدیکی شهرها قرار دارند طرح هادی روستایی امکانات و زیرساخت‌های در قالب طرح های دو منظوره برای انتقال جمعیت در موقع اضطرار پیش بینی شود. این طرح می‌تواند در کاهش تلفات بسیار موثر باشد.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در ادامه به تشریح برنامه‌های سازمان پدافند غیرعامل در حوزه پدافند شهری پرداخت و گفت: یکی از برنامه‌های ما طرح مطالعات پدافند شهری است تا در قالب آن بتوانیم دارایی های شهری را شناسایی کنیم و بعد از آن بدانیم تهدیداتی که متوجه شهر است چیست؟ وبعد از شناخت مخاطرات می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که چه حوادثی ممکن است رخ دهد تا بتوانیم اقدامات مورد نیاز در زمان بحران را برنامه ریزی کنیم تا بتوانید از مردم و زیرساخت های حیاتی محافظت کنیم.

جلالی گفت: با توجه به اینکه در بسیاری از شهرها توسعه زیرساخت های شیمیایی و بعضاً پتروشیمی را داریم نیاز است که همه آتش نشانی ها حداقل امکانات مقابله با تهدیدات شیمیایی را داشته باشند. از سوی دیگر در حد امکان باید این کارخانه ها از حریم شهر خارج شود.

وی ایجاد پارک آموزشی و فرهنگی در حوزه پدافند غیرعامل را یکی دیگر از برنامه های سازمان پدافند غیرعامل کشور دانست و گفت: با همکاری شهرداری ها و سازمان پدافند غیرعامل کشور باید در هر شهر یک پارک برای انتقال و آموزش مفاهیم پدافند غیرعامل تعیین شود تا در کنار کارکردهای فرهنگی و تفریحی برای مردم بحث آموزش اصول و مبانی پدافند غیر عامل به شهروندان را داشته باشد.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور، پدیده شهر هوشمند را یکی دیگر از مسائلی دانست که جامعه با آن روبروست و گفت: در شهر هوشمند تمامی ابزار و وسایل زندگی و خانه ها از هوشمندی برخوردارند و در کنار سایر پدیده های شهری به شهر هوشمند تبدیل می شوند. این قابلیت در کنار مزایای که دارد می توانند آسیب هایی به همراه داشته باشد.

وی افزود: قابلیت کنترل از راه دور در شهرهای هوشمند در کنار قابلیت ها و ظرفیت های که برای ما ایجاد می کند می تواند تهدیداتی را به همراه داشته باشد و دشمنان ما نیز می توانند کنترل شهر را در دست بگیرند.

وی تاکید کرد: توسعه بدون توجه به اصول و مبانی پدافند غیر عامل می تواند تبعاتی را برای کشور به همراه داشته باشد. امیدواری با همکاری سازمان های مسئول به ویژه وزارت کشور بتوانیم چارچوب‌هایی را تهیه کنیم تا حداقل های امنیتی و اصول مبتنی بر پدافند غیر عامل و پدافند سایبری در ساختارهای شهری و شهرها لحاظ شود.

جلالی با تاکید بر اینکه امروز تهدیدات به صورت فناوری است گفت: در جاهای مختلف جهان رشته هایی برای بررسی تهدیدات موجود در فناوری ایجاد شده و موضوع به عنوان حفاظت از زیرساخت های اساسی مطرح است ما نیز به دنبال این هستیم که این رشته را در دانشگاه های کشور تدریس کنیم تا متخصصان و کارشناسان مورد نیاز در این مراکز آموزش یابند.

جلالی گفت: انتقال تاسیسات شهری به زیر زمین فرصت مناسبی برای حل مشکلات شهری است. در حوزه متروها ما باید ایستگاه های مان را چند کاربردی کنیم تا در صورت لزوم بتوانیم از آنها بهره ببریم. در برخی از کشورها تا 17 کاربرد برای مترو های شان پیش بینی کرده اند. کارکردهای همچون موارد امدادی، تجاری و استقرار در شرایط اضطراری که این‌ها نشان می دهد چند کاربردی کردن مترو ها امری بسیار به صرفه و اقتصادی است در متروی تهران چند ایستگاه چند کارکردی طراحی شده و این گونه اقدامات را می تواند گسترش داد.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در پایان اظهار کرد: امیدواریم بتوانیم شهرهای مان را با قابلیت دفاعی پیش ببریم زیرا قدرت و قابلیت دفاعی صلح‌ آمیز است و می‌تواند برای کشور اقتدار و بازدارندگی به همراه بیاورد و نتیجه آن پایداری و اقتدار کشور است.

منبع: مهر