امریکایی‌ها تسخیر سفارت خود را پیش‌بینی کرده بودند/ حادثه تسخیر لانه جاسوسی قابل تعمیم به شرایط فعلی نیست

اعتمادآنلاین| حسین شیخ الاسلام معتقد است پیوند زدن همه مشکلات در حوزه سیاست خارجی ایران به ماجرای 13 آبان سال 58 منطقی نیست.

حسین شیخ الاسلام از دیگر دانشجویان حاضر در این حادثه هم این تحلیل نعیمی پور که ریشه همه مسایل بین دو کشور تسخیر سفارت امریکا نیست را قبول دارد اما روایت او در باره اینکه دانشجویان قرار بود فقط دو روز در سفارت بمانند و بعد خارج شوند را قبول ندارد.

در ادامه متن کامل گفت و گوی شیخ الاسلام را می‌خوانید:

*پس از چهار دهه چه ارزیابی از حضورتان در ماجرای اشغال سفارت امریکا دارید؟

من به آن حضور افتخار می‌کنم. افتخاری بود که خداوند نصیبم کرد و اگر به آن دوران بازمی‌گشتم، حتماً همان کار را می‌کردم.

*بسیاری معتقدند که آن رویداد دلیل اصلی و غایی تمام مسائلی بود که در سال‌های بعد بین دو کشور رخ داد و همه تقابل‌ها و تحریم‌ها را به اشغال سفارت پیوند می‌زنند. آیا این طور بوده است؟

اینها معلوم است تاریخ انقلاب را خوب مطالعه نکرده‌اند. آنچه بین ما و امریکا رخ داد به خاطر انقلاب است و نه به خاطر اشغال لانه جاسوسی که البته آن هم جزئی از انقلاب است. اما فراموش نکنیم که اولین تحریم‌ها یعنی ممانعت از ارسال قطعات خریداری شده هواپیماهای اف 14 به ایران بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اتفاق افتاد و نه بعد از اشغال سفارت. اما پس از ماجرای لانه جاسوسی، امریکا از روی استیصال حماقت‌های متعددی کرد؛ از جمله قطع رابطه با ایران، حمله نظامی که به زمینگیری‌شان در طبس منتهی شد.

54 گروگان در اختیار ما بودند حتی خونی از دماغ هیچ کدام‌شان نریخت. حال آنکه اگر عملیات طبس انجام می‌شد، بی شک کشته‌های زیادی از دو طرف برجا می‌ماند. ما اشتباه نکردیم. این امریکایی‌ها بودند که اشتباه کردند. کما اینکه اگر شاه را به امریکا راه نمی‌دادند، این مسائل اتفاق نمی‌افتاد. ما خواهان تحویل و محاکمه شاهی بودیم که با قانون کاپیتولاسیون مردم ایران را در جایگاه پایین‌تر از نظامیان امریکایی قرار داده بود.

امریکایی‌ها می‌دانستند که می‌خواهند چه بکنند. برای همین قبل از پذیرش شاه نماینده‌ای برای اطلاع دادن تصمیم‌شان به وزیر خارجه وقت ایران فرستادند. مرحوم ابراهیم یزدی عصبانی شده بودند و گفته بودند که عکس‌العمل مردم ایران به این مسأله غیرقابل پیش‌بینی است. ایشان نامه رسمی به سفارت می‌فرستد که این کار اشتباه است و اگر اتفاقی بیفتد، مسئولیتش با خودتان است. بعداً در اسناد مشخص شد که خود سفارت امریکا اشغال سفارت را پیش‌بینی کرده بود. اما حالا چه انگیزه‌ای داشتند که علی رغم همه هشدار‌ها شاه را پذیرفتند ما نمی‌دانیم.

*بعضی دانشجویان حالا پس از سال‌ها معتقدند که دانشجویان باید دو روز می‌ماندند و بعد خارج می‌شدند...

این وارونه‌نمایی و بی انصافی است. دانشجویان از اول قرار داشتند که دو یا سه روز بمانند تا خواسته‌شان برآورده شود و بعد هم ببینند نظر امام (ره) درباره اقدام‌شان چیست اگر امام پشتیبانی نکردند، از سفارت خارج شوند و اگر حمایت کردند بمانند. دلیل هم مخالفت امام با اشغال سفارت به دست دانشجویان توده‌ای بود که چند ماه قبل از اقدام دانشجویان خط امام رخ داده بود. زیرا امام نمی‌خواست که رابطه ما با یک کشور را کشور ثالثی تعریف کند. اما این بار امام دیدند که این دانشجویان به هیچ گروه سیاسی که مورد حمایت کشورهای خارجی باشند مثل توده‌ای‌ها و... وابسته نیستند و مستقل و انقلابی‌اند از طریق مرحوم احمدآقا حمایت‌شان را اعلام کردند. اینکه بگوییم ماندن اشتباه بوده، قلب واقعیت است و شانه خالی کردن از مسئولیت یک تصمیم جمعی.

*اشغال سفارت را اقدامی می‌دانید که با توجه به شرایط حاکم بر آن مقطع تاریخی رخ داد یا امری است که قابلیت تعمیم به آینده رابطه دو کشور را دارد؟

فراموش نکنیم که امریکا همان کشوری است که کودتای 28 مرداد را انجام داد. شعار مرگ بر امریکا شعاری نیست که بعد از انقلاب اسلامی مطرح شده باشد. این شعار وقتی بر زبان مردم ایران جاری شد که شاه پهلوی پس از کودتا برای دادن دکترای افتخاری نیکسون رئیس جمهور وقت امریکا را به ایران دعوت کرد و اعتراضات دانشجویی شکل گرفت و به شهادت سه دانشجو در دانشکده فنی دانشگاه تهران منجر شد. شعار مرگ بر امریکا پس از آن حوادث ایجاد شد. این همان امریکا است. امریکا تغییری نکرده است. مگر ما با آنها برجام را امضا نکردیم چه کردند. در الجزایر وقتی می‌خواستیم گروگان‌ها را آزاد کنیم، خواستیم در قرارداد بنویسیم امریکا دیگر در امور داخلی ایران دخالت نمی‌کند. آنها زیر بار کلمه «دیگر» نرفتند. اما به همان جمله امریکا در امور داخلی ایران دخالت نمی‌کند هم پابند نماندند. مگر هواپیمای مسافربری ما را با 290 مسافر بی گناه به عمد هدف قرار ندادند. اما ما الان امریکا را با اقداماتی مثل ساقط کردن پهپادشان ادب کرده‌ایم.

منبع: روزنامه ایران