پرونده خبری هفته| پرواز شماره 752

اعتمادآنلاین| الهام نداف- سلام، در پرونده این هفته اعتمادآنلاین ، با مرور حادثه دردناک سقوط هواپیمای اوکراینی، یاد و خاطره درگذشتگان این سانحه را گرامی‌ می‌داریم.

«مسببین باید در یک دادگاه عادلانه محاکمه شوند و قوه قضاییه حتماً این کار را انجام می‌دهد و همه عاملان را محاکمه می‌کند. باید همه زوایای مساله برای مردم روشن شود.» این بخشی از صحبت‌های رئیس‌جمهور در اولین سالگرد حادثه هواپیمای اوکراینی و کشته شدن 176 سرنشین آن است.

هجدهم دی‌ماه سال 98، بویینگ 737 اوکراینی با 176 سرنشین، از فرودگاه امام خمینی(ره) تهران به مقصد کی‌یف پایتخت اوکراین به هوا برخاست و 2 دقیقه پس از پرواز، ارتباط خود را با برج کنترل از دست داد و 6 دقیقه بعد، در حالی سقوط کرد که یکی از موتورهای سمت راست آن آتش گرفته بود.

پنج روز پس از ترور سردار سلیمانی و ساعاتی بعد از حمله موشکی ایران به پایگاه عین‌الاسد، خبر سقوط هواپیمای اوکراینی تیتر یک اخبار روز شد، هواپیمایی که بیشتر مسافران آن دانشجویانی بودند که پس از پایان تعطیلات آغاز سال نو میلادی باید به کلاس و دانشگاه خود در کشورهای مختلف بازمی‌گشتند. همه سرنشینان این هواپیما از جمله خلبان و خدمه آن در این سانحه جان خود را از دست دادند.

سه روز بعد از این حادثه، ستاد کل نیروهای مسلح ایران در بیانیه‌ای به‌طور رسمی اعلام کرد هواپیمای اوکراینی «به دلیل خطای انسانی»، مورد اصابت موشک پدافند هوایی قرار گرفته است. دقایقی بعد از انتشار این خبر، حسن روحانی در بیانیه‌ای نوشت: «ساعاتی قبل از نتیجه تیم تحقیقاتی ستاد کل نیروهای مسلح مربوط به سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی مطلع شدم. جمهوری اسلامی ایران از این اشتباه فاجعه بار بسیار متأسف است.»

علاوه بر این، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان هم، در توییتی «خطای انسانی در لحظات بحرانی ناشی از ماجراجویی آمریکا» را دلیل سقوط این هواپیما دانست و اظهار تاسف و همدردی خویش را اعلام کرد.

اما امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران، بعدتر در نشست خبری حاضر شد تا در مورد این سانحه توضیحات بیشتری بدهد. او که مسئول پدافند نیروی هوافضا در شب حمله به پایگاه‌های نظامی آمریکا بود، همه مسئولیت این سانحه را بر عهده گرفت و گفت: «موقعی که اطمینان پیدا کردم این اتفاق افتاده واقعاً برای خودم آرزوی مرگ می‌کردم.» به گفته حاجی‌زاده، به دلیل تهدید آمریکا مبنی بر هدف قرار دادن 52 مرکز فرهنگی ایران، «همه یگان‌های آفندی و پدافندی در آماده باش صددرصد» بوده‌اند و به دلیل اعلام وضعیت جنگی اپراتور سامانه پدافند هوایی هواپیما را موشک کروز تشخیص داده است.

به جز او، سردار سلامی، فرمانده کل سپاه، هم در جلسه غیرعلنی مجلس، با بیان اینکه در ارتباط با سانحه هواپیمای اوکراینی بیش از همه ناراحت هستیم، گفت: من آرزو می‌کردم مسافر بوئینگ 737 بودم و با مسافران آن هواپیما می‌مردم و امروز در مقابل ملت ایران شرمنده نمی‌شدم.

آن روزها، یکی از مهمترین انتقادها، تاخیر در اعلام علت سقوط هواپیما بود. بنابر اعلام سردار رسول سنایی‌راد، مسئول بازرسی دفتر عقیدتی سیاسی فرمانده کل قوا، دلیل این تاخیر، پنهانکاری نبوده و در آن سه روز، اطلاعات و اسناد جمع‌آوری و به صورت دقیق مورد بررسی قرار گرفت.

در ادامه با توجه به انتقادات مطرح شده درباره لغو پروازها در شب حادثه با توجه به موشک‌باران پایگاه‌های آمریکایی در خاک عراق به وسیله ایران، سیاوش امیرمکری، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران با تاکید بر اینکه مرکز کنترل فضای کشور باید نسبت به لغو برنامه‌های پروازی دستور می‌داد، گفت: « اختیار لغو یا تاخیر در پروازها به دلیل شرایط امنیتی در کشور را نداریم مگر اینکه از مرجعی به ما دستور بدهند.»

در ادامه نیز رهبر انقلاب دستور دادند شورای عالی امنیت ملی جلسه‌ای تشکیل دهد و به بررسی این موضوع بپردازد. از همین رو، محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور در نامه‌ای به داستان نظامی تهران خواستار ورود به حادثه سقوط هواپیمایی اوکراین و شناسایی علل و عوامل این حادثه شد. علاوه بر این، سیدابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه، نیز از اجرای بدون ملاحظه عدالت در این پرونده و غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی این قوه، هم از دستگیری چند نفر در ارتباط با این حادثه خبر داد.

حالا با گذشت یک سال از این حادثه دردناک، بنا بر اعلام رئیس سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگران، اسامی 127 نفر از مسافران این هواپیما، به عنوان شهید دریافت شده است. همچنین معاونت حقوقی ریاست جمهوری اعلام کرده 150 هزار دلار برای هر یک از جانباختگان هواپیمای اوکراینی در نظر گرفته و زمینه پرداخت خسارات هم فراهم شده است.

این در حالی است که سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه، بارها در صحبت‌های خود عنوان کرده پرونده مسببان حادثه هواپیمای اوکراینی با جدیت در حال پیگیری است.

سپاه پاسداران هم در بیانیه‌ای به مناسبت سالروز سقوط هواپیمای اوکراینی تاکید کرده این اتفاق تلخ که در پی ماجراجویی‌های ضدانسانی و اقدامات تروریستی آمریکا در منطقه به وقوع پیوست؛ بار دیگر اوج خباثت و کینه‌توزی استکبار جهانی علیه جمهوری اسلامی و ملت ایران را به اثبات رساند.

حالا با توجه به تاکید و وعده مقامات نظام برای برخورد با مسببین این حادثه تلخ باید دید چه زمانی دادگاهی عادلانه برای این پرونده و رسیدگی به خواسته خانواده‌های قربانیان برگزار خواهد شد.