پایداری پاشنه آشیل انتخاباتی رئیسی

اعتمادآنلاین| جمعی از نمایندگان مجلس برای دعوت از حجت‌الاسلام ابراهیم رییسی با هدف شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 از دیگر نمایندگان امضا جمع کردند. آن‌طور که گفته می‌شود، بانی این دعوتنامه و جمع‌آوری این امضاها، حسین جلالی نماینده رفسنجان و انار در مجلس است و تاکنون تعدادی از نمایندگان که عمدتا از اعضای جبهه پایداری هستند آن را امضا کرده‌اند. البته این عمل با انتقادات برخی نمایندگان هم مواجه شد؛ به ‌نحوی که آنها باور دارند ورود مجلس به این صورت در انتخابات آینده باعث انشقاق بین نمایندگان و طیف‌های مختلف اصولگرا می‌شود و فضای سیاسی کشور را دچار آشفتگی می‌کند.

نکته جالب در این بین آن است که بیشتر کسانی که این روزها از آمدن رییسی حمایت می‌کنند در زمره نیروهای نزدیک به جبهه پایداری شناسایی می‌شوند؛ برای مثال علاوه بر جلالی از دیگر کسانی که در جمع‌آوری امضا نقش مهمی داشته‌اند افرادی چون مرتضی آقاتهرانی، نصرالله پژمانفر و سیدنظام‌الدین موسوی بوده‌اند که جملگی به نیروهای پایداری شناخته می‌شوند.

حمایت نیروهای پایداری در مجلس از یک نامزد بالقوه انتخابات از یک‌سو می‌تواند باعث تنزیل شأن نمایندگی شود و از سوی دیگر براساس مناسبات سیاسی به نظر می‌رسد که برای خود ابراهیم رییسی هم آورده‌ای محسوب نمی‌شود زیرا طیف پایداری در میان اصولگرایان همواره به عنوان یک گروه مورد انتقاد مطرح بوده است و هیچ‌گاه نتوانسته با دیگر اصولگرایان به وحدت بی‌حرف و حدیثی دست یابد. نمونه آن را در تمام انتخابات‌های سال‌های اخیر می‌توانیم مشاهده کنیم که پایداری در آستانه هر انتخابات سر ناسازگاری با بدنه اصلی اصولگرایان زده است. حال با چنین شرایطی به نظر می‌رسد که حمایت آنها از رییسی می‌تواند به پاشنه آشیل این شخصیت سیاسی تبدیل شود، زیرا از یک طرف باعث می‌شود جامعه رییسی را نیروی پایداری بداند که باتوجه به نگاه نه چندان مساعد جامعه نسبت به این گروه سیاسی جایگاه سیاسی رییسی را تضعیف می‌کند و از سوی دیگر با عنایت به نزدیکی نسبی رییسی به همه جناح‌های سیاسی اعم از اصولگرا و اصلاح‌طلب انتساب او به پایداری‌ها وجه اعتدالی سیاست‌ورزی او را مخدوش می‌کند.

نکته دیگر آنکه اصل جمع‌ کردن امضا در مجلس برای یک نامزد بالقوه محل بحث و انتقاد است و وقتی مصداق این جمع‌آوری امضای رییسی باشد، خواه‌ ناخواه در نظر مردم این عمل مورد انتقاد به پای او نیز نوشته می‌شود؛ هرچند شخص رییسی در این موضوع نقشی نداشته باشد. در روزهای اخیر بسیاری از شخصیت‌ها، تحلیلگران و فعالان سیاسی نسبت به جمع‌آوری امضا در مجلس انتقادهای صریحی را مطرح کرده‌اند؛ از جمله مصطفی هاشمی‌طبا که در گفت‌وگو با «نامه‌نیوز» گفته است: «به نظر من اگر نمایندگان از باب یک شهروند عادی بودن از نامزدی حمایت کنند، هیچ ایرادی ندارد و حق آنهاست اما اینکه برخی از نمایندگان طومار جمع کرده‌اند و از یکی از شخصیت‌ها درخواست کرده‌اند که در انتخابات نامزد بشود، در شأن نمایندگی آنها نیست. هیچ‌گاه هم در عرف سیاسی چنین چیزی را نداشته‌ایم اما به هر حال از این دوستان مجلس‌نشین فعلی هیچ چیز بعید نیست... به نظر من برخی نمایندگان کنونی به هیچ‌وجه به فکر مملکت نیستند و فقط می‌کوشند امیال جناحی و سیاسی خود را تامین کنند که اگر چنین نبود، در این ماه‌هایی که روی کار آمده‌اند یک مصوبه برای بهروزی مملکت تصویب می‌کردند.» یا حتی عباس سلیمی‌نمین به عنوان یک شخصیت اصولگرا گفته است: «این مساله یک علقه گروهی ایجاد می‌کند که بعدها دست نمایندگان را در حوزه نظارت می‌بندد چون هر نقدی کنند پاسخ می‌شنوند «خودتان این رییس‌جمهور را آوردید، پس چه می‌گویید؟... صدور چنین نامه‌ای کار سنجیده‌ای نیست چون وقتی قشر قابل توجهی از نمایندگان از شخصیتی دعوت می‌کنند، به این معنا خواهد بود که آنها دارای تعلقات گروهی هستند. این تعلقات گروهی مانع از اجرای مسوولیت‌های نمایندگی به‌طور موثر خواهد بود. در واقع اثر بازدارندگی دارد. این کار جایگاه نمایندگی را تضعیف می‌کند. نماینده حتی اگر یک فرد را شایسته و دارای کمالات برای سکانداری امور اجرایی کشور می‌داند نباید به گونه‌ای عمل کند که در آینده دست خودش بسته شود و نتواند آن‌طور که شایسته است در هدایت قوه مجریه وظیفه نمایندگی‌اش را به انجام برساند.»

سخن منتقدان درباره امضا جمع ‌کردن نمایندگان در حمایت از رییسی درحالی است که جلالی به عنوان یکی از طراحان جمع‌ کردن امضا در گفت‌وگویی به صراحت خود را در قامت یک کنشگر انتخاباتی و نه یک نماینده مجلس نشان داده و گفته است: «حجت‌الاسلام رییسی تمام صلاحیت‌های لازم برای منصب ریاست‌جمهوری را داراست؛ رویکرد او در قوه قضاییه در مبارزه با رانت، فساد اقتصادی، زمین‌خواری، اختلالات ارزی و احتکار کالاهای مورد نیاز مردم، نشان‌دهنده قاطعیت، پاک‌دستی و عزم راسخ ایشان در پایبندی به آرمان‌های انقلاب است... کاندیداتوری آیت‌الله رییسی در بین نیروهای وفادار به انقلاب وحدت‌آفرین و انسجام‌بخش است. قریب به اتفاق افرادی که در مظان کاندیداتوری هستند، عنوان می‌کنند که اگر ایشان بیاید، کاندیدا نخواهد شد که این یک فرصت مناسب برای طرفداران گفتمان اسلام انقلابی به شمار می‌رود.» او ادامه داده است: «در هفته‌های گذشته جمع قابل‌توجهی از اساتید دانشگاه در نامه‌ای از ایشان برای کاندیداتوری دعوت کردند. تا جایی که بنده اطلاع دارم، در استان‌های مختلف نیز، برخی از سیاسیون و تعداد زیادی از جوانان انقلابی، در حال نوشتن طومار و جمع‌آوری امضا برای دعوت از او هستند.» او حتی پا را فراتر برده و نگاه مجلس را کاملا انتخاباتی نه قانون‌گذاری- نظارتی قلمداد کرده است: «در مجلس هم نگاه بسیاری از نمایندگان به سمت ایشان است. در روزهای گذشته، اکثریت قاطع مجلس در نامه‌ای از عملکرد ایشان در قوه قضاییه تقدیر کردند.»

با این اوصاف به نظر می‌رسد که دفاع تمام‌قد پایداری‌ها در مجلس می‌تواند اولا شأن نمایندگی نمایندگان مجلس را مخدوش کند و در صورت پیروزی نامزد دلخواه آنان مناسبت نمایندگان با رییس‌جمهور را از حالت ناظر به حامی تغییر وضعیت دهد و از سوی دیگر با ادامه چنین وضعیتی شاید برای حجت‌الاسلام سیدابراهیم رییسی هم در مسیر سیاست‌ورزی‌اش مشکلاتی ایجاد کند.

منبع: روزنامه اعتماد