رئیسی، توقعات انقلابیون را برآورده نکرده است

سردرگمی و نداشتن برنامه اجرایی واحد و کارآمد ، ازجمله انتقادهایی است که منتقدان دولت رئیسی از همان ابتدا مطرح و درباره پیامدهای خطرناک آن برای مردم و کشور ، هشدار جدی می دادند . حامیان دولت سیزدهم در واکنش به این انتقادها و هشدارها تاکید داشتند که باید به دولت فرصت داد تا برنامه های خود را اجرا کند و نباید بی محابا رئیسی را به برنامگی در حوزه های مختلف متهم کرد.

به گزارش خبرآنلاین، اکنون و در آستانه یک ساله شدن دولت سیزدهم ، مشاهده خروجی ضعیف کابینه ، گرانی ها و بحران معیشتی مردم که ردپای بی برنامگی ، بوضوح در آن مشهود است ، موجب شده تا اعتراض منتقدان دولت ، پرصداتر و گسترده شود و حامیان دولت در لاک سکوت فرو روند و حتی بسیاری از آنان به منتقدان جدی دولت بپیوندند.

نقطه اشتراک بارز هر دو گروه منتقدان اصولگرا و غیراصولگرای دولت رئیسی ، انگشت نهادن بر ضعف یا بی بنامگی دولت است و از همین نقطه ، اجماعی پیرامون ضرورت راه اندازی سریع «اتاق فکر» کارآمد و شامل افراد مجرب شکل گرفته تا دولت را در تدوین و نظارت بر اجرای دقیق برنامه های گره گشا در میانه امواج بحران ها و چالش ها یاری رساند.

حمید رضا ترقی فعال سیاسی اصولگرا، پاشنه آشیل اجرایی دولت رئیسی را استفاده نکردن از ظرفیت «نیروهای انقلابی» می داند و تاکید دارد:«دولت به هر میزان که به اتاق های فکر خود اهمیت دهد و آنها را تقویت کند و به آنها برای نظریه و تئوری پردازی نقش دهد ،می تواند موفق تر عمل کند ».

اتاق فکر دولت ها از هرج و مرج در تصمیم گیری ها و تصمیم سازی ها جلوگیری می کند ،ظاهرا ، این دولت اتاق فکر ندارد. چرا؟

اطلاعی از بودن و نبودن اتاق فکرهای دولت ندارم اما معمولا دولت در داخل خود یک سری کمیسیون هایی دارد که موضوعات به تناسب تخصص آنها به آن کمیسیون ها ارجاع می شود، وزرا نیز در کمیسیون ها حضور دارند و دیدگاه ها به صورت عملیاتی مطرح می شود. به نظر می رسد این دولت کار بحث برنامه ریزی های کلان را از اجرا یک مقدار جدا کرده و حوزه تصمیم گیری و سیاست گذاری های کلان توسط گروه هایی زیر نظر آقای رضایی و یا در جلسات سران قوا انجام می شود و اینها هم در همان قالب سیاست گذاری می شود و در اجرا ،خود وزرا عمل می کنند .

یعنی فرمانده رضایی است؟

به نظر می رسد که فرمانده بخش مطالعاتی آقای رضایی باشند و بخش هماهنگی و اجرایی هم آقای مخبر هستند که در حوزه اجرا هماهنگی ها را انجام می دهند.

نشانه های رسمی و غیررسمی ، گویای آشفتگی و هرج ومرج کابینه در برنامه ریزی و اتخاذ تصمیمات کارشناسی و پایدار است. مثلا در مورد یارانه ها باوجود تاکید بر استفاده از «کالابرگ» و برگرداندن قیمت ها به سطح شهریور ۱۴۰۰ هنوز یارانه نقدی پرداخت می شود و قیمت ها افسار گسیخته شده اند یا برخلاف تاکید محکم دولت ، گرانی‌ها از چهار قلم کالا ، فراتر رفته و حداقل، صدها قلم کالای مهم را شامل شده یا برخلاف قول مکرر رئیسی ، دارو به طور رسمی گران شد و یا ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف می کنند و دوباره می گویند برای گمرکات باقی بماند .اینها نشان از بی تصمیمی و هرج و مرج نیست؟

البته شاید بتوان گفت برخی از تصمیمات ، ممکن است قبل از نهایی شدن اعلام شود و بعد در مسیر و فرآیندی که طی می کند دچار یک سری اصلاحات شود و شاید هم بعضی از نقطه نظرات اعلامی در برخی نهادها، موجب شود در روند اجرا ، تصمیمات با تغییراتی که به خود می بیند یک مقدار کامل تر شود،اما نمای بیرونی آن ،ابه تعبیر شما، هرج و مرج جلوه می کند .

برخی از نمایندگان مجلس اعلام و تاکید کرده اند، اتاق فکرهایی فعال هستندکه تصمیمات شبانه خود را برای اجرا به وزرا ابلاغ می کنند ...

من چنین اطلاعی ندارم

زمان انتخابات ، رئیسی ، مدعی داشتن برنامه ۷ هزار صفحه ای اقتصادی شد . او پس از راهیابی به «پاستور»، فراخوان داد ، مردم ، وزرای مطلوب شان را پیشنهاد دهند تا نظرشان در چینش کابینه لحاظ شود اما نهایتا ، کابینه ای را چیده شد که در آن ، نه فقط از اصلاح طلبان و مستقل های کارآمد ، نشانی نیست بلکه حتی از اصولگرایان کارنامه دار و مجرب هم استفاده نشده ...

به طور طبیعی نیروهای انقلاب انتظار دارند ، از ظرفیت عظیم شان در دولت بیشتر استفاده شود تا کارآمدی دولت برای عبور از گردنه مشکلات و دشواری هایی که الان در عرصه های مختلف اقتصادی اجتماعی وجود دارد ، افزایش یابد ولی این توقع هنوز بر آورده نشده است. از طرفی برخی از نیروهای گذشته که در به وجود آمدن وضع موجود دخیل بودند، هنوز در سیستم اجرایی حضور دارند و فعال هستند.

منظورتان نیروهای دولت روحانی؟

بله ، خیلی از آنها هنوز در مصادر کار هستند و به طور طبیعی شاید اعتقادی به برنامه های آقای رئیسی ندارند که بخواهند همکاری جدی داشته باشند. دولت آقای رئیسی هنوز از ظرفیت نیروهای انقلاب استفاده لازم و کافی را نکرده است.

در حوزه سیاست خارجی، امیر عبدالهیان از دولت احمدی نژاد معاون عربی آفریقایی وزارت خارجه بودند و در دوران روحانی هم همینطور و در این دولت وزیر خارجه هستند ، با این وجود می بینیم که در مورد توافق از یک مشی واحد بی بهره هستیم . بنظر می رسد در مورد توافق دولت یک استاندارد دوگانه دارد.

فکر نمی کنم دولت در سیاست خارجی سیاست دوگانه داشته باشد منتهی به نظر می رسد که دولت یک مقدار در انعکاس کارهایش به افکار عمومی عقب است . دولت باید در مورد در میان گذاشتن کارنامه حود ، به ویژه در عرصه دیپلماسی با مردم جدی تر عمل کند.

علت این کم کاری چیست؟

به نظر می رسد دولت نمی خواهد خیلی مسئله برجام و مذاکرات در افکار عمومی پر رنگ و برجسته شود. بلکه می خواهد این موضوع به عنوان یک مسئله حاشیه ای باشد، دولت خود به آن می پردازد وکار را نیز دنبال می کند. دولت می خواهد توافق از این حد بیشتر افکار عمومی را متوجه خود نکند، تا بتواند فارغ از مسئله برجام کارهای خود را پیش ببرد.

اخیرا درخواست ها و تلاش های نمایندگان مجلس برای استیضاح وزرا ، زیاد شده و کارشناسان از پایان ماه عسل مجلس و دولت و عمیق شدن شکاف دو قوه سخن می گویند.برخی هم معتقدند ، رای اعتماد نمایندگان به وزرا ، بدون بررسی توانمندی آنها ،ریشه شکل گیری چالش فعلی است . نظر شما چیست ؟

اولا استیضاح به آن معنا انجام نشده ...

اما درخواست های متعدد استیضاح با امضاهای لازم حتی بیشتر از حدنصاب تهیه و ارائه شده اما پشت سد اعلام وصول هیات رئیسه مانده ، وزیر صمت هم به لطف و مدد مناقشه برانگیز آقای قالیباف ، دقیقه ۹۰ از رای «عدم اعتماد» نمایندگان نجات یافت ...

طرح استیضاح یک موضوع است که بیشتر برای برخورد با برخی از مشکلات و احیانا وادار کردن وزرا به انجام برخی اقدامات ارائه و پیگیری می شود. اما این ها را نمی شود به حساب عملیاتی شدن استیضاح گذاشت.توقعات نمایندگان از بعضی وزرا هنوز محقق نشده و به همین دلیل ، نمایندگان هم از حق و ابزار نظارتی خودشان ، استفاده می کنند تا دولت را به انجام اقدامات و کارها موردنظر نمایندگان ، وادار کنند. اما طی این مدت ، کلا، وزرا فقط یکی دو کارت زرد گرفته اند .

برای ایجاد یک اتاق فکر خوب برای دولت راهکار و پیشنهادی دارید؟

دولت با چالش های پیچیده ای در عرصه های فرهنگی ،اقتصادی،سیاسی و اجتماعی روبه روست که برای عبور و غلبه بر آنها باید با صاحب نظران مشورت کند . اگر دولت از این ظرفیت های کشور و مشورت با آنها در امور مختلف استفاده کند به طور قطع توانش برای غلبه بر مشکلات افزایش پیدا می کند.الان حجاب در کشور یک مسئله مهم است و اگر برای آن اتاق فکر مناسبی در نظر گرفته نشود ، فکر می کنم در حوزه عمل نتوانیم نتیجه مطلوبی از آن بگیریم.در بقیه حوزه ها هم همینطور.دولت به هر میزان که به اتاق های فکر خود اهمیت دهد و آنها را تقویت کند و به آنها برای نظریه و تئوری پردازی نقش دهد ،می تواند موفق تر عمل کند .