واکنش احتمالی ایران در قبال تصویب قطعنامه در شورای حکام چه خواهد بود؟

حدیث روشنی- روزنامه اعتماد در راستای ارزیابی پیامدهای اقدامات مقابله‌جویانه ادعایی اخیر اروپا از جمله اعمال تحریم‌ها علیه هواپیمایی و نیز کشتیرانی و احتمالا تصویب قطعنامه در نشست فصلی شورای حکام با عبدالرضا فرجی‌راد، استاد ژئوپلیتیک گفت‌وگو کرده است.

به گزارش اعتماد، بخش‌های مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید؛

•  در شرایط فعلی تصویب چنین قطعنامه‌ای آن هم پس از سفر گروسی به تهران و نیز بازدیدهای ویژه او از سایت‌های نطنز و فردو و همزمان اعمال تحریم‌های بیشتر علیه تجارت ایران می‌تواند شرایط تنش‌زای کنونی را به مراتب متشنج‌تر کند.
•  سناریوهایی در راستای همزمانی تحریم کشتیرانی ایران و نیز احتمال تصویب قطعنامه در نشست فصلی شورای حکام وجود دارد. در یکی از سناریوها با لحاظ کردن هشدارهای ادعایی اروپا مبنی بر تصویب قطعنامه احتمال می‌رود تحریم‌های جدید اتحادیه اروپا علیه کشتیرانی با هدف تصویب قطعنامه در شورای حکام صورت گرفته باشد. اما براساس سناریوی احتمالی دیگر تروییکای اروپایی می‌خواهد خود را از گزارشات مدیرکل آژانس در جریان سفر به تهران مطلع نشان دهد که این موضوع حکایت از کاهش نگرانی‌های آنها از برنامه هسته‌ای ایران دارد. لذا احتمالا تصویب قطعنامه به زمان دیگری موکول خواهد شد.
• اگر اروپایی‌ها قصد داشته باشند تصویب قطعنامه در شورای حکام را همراه با تحریم کشتیرانی ایران به صورت همزمان دنبال کنند با توجه به اینکه ایران نیز تهدید کرده واکنش متقابل نشان خواهد داد؛ احتمالا نگرانی‌ها افزایش خواهد یافت، چراکه ممکن است این پویایی‌ها موجب شود از میزان بازرسی تاسیسات هسته‌ای ایران توسط نهاد پادمانی کاسته شود. لذا به نظر می‌رسد اروپا صرفا به دلیل ادعای همکاری نظامی ایران با روسیه تحریم‌ها را اعمال کرده. در قاب این سناریو عدم تصویب قطعنامه در شورای حکام محتمل‌تر خواهد بود.
•  ایران نیز اگر بخواهد واکنش متقابلی نشان دهد، ممکن است کشتیرانی اروپا در خلیج‌فارس را هدف قرار دهد، پرواضح است که این اقدام تنش‌زا خواهد بود. لذا احتمال می‌رود تهران در راستای واکنش به این اقدام اروپا تمرکز خود را بر فعالیت‌های هسته‌ای بگذارد. هر چند که این اقدام نیز به رویکرد روز چهارشنبه شورای حکام بستگی زیادی خواهد داشت.
• چنانچه در این نشست تروییکای اروپایی قطعنامه‌ای ضدایرانی را تصویب کند، ممکن است ایران در واکنش به تحریم‌های اعمالی علیه کشتیرانی و نیز قطعنامه مذکور اقدام مضاعفی را در این زمینه انجام دهد. اما اگر قطعنامه‌ای در این نشست تصویب نشود و همچنین با لحاظ کردن گمانه‌زنی‌ها مبنی بر رایزنی‌های احتمالی میان ایران و طرف‌های اروپایی این احتمال وجود دارد که هر دو موضوع در مذاکرات آتی میان طرفین مورد بحث قرار گیرد.