اهمیت سفر پزشکیان به مصر؛ قاره می‌تواند به ایران در تنش‌زدایی کمک کند؟

روزنامه اعتماد با یوسف مولایی، استاد حقوق بین‌الملل درباره سفر پزشکیان به مصر گفت‌وگو کرده است. 

به گزارش اعتماد، بخش‌های مهم این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید؛

 

سفر دکتر پزشکیان به مصر که پس از 20سال در حال اجرایی شدن است، نشانه گشایشی در حوزه سیاست‌های خارجی کشور و و تلاش دولت برای تنش‌زدایی است.

 البته از یک سفر نمی‌توان انتظار داشت که دامنه وسیع مشکلات در روابط کشورها را به تنهایی حل کند، بلکه گامی رو به جلو و مثبت است که در صورت همراهی با سیاست‌های فعال و برنامه‌ریزی‌های اساسی در حوزه تنش‌زدایی می‌تواند دستاوردهایی به نفع ایران ایجاد کند.

 سفر رییس‌جمهور به مصر را باید مهم ارزیابی کرد، در عین حال باید منتظر برنامه‌ها و کنشگری‌های بعدی هم بود تا بتوان از چالش‌ها عبور کرده و به سمت دور تازه‌ای از روابط حرکت کرد.

ایران اساسا نمی‌تواند مناسبات اقتصادی و راهبردی خاصی با مصر داشته باشد. چرا که دو کشور از نظر تامین نیازهای اساسی همدیگر موقعیت ویژه‌ای ندارند. اما مواضع سیاسی و دیپلماتیک پیشرفته ایران با مصر می‌تواند کمک موثری برای تنش‌زدایی در منطقه باشد.

نقش مصر در مناسبات سیاسی منطقه مهم است، در مسائل غزه و تنازعات حماس با اسراییل این نقش کلیدی است. از سوی دیگر برای اینکه ایران بتواند مناسبات توسعه‌یافته‌تری با کشورهای عربی داشته باشد، می‌تواند از کارت مصر استفاده کند. اما توسعه مناسبات با مصر به تنهایی اثرگذار نخواهد بود. ایران باید بسته‌ای از سیاست‌های تنش‌زدایی را آماده کند تا از دل آن بهبود روابط با مجموعه کشورهای منطقه‌ای محقق شود.

 روابط ایران و مصر به خصوص در خصوص غزه می‌تواند راهگشا باشد، ضمن اینکه ایران در تحولات سوریه می‌تواند از مصر استفاده کند. هرچند مصر در مواجهه با ترکیه و امریکا نمی‌تواند جایگاه رفیعی داشته باشد اما در قالب یک کاتالیزور می‌تواند چالش‌های میان ایران و امریکا را کاهش دهد. مصر در کنار عربستان و امارات و قطر در سوریه نقش‌آفرین است اما به اندازه‌ای تعیین‌کننده نیست که بتواند مجموعه مسائل منطقه را حل و فصل کند.

کشورهای گروه دی 8، قدرت‌های اقتصادی جدیدی هستند که در مجموع نقش کوچک در نظام بین‌الملل ایفا می‌کنند. اما نمی‌توان گفت که گروه دی‌8 قطب جدیدی در تحولات بین المللی است. بیشتر کشورهای عضو این بلوک با امریکا و سیاست‌ها و نظم مورد نظر امریکا هماهنگ هستند. هیچکدام از کشورهای عضو دی 8 استقلال لازم برای مخالف با دیدگاه‌های امریکا را ندارند. اما بازیگران مهمی در مناسبات آینده می‌توانند باشند.

اهمیت این گروه برای ایران آن است که می‌تواند سیاست تنش‌زدایی مورد نظر دولت را از طریق گروه دی‌8 به جهان مخابره کند. معتقدم ایران باید فکری برای تنش‌زدایی با امریکا داشته باشد. اگر مناسبات ارتباطی ایران با امریکا بهبود یابد، بدون تردید شرایط برای کسب دستاورد، پایان دادن به تحریم‌ها و بازگشت به عرصه اقتصاد و سیاسی جهانی برای ایران هموار می‌شود.