خطاطی از تجلی گاه عرفان تا خشکیده شدن بر دواتی کهنه

اعتمادآنلاین| وقتی برای یافتن پاسخ سوالات خود در زمینه خطاطی به نزد امیرحسن محمدی خوشنویس و خطاط بیجاری رفتم و در مورد تاثیرات خوشنویسی بر روحیه افراد پرسیدم، گفت: خوشنویسان به خصلت‌های روان شناختی خاصی نیاز دارند پس بنابراین یکی از دستورالعمل‌های آن داشتن خلق و خویی دوست داشتنی و حالتی فروتن .

محمدی برایم گفت: در بسیاری از موارد خطاطی واژه مقدس نگاشته می‌شود، همانگونه که سلطان علی در رساله منظوم خود (صراط الخط) پند داد و استاد پیشرو نستعلیق، استاد میرعماد الحسنی از آن نسخه برداشت: (بی طهارت مباش یکدم) زیرا که صفای خط از صفای دل است و این بر صفای بیرونی هم می تابد .

وی ادامه می دهد: بزرگان عرصه خطاطی و خوشنویسی انسان را به قلم تشبیه کرده و چون قلم بنا بر قولی کهن همزمان اشک می ریزد و به زیبایی تمام می خندد، انسان نیز که به دست خدا می گردد باید چنان باشد و در راه وصال معشوق شیفته درد و رنج و مرگ باشد.

اگر گویی سرت خواهم بریدن

ز شادی چون قلم بر سر دوانم

از محمدی در مورد پیش زمینه های خوشنویسی پرسیدم که به سخنی زیبا از سلطان علی مشهدی بسنده کرد که می گفت: مرکب به سیاهی بخت نویسنده یا بهتر است گفته شود بدبختی، قلمی نا آرام چون چشمانی نا آرام و خطی چنان ظریف و لطیف چون خط نودمیده بر چهره‌ی یاری خوش سیما است .

این هنرمند گفت: برای اینکه یک اثر خطاطی خلق بشود 5 ویژگی باید وجود داشته باشد اولین ویژگی دقت در انجام کار ، دومین ویژگی آگاهی از خطوط ، سه، دست خط خوب، چهار صیر و طاقت و ویژگی آخر برای خطاطی وسایل کامل خطاطی است .

محمدی بیان کرد: البته قلم مهم‌ترین وسیله خوشنویسی به شمار می‌رود، ابزاری که به قول یکی از نویسندگان قدیمی عرب، عروسان فکر را به حجله های کتابها وارد می کند.

کنجکاو شدم و از ویژگی‌های خوب و خاص این هنر پرسیدم که اینگونه جواب داد: ویژگی مقدس خوشنویسی در سنن و افسانه های عامه پسندی آشکار می شود که خصلتی کاملا صوفیانه دارد.

وی می گوید: در حقیقت هنر خوشنویسی بخشی اساسی از تمامی فرهنگ جهان اسلام است که نگارش و خط از جهت حفظ متن کتاب مقدس اهمیتی بی شمار داشته و دارد.

این خطاط و خوشنویس بیجاری از فراموشی هنر خوشنویسی ناراحت بود و می‌گفت: هنر چند هزار ساله خوشنویسی که تجلی گاه عرفان و بستر نمایش قرآن و آیات الهی بود امروزه به باد فراموشی سپرده شده و چون مرکبی بی جان بر دواتی کهنه در حال خشکیدن است.

محمدی با ابراز نگرانی از این اتفاق در پایان خاطرنشان کرد: در عصر تکنولوژی و فن‌آوری که شاید همگان آن را مثبت تلقی کنند برای این هنر گران‌مایه چیزی جز باتلاق نبود چرا که دستگاه‌های تایپ و کامپیوتر جای قلم و دوات را در مراودات روزمره‌ی افراد پر کرده و این هنر میراث الهی را که در قرآن به آن قسم یاد شده است را هر روز کم رنگ و کم رنگ‌تر میکند.

منبع:ایسنا