دستاورد جشنواره صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر چیست؟

اعتمادآنلاین| مراسم اختتامیه سومین جشنواره صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر عصر روز چهارشنبه 17 بهمن ماه با حضور علی اصغر مونسان معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، پویا محمودیان معاون صنایع‌دستی و جمعی از هنرمندان و مسئولان حوزه صنایع دستی کشور در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

در ابتدای این مراسم حسین خواجه بیدختی، مدیر دفتر توسعه و ترویج سازمان صنایع‌دستی در سخنانی گزارشی از سومین جشنواره صنایع دستی و هنرهای سنتی ارائه داد و گفت: به طور کلی حوزه صنایع دستی باید میان بخش صنعتی و هنری در تعادل باشد. پیش از این گرایش نمایشگاه‌های صنایع دستی بیشتر به سمت صنعت بود و تلاش کردیم این جای خالی را در جشنواره فجر پر کنیم.

او یادآور شد که از میان بیش از 171 اثری که به جشنواره راه یافتند، 7 اثر به عنوان برگزیده معرفی می‌شوند و 7 اثر نیز دیپلم افتخار دریافت می‌کنند.

بیدختی همچنین به پویا محمودیان معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی پیشنهاد داد که می‌توان پایه برگزاری این جشنواره را با توجه به ظرفیت‌های فراوان اصفهان در حوزه صنایع دستی در این شهر قرار داد.

در ادامه مجید رجبی معمار، مدیر خانه هنرمندان ایران که میزبان سومین جشنواره صنایع دستی فجر بود است در سخنانی خاطرنشان کرد: بسیار خوشحالیم که خانه هنرمندان ایران این توفیق را داشته است که برای سومین سال پذیرای هنرمندان عزیز هنرهای صنعتی و سنتی ایران باشد. این جشنواره رخداد ارزشمندی است که به جمع جشنواره هنری کشور افزوده شده است.

او درباره ارزش هنرهای سنتی ایران در جهان، اظهار کرد: اگر در میان کسانی از هنر شناخت دارند صحبت از هنر ایرانی شود اولین چیزی که به ذهنشان بیاید صنایع دستی کشورمان همانند فرش‌بافی، قلم زنی و منبت و … است. به عنوان مثال منبت هنری است که برخی کشورهای دیگر هم انجام می‌شود، ولی منبت ایران با ظرافت‌هایی که دارد اصلاً با جاهای دیگر قابل مقایسه نیست. ما نیز باید هنرهای سنتی را به عنوان هنر بشناسیم و در کنار هنرهای هفتگانه معروف از آن یاد کنیم.

رجبی معمار همچنین اظهار امیدواری کرد که جشنواره صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر سال آینده به صورت گسترده‌تری برگزار شود.

عبدالمحمود رضوانی، مترجم ادبی و زبانشناس از دیگر سخنرانان این مراسم بود که درباره معنی و مفهوم واژه هنر و اهمیت آن در زبان‌های مختلف جهان سخن گفت.

همچنین حمیدرضا مرتضایی، پیشکسوت صنایع دستی که پیشتر معاونت صنایع دستی را در دهه 60 برعهده داشت، در سخنانی با بیان اینکه «باید مقدار زیادتری به صنایع دستی کشور کمک کرد»، خاطرنشان کرد: امروز صنعتگران ما در امرار معاششان مشکل دارند و باید حتماً فکری در این زمینه صورت بگیرد و در بحث عرضه و فروش محصولات صنایع دستی کارهای بیشتری انجام شود.

او ادامه داد: وقتی سال 60 مدیریت این سازمان صنایع دستی را برعهده گرفتم، سازمان کاملاً به صورت ستادی اداره می‌شد و فقط امکان برگزاری نمایشگاه را داشت. بر همین اساس آن زمان ماده‌ای را در مجلس تصویب کردیم که سازمان صنایع دستی همانند یک شرکت دولتی اداره شود که به گسترش عرصه و فروش صنایع دستی بسیار کمک کرد. یادم است سال 64، 400 هزار صنعتگر به صورت مستقیم با سازمان کار می‌کردند و پنج هزار زن سوزن دوز بلوچ با سازمان صنایع کار می‌کردند اما الان 10 سوزن دوز بلوچ هم نمی‌توانیم پیدا کرد.

مرتضایی با بیان اینکه «در حق صنایع دستی ظلم شد»، خاطرنشان کرد: باید توسعه صنایع دستی عملاً به بخش اقتصادی این صنعت کمک کند. وقتی تعداد زیادی صنعتگر در حال تولید باشند خود به خود عده‌ای پیدا می‌شوند که جنبه هنری آثارشان بیشتر است، اما در مجموع همه این افراد احتیاج دارند که از نظر اقتصادی به آنها کمک شود.

او افزود: اخیراً احساس کردم که اراده‌ای وجود دارد که به صنایع دستی کشور کمک شود و من با کمال میل آمادگی دارم تجربیاتم را منتقل کنم. برگزاری جشنواره تسجمی فجر هم اتفاق خوبی است و برای بین‌المللی کردن آن هم راه سختی را در پیش ندارید. درست است که در این نمایشگاه آثار خوبی جمع‌آوری شده است، اما هنوز نشان‌دهنده عمق صنایع دستی کشور ما نیست. ایران در زمینه صنایع دستی جزو سه کشور برتر دنیا است که باید به آن بها داده شود.

پویا محمودیان، معاون صنایع‌دستی نیز در سخنانی خاطرنشان کرد: ما اعلام می‌کنیم که به آن بلوغی که مد نظرمان است برای جشنواره‌ای در شأن هنر صنایع دستی کشورمان می‌رسیم، اما راه بسیار درازی را در پیش داریم تا بتوانیم جشنواره‌ای که مورد نظرمان است را اجرا کنیم. جشنواره صنایع دستی جوان‌ترین جشنواره در میان جشنواره‌های فجر است.

او ادامه داد: به شدت عزم خودمان را جزم می‌کنیم که دبیرخانه جشنواره صنایع دستی فجر را بنا کنیم تا دریافت‌کننده کلیه انتقادات و پیشنهادات اهالی هنر باشیم. تصمیم داریم در دبیرخانه دائمی کمیته‌های مختلفی را همچون تبلیغات، علمی و دانشگاهی، هنر و … را تشکیل بدهیم.

معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگ اظهار کرد: ما تصمیم داریم با مجامع بین‌المللی از طریق ترجمه درست متن صنایع دستی ارتباط برقرار کنیم که این امر میسر نمی‌شود مگر با همکاری صاحب‌نظران و کارشناس حوزه ادبیات، ترجمه، علوم انسانی و علوم اجتماعی. اگر قرار است ما به عنوان سومین کشور تولیدکننده صنایع دستی از لحاظ تنوع و به عنوان نخستین کشور ثبت شهرهای جهانی، جشنواره صنایع دستی بین‌المللی داشته باشیم باید بتوانیم با مجامع بین‌المللی ارتباط داشته باشیم و باید شرایط به گونه‌ای شود که جشنواره فجر ما استانداردهای این حوزه را مشخص کند. ما امیدوار هستیم ریاست شورای جهانی صنایع دستی را در دوران تحریم‌ها از آن جمهوری اسلامی ایران کنیم.

علی اصغر مونسان، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در سخنانی خاطرنشان کرد: همه تلاشم را کردم سختی‌هایی که در اقتصاد کشور به واسطه تحریم‌های ظالمانه وجود دارد، اثرات کمتری در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و به ویژه صنایع دستی داشته باشد.

او افزود: در این شرایط اقتصادی که بخش‌های گوناگون با مشکلاتی مواجه شده‌اند، به نظر می‌آید شرایطی فراهم شده که سازمان میراث فرهنگی بتواند اثرات فرهنگی خودش را بیشتر نشان دهد. این سازمان با وجود گستردگی که دارد درون حکومت و دولت جایگاه خیلی مناسبی نداشته و آنطور که باید مورد توجه قرار نگرفته است. این درحالیاست که این سازمان دارای ظرفیت‌های فراوان اقتصادی و فرهنگی است. اما شرایط حاضر باعث شده که ما بتوانیم بیشتر خودمان را نشان دهیم و جایگاه سازمان در یک سال و نیم گذشته در ساختار دولت ارتقا پیدا کرده است.

مونسان با اشاره به بودجه سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ردیف بودجه سال 98، خاطرنشان کرد: روند رو به رشد بوده است و در بودجه 98 از جمله دستگاه‌هایی بودیم که حداکثر رشد بودجه را داشتیم، اما باز هم از بودجه وزارتخانه‌ها فاصله معناداری دارد. بر همین اساس تلاش کردیم از بخش‌های برون دولت نیز استفاده کنیم. تعاملات خوبی را با بانک‌ها ایجاد کردیم تا کمبودهای اعتبار از سوی دولت را جبران کنیم.

او با بیان اینکه «خوشبختانه گردشگری نیز با رشد قابل ملاحظه‌ای همراه است»، ادامه داد: در این حوزه نیز تلاش کردیم اقدامات مؤثری را برای مقابله با مشکلات بخش گردشگری داشته باشیم. به عنوان مثال اجلاس سازمان جهانی گردشگری را در ایران داشتیم که رویداد بسیار مهمی محسوب می‌شد.

در بخش پایانی این مراسم از برگزیدگان سومین جشنواره صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر تقدیر شد. بر این اساس زینب شاهی در رشته تذهیب، آروان در رشته قلمزنی، تکتم فاضل و بهرام دشتی‌نژاد در رشته زیورآالات سنتی، شهلا امینی در رشته کارت بافی منسوجات، هاجر بهارلویی در رشته سرامیک و خسرو شیری در رشته زیرانداز گلیمسواک برنده سرو زرین این جشنواره شدند.

همچنین عبدالله اسماعیلی در رشته مینیاتور، محمد رسولی‌نژاد در رشته احجام چوبی، محمدعلی سجادی در رشته سرامیک، محمدرضا فخری‌منش در رشته گره چینی و صغری کرم‌الدین در رشته کفش سوزن دوزی شده دیپلم افتخار این جشنواره را دریافت کردند.

منبع: ایسنا