مراسم پایانی هفتمین جشنواره «لاک‌پشت پرنده» برگزار شد

اعتمادآنلاین| این مراسم با حضور بیش از 50 نویسنده، مترجم و تصویرگر در شهر کتاب مرکزی برگزار شد. پس از مراسم اهدای نشان و امضای آثار نویسندگان به گپ و گفت با مخاطبان خود پرداختند. از میان ده نامزد نهایی، این کتاب‌ها با رأی داوران «لاک‌پشت پرنده» نشان نقره دریافت کردند:

رمان «پتش‌خوارگر» نوشته آرمان آرین، نشر افق

«همه آن‌ها یک گربه دیدند» با نویسندگی و تصویرگری برندن ونزل، ترجمه کیوان عبیدی آشتیانی، انتشارات: فاطمی (طوطی)

«مراقبم باش» نوشته لورنز پائولی، تصویرگر: میریام زدلیوس، مترجم: نگین کتاب، انتشارات: مبتکران (میچکا)
نویسندگان این آثار هر یک با ارسال پیام از دریافت این نشان ابراز خرسندی کردند

داوران جشنواره "لاک‌پشت پرنده" پس از یک‌سال بررسی کتاب‌های سال 96، در هشتم اسفندماه و در آئین اهدای نشان "لاک‌پشت پرنده" بیانیه خود را به این شرح اعلام کردند: گروه داوری "لاک‌پشت پرنده" پس از هفت سال داوری پیوسته کتاب‌های کودک و نوجوان و سنجش فراز و فرودهای کتاب‌های کودک و نوجوان ایران، با وضعیتی کاملاً تازه رو به رو شده است که نیاز به تحلیل و ارزیابی جدی دارد.

میان انبوه کتاب‌هایی که در سال 1396 در ایران نوشته و منتشرشده است، به ندرت می‌توان کتاب‌هایی را پیدا کرد که "لاک‌پشت‌پرنده" با خیال راحت روی شانه‌شان بنشیند، اما آیا وضعیت ترجمه بهتر است؟ متأسفیم که بگوییم وضعیت ترجمه نیز چندان تفاوتی با وضعیت تألیف ندارد و یافتن کتاب با کیفیت دشوار شده‌است.

چنین وضعیتی حاصل عوامل متعدد اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی است. برخی از دستگاه‌های دولتی که پیش از این منابعی را برای حمایت از تولید و انتشار کتاب کودک و نوجوانان اختصاص داده بودند، فعالیت‌های خود را شدیداً کاهش داده‌اند. این کاهش منابع برای کتاب کودک و نوجوان ایران که بخش بزرگی از آن به منابع دولتی وابستگی دارد، شرایط دشواری را فراهم آورده است. هم‌زمان موجی از کتاب‌های پرفروش ترجمه‌ای که از الگوهای یکسان شکلی و محتوایی پیروی می‌کنند، با تبلیغات بسیار ویترین‌های کتابفروشی‌ها را پر کرده است و وسوسه‌ی چاپ‌های متعدد آن کتاب‌ها باعث شده است، برخی نویسندگان نیز به مترجمان یا شبیه‌سازان این آثار تبدیل شوند.

افزایش هزینه‌های انتشار در پی گرانی‌هایی که از یک سال پیش شروع شده و امسال به اوج خود رسیده است، نیز فضا را برای انتشار آثار تألیفی سخت‌تر از همیشه کرده است. افزایش هزینه‌ی تولید کتاب‌های تألیفی از یک سو و کم هزینه بودن کتاب‌های ترجمه‌ای به دلیل نپرداختن حقوق ناشر و نویسنده‌ی خارجی به دلیل عضو نبودن در کنوانسیون برن (کپی رایت) و تضمین فروش کتاب‌های ترجمه‌ای مد روز و نمونه‌های شبیه‌سازی شده‌ی داخلی آنها باعث شده است که ناشران نیز اقبالی به کتاب‌های تألیفی نشان ندهند. به این پدیده باید فضای مأیوس و ناامیدی منتشر در جامعه را نیز بیافزاییم که خود عامل برخی از مسائل و مشکلات است. با این همه آیا راهی به رهایی از این فضای تیره می‌توان یافت؟

آن‌چه این روزها در بازار کتاب کودک و نوجوان دیده می‌شود، سلطه‌ی بیش‌تر جریان طبیعی عرضه و تقاضا در غیبت سرمایه‌های دولتی و عمومی است. اگرچه این جریان در آغاز با افت سلیقه‌ی ادبی همراه است، اما می‌توان امیدوار بود که با کوشش نهادهایی مانند "لاک‌پشت پرنده" و تقویت جریان نقد ادبیات کودک و نوجوان کم‌کم جریان طبیعی، سالم، متنوع و با کیفیتی از کتاب‌های کودک و نوجوان بدون وابستگی به دولت شکل گرفته و مورد توجه واقع شود.

این امید هنگامی پررنگ می‌شود که در همین فضای ناامید کننده نوعی از تجربه‌گرایی ادبی میان نسل جوان ادبیات کودک و نوجوان می‌بینیم که به رغم توجه به تجربه‌های جهانی و ملی ادبیات کودک و نوجوان تلاش دارند راه خود را بروند و آثارشان صدای اصیل خودشان باشد.

گروه داوری "لاک‌پشت پرنده" در آستانه‌ی سال نو از خانواده‌ها و همه دست اندرکاران نهادهای مرتبط با کودکان دعوت می‌کند، با خرید کتاب‌های تألیفی و عیدی دادن آن به کودکان و نوجوانان از این صدای کم‌رمق اما اصیل پشتیبانی کنند.

گروه داوری «لاک‌پشت پرنده» را معصومه انصاریان، محمود برآبادی، جعفر توزنده‌جانی، عذرا جوزدانی، شکوه حاجی‌نصرالله، مینا حدادیان، شیوا حریری، شادی خوشکار، فاطمه زمانی، علی‌اصغر سیدآبادی، گیسو فغفوری، حدیث لزرغلامی، نلی محجوب، مریم محمدخانی، فرمهر منجزی، رؤیا میرغیاثی بر عهده داشتند.

منبع: ایسنا